Dolly zoom
Dolly zoom – sposób filmowania kamerą polegający na gwałtownej zmianie ogniskowej kamery i odległości od filmowanego przedmiotu/postaci powodujący zmianę perspektywy tła bez zmiany perspektywy pierwszego planu.
Sposób realizacji
W filmach efekt jest osiągany zazwyczaj poprzez połączenie dwóch przeciwnych czynności: wydłużenia ogniskowej obiektywu ("przybliżanie obrazu" zoomem) wraz z jednoczesnym fizycznym oddaleniem kamery od filmowanego obiektu lub odwrotnie, tj. skrócenie ogniskowej obiektywu ("oddalenie obrazu") wraz z dojazdem kamery do obiektu.
Inne nazwy
Ujęcie „dolly zoom” znane jest także jako:
- Triple Reverse Zoom
- Back Zoom Travelling
- „Smash Zoom” lub „Smash Shot”
- Vertigo zoom
- „Hitchcock zoom” lub „Vertigo effect” (efekt Vertigo)
- „Hitchcock shot” lub „Vertigo shot”
- „Jaws shot”
- „Zido”
- „Zolly”
- „Telescoping”
- „Contra-zoom” lub „Trombone shot”
- Push/pull
- The Trombone Effect
- Stretch shot
- Technicznie forward zoom/reverse tracking lub zoom in/dolly out
- Trans-trav
Przykłady filmowe
Spielberg wykorzystał tę technikę w filmach E.T. oraz Indiana Jones i ostatnia krucjata. Efekt pojawił się także w teledysku „Michael Jackson’s Thriller” w momencie pojawienia się zombie. Efekt wykorzystano także w Powrocie żywych trupów, kiedy Tina pierwszy raz spotyka Tarmana. W 1988 Dwight H. Little ujęcie wykorzystano w horrorze Halloween 4: Powrót Michaela Myersa, w scenie na stacji benzynowej, kiedy dr Loomis (Donald Pleasence) spotyka Michaela Myersa (George P. Wilbur) w kuchni. Michael pozostaje tego samego rozmiaru, natomiast tło za nim wydaje się zmniejszać.
Stosunkowo powolne i o wiele bardziej subtelne ujęcie zostało nakręcone w filmie Martina Scorsese Chłopcy z ferajny, w scenie konwersacji pomiędzy Henrym Hillem (Ray Liotta) a Jamesem „Jimmym” Conwayem (Robert De Niro), podczas gdy obaj jedzą obiad.
Linki zewnętrzne
- Przykładowe ujęcie Dolly zoom. video.google.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-18)].
- Efekt Vertigo – więcej przykładów
- Efekt Vertigo opisany w Klubie Miłośników Filmu. film.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-01-25)].
- The Vertigo Effect or: How I learned to fall into an infinite abyss while standing perfectly still. brokenprojector.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-05-19)].
Media użyte na tej stronie
Au-dessus: Vue d'appareil-photo de Travelling compensé
Ci-dessous : Vue de plan de Travelling compensé
Early test of a computer generated 3D representation of the W:Dolly zoom film technique.
Generated using the W:POV-Ray raytracer, version 3.6.1b.icl8.win32. Focal blur and radiosity used to enhance realism. 100 different frames took almost 2 days to render.
Default radiosity settings used. Camera location formulae and focal blur settings copied below:
#declare maxz=30;
#declare maxy=1.8;
#declare cam_distancez = 4+clock;
#declare cam_distancey = cam_distancez* maxy/maxz;
#declare obj_width = 5;
#declare cam_angle=2*degrees(atan2(obj_width,2*cam_distancez));
camera {
location <0.0, cam_distancey, -cam_distancez>
right x*image_width/image_height
angle cam_angle
look_at <0.0, 0, 0.0>
aperture .3
blur_samples 500
focal_point <0,0,0>
confidence .95
variance 1/10000
}Video created with Corel VideoStudio 12 and converted to OGV with Miro Video Converter.
Widescreen stills:
