Dolinka Murckowska

Dolinka Murckowska
Ilustracja
Staw w Dolince Murckowskiej
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Katowice

Dzielnica

Murcki

Projektant

Ewa i Piotr Franta, Jacek Leśko, Barbara Salomon

Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, po prawej znajduje się punkt z opisem „Dolinka Murckowska”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dolinka Murckowska”
Ziemia50°11′46,14″N 19°03′23,65″E/50,196150 19,056570

Dolinka Murckowska – obszar rekreacyjny w Katowicach, położony na terenie jednostki pomocniczej Murcki, w dolinie Przyrwy.

W latach 70. XX wieku powstał w dolinie kompleks rekreacyjny, który z biegiem czasu uległ dewastacji. W 2009 roku rozpoczęto sprzątanie i rewitalizację obszaru Dolinki Murckowskiej. Obecnie w miesiącach letnich co roku odbywają się tu pikniki[1]. Przez Dolinkę Murckowską prowadzą dwa szlaki turystyczne: czarny (Szlak Dolinki Murckowskiej) i zielony[2][3].

Przyroda

Przez Dolinkę Murckowską przepływa leśny strumień Przyrwa, który ma około dziesięciu kilometrów długości. Na terenie dolinki rosną łęgi olchowo-jesionowe, a także graby, wiązy i dęby. Wytworzyły się również gleby murszowe (murszowiska)[4]. Występuje tu wiele różnych zwierząt i roślin, w tym m.in. ciemiężyca zielona, kokoryczka wielokwiatowa i marzanka wonna. Żyją tu traszki, jaszczurki zwinki i żmije zygzakowate[5].

Historia

Fragment Dolinki Murckowskiej – fragment szlaku (widok w kierunku wschodnim)
Fragment Dolinki Murckowskiej – polana w pobliżu stawu

Pierwotnie dolina pokryta była łąkami, na których wypasano kozy. W 1865 roku ze względu na dogodną rzeźbę terenu, źródlaną wodę oraz znajdującą się w pobliżu leśniczówkę, przysposobiono ten teren jako pierwszą przejściową zagrodę dla czterech żubrów. Żubry te pochodziły z Białowieży – wymieniono je wówczas za dwadzieścia jeleni. W 1903 roku w okolicy Dolinki Murckowskiej kopalnia Emanuelssegen (obecnie Murcki) prowadziła wydobycie węgla kamiennego. Na mapie z tego okresu znajduje się pięć szybów i trzy chodniki[6][4].

W latach 70. XX wieku na terenie doliny powstał kompleks rekreacyjny według projektu Ewy i Piotra Franta, Jacka Leśko i Barbary Salamon. W skład kompleksu wchodziły: basen, brodziki dziecięce, ścieżka zdrowia i korty tenisowe. Dla licznych turystów wybudowano parking, a nad basenem stanęła mała gastronomia. W bezpośrednim sąsiedztwie dolinki, na terenie rezerwatu przyrody Las Murckowski, została stworzona ścieżka zdrowia (obecnie zlikwidowana). Ze względu na opady deszczu i brak zadaszenia basenu, był on używany niecałe dwa miesiące w roku, a wraz z zamknięciem kopalni w Murckach zabrakło pieniędzy na bieżące remonty, wodę i opłacanie ratowników. W ciągu kolejnych kilkunastu lat od zamknięcia basenu, kompleks ten przeobraził się w dzikie wysypisko śmieci. Precedens ten ułatwiała droga asfaltowa prowadząca wprost do pozbawionego wody basenu[6][4].

W latach 2009–2010 z dolinki uprzątnięto śmieci i wprowadzono zakaz poruszania się samochodami poza terenem parkingu. W latach 2013–2014 w ramach odnowy Dolinki Murckowskiej dzieci i młodzież posadziła setki roślin. Ponadto utworzony został ogród wodny dzięki rynience zasilany wodą deszczową, oraz dzięki dogodnemu położeniu, także wodą gruntową. Oczko wodne znalazło się na glinianym podłożu, doskonale zatrzymującym wodę. Za sprawą mieszkańców Murcek jesienią 2014 roku w znacznym stopniu zrewitalizowano brzegi zbiornika pokrywając je warstwą darni i obsadzając roślinami wodnymi[6][4].

Przypisy

  1. Lato w mieście 2018, MDK Południe. Dom Kultury w Katowicach [dostęp 2019-05-17] [zarchiwizowane z adresu 2020-08-13] (pol.).
  2. Czarny szlak rowerowy nr 101 Katowice - Lędziny. Rowerem Po Śląsku, roweremposlasku.pl [dostęp 2018-12-21].
  3. Lasy Murckowskie na rowerze, Rowerem Po Śląsku, 24 listopada 2018 [dostęp 2019-05-17] (pol.).
  4. a b c d Pracownia Edukacji Ekologicznej "Studnia" w Murckach, www.facebook.com [dostęp 2019-05-17] (pol.).
  5. Wydawnictwo Alatus Małgorzata Pleszyniak., Rowerem przez Katowice: przewodnik z 10 mapami miasta, wyd. Wyd. 2, Katowice: Wydawnictwo Alatus, 2016, ISBN 978-83-63085-95-7, OCLC 956580059 [dostęp 2019-05-17].
  6. a b c Katowice - Dolinka Murckowska . Atrakcje turystyczne Katowic. Ciekawe miejsca Katowic, www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2019-05-17].

Media użyte na tej stronie

Katowice location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Katowice. Punkty graniczne mapy:
  • N: 50.30 N
  • S: 50.125 N
  • W: 18.885 E
  • E: 19.125 E
Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Katowice - Murcki II 169.jpg
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Katowice - Murcki. Dolinka Murckowska
Katowice - Murcki II 171.jpg
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Katowice - Murcki. Dolinka Murckowska
Green pog.svg
Shiny green button/marker widget.
Katowice - Murcki II 164.jpg
Autor: Marek Mróz, Licencja: CC BY-SA 4.0
Katowice - Murcki. Dolinka Murckowska