Dom Erazma Barącza w Krakowie

Dom Erazma Barącza

nr rej. 2186 Gminna ewidencja zabytków – Kraków[1]
Państwo	Polska
Miejscowość	Kraków
Adres	ul. Karmelicka 51
Typ budynku	kamienica
Rozpoczęcie budowy	1867
Ważniejsze przebudowy	1922
Położenie na mapie Krakowa Dom Erazma Barącza
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Dom Erazma Barącza
Położenie na mapie województwa małopolskiego Dom Erazma Barącza
50°04′06,0″N 19°55′39,4″E/50,068333 19,927611

Dom Erazma Barącza – zabytkowa kamienica, znajdująca się w Krakowie przy ul. Karmelickiej 51 ina rogu z ul. Siemiradzkiego, na Piasku.

Historia

Kamienica została wzniesiona w 1867. W 1922 została nabyta przez emerytowanego naczelnika salin wielickich Erazma Barącza i gruntownie przebudowana. Nowy właściciel zgromadził w budynku bogatą kolekcję sztuki, m.in. obrazy współczesnych artystów polskich, w tym ponad 100 prac Axentowicza, Malczewskiego, Wyczółkowskiego i innych, rzeźby, meble i zegary. W jego kolekcji znajdowały się także orientalne tkaniny i broń oraz wyroby rzemiosła artystycznego.

Po śmierci Barącza, w 1928, zgodnie z jego testamentem, kamienica i zbiory, obejmujące ponad 500 eksponatów, przeszły na własność Muzeum Narodowego w Krakowie. Z jego daru powstał nowy oddział muzeum: IV oddział im. Erazma Barącza.

Oddział muzeum funkcjonował w kamienicy do 1939. Podczas II wojny światowej Niemcy rozgrabili zbiory, zwłaszcza obrazy i tkaniny. Dzięki poświęceniu ówczesnego dyrektora Muzeum Narodowego Feliksa Kopery i innych pracowników udało się ocalić część eksponatów, przenosząc je do innych budynków, m.in. do magazynu na ul. Karmelickiej i do Domu Jana Matejki. W 1944 Niemcy opróżnili dom, eksmitowali kustosza i pracownika muzeum, a następnie urządzili w nim koszary policji.

Po wojnie oddział im. Erazma Barącza nie został reaktywowany, a rozproszone eksponaty zasiliły zbiory innych oddziałów Muzeum Narodowego. Wnętrza kamienicy zaadaptowano na mieszkania.

Architektura

Kamienica jest jednopiętrowa, z sześcioosiową fasadą skierowaną na ulicę Karmelicką.

Przypisy

Źródła

• Praca zbiorowa: Zabytki Architektury i budownictwa w Polsce. Kraków, Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, Warszawa 2007, ISBN 978-83-9229-8-1
• Diana Błońska, O Muzeum Narodowym w Krakowie w czasie drugiej wojny światowej, Klio. Czasopismo poświęcone dziejom Polski i powszechnym, t. 28 (1)/2014, s. 85–128, PL ISSN 1643-8191