Dom Konwertytów w Braniewie

Dom Konwertytów
(Pałacyk Potockiego)
Symbol zabytku nr rej. B/8 z 28.09.1953 r.[1]
Ilustracja
Dom konwertytów w Braniewie, rok 2015
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Miejscowość

Braniewo

Adres

ul. Botaniczna 11

Rozpoczęcie budowy

1718

Ukończenie budowy

1719/1722

Zniszczono

1945

Odbudowano

1972–1975

Położenie na mapie Braniewa
Mapa konturowa Braniewa, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dom Konwertytów(Pałacyk Potockiego)”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, blisko górnej krawiędzi po lewej znajduje się punkt z opisem „Dom Konwertytów(Pałacyk Potockiego)”
Położenie na mapie powiatu braniewskiego
Mapa konturowa powiatu braniewskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Dom Konwertytów(Pałacyk Potockiego)”
Ziemia54°22′49,8″N 19°49′36,6″E/54,380500 19,826833

Dom Konwertytów (potocznie nazywany "pałacykiem Potockiego") znajduje się w Braniewie przy ulicy Botanicznej 11. Obecnie w części budynku działa Centrum Rozwoju Regionalnego w Braniewie-Inkubator Przedsiębiorczości[2].

Historia

Dom konwertytów przed renowacją, rok 2010

Fundatorem barokowego[3] domu konwertytów był biskup warmiński, Teodor Potocki[4].

Lokalizację obrano w pobliżu kościoła św. Katarzyny oraz zamku biskupiego, jednak już poza obrębem dawnych murów miejskich i fosą; w otoczeniu parku należącego do zamku biskupiego. Zamieszkali w nim konwertyci, którzy z powodu zmiany religii emigrowali z Królestwa Prus na Warmię. Rozpoczęcie budowy nastąpiło w 1718 roku. Cztery lata później biskup ustanowił fundację, która miała zapewniać stałe źródło utrzymania obiektu. Następnie patronat nad fundacją przejęło biskupstwo. Po 1772, po I rozbiorze Polski, roku dom konwertytów zamieniono na katolicki przytułek dla starców. W 1923 roku w zrujnowanym pod koniec XIX wieku budynku przeprowadzono pilne prace remontowe, zmieniając jego funkcję na dom dla ubogich. Zbombardowany przez lotnictwo sowieckie w lutym 1945 roku po wojnie stał opuszczony w ruinie. Pierwsze prace remontowo-zabezpieczające rozpoczęto w 1965. Budynek został odbudowany w latach 1972–1975 i w styczniu 1976 roku utworzono tu siedzibę biblioteki miejskiej. Od 16 lipca 1992 roku budynek był własnością Kurii Metropolitalnej Archidiecezji Warmińskiej. 7 października 2002 roku utworzono w nim Międzynarodowe Centrum Edukacyjne w Braniewie – zamiejscowy ośrodek dydaktyczny Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie[5], kształcący na kierunkach: europeistyka, stosunki międzynarodowe, pedagogika, handel zagraniczny, filologia rosyjska i angielska. Działalność ta zakończyła się w 2009 roku z powodu braku chętnych w roku akademickim 2008/2009. W latach 2012–2015 nowy właściciel obiektu, wraz z Fundacją OLIMP, przeprowadził prace remontowo-adaptacyjne z przeznaczeniem na utworzenie Inkubatora Przedsiębiorczości oraz Kliniki Jednego Dnia[6].

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo warmińsko-mazurskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022 [dostęp 2018-11-18].
  2. ↑ Inkubator Przedsiębiorczości - Centrum Rozwoju Regionalnego w Braniewie, inkubatorbraniewo.pl [dostęp 2017-11-17] (pol.).
  3. ↑ Tomasz Darmochwał, Marek Jacek Rumiński: Warmia Mazury, przewodnik. Białystok: Agencja TD, 1996. ISBN 83-902165-0-7 s. 109
  4. ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2015-10-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-14)].
  5. ↑ Dom dla konwertytów w Braniewie – LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR, leksykonkultury.ceik.eu [dostęp 2017-11-17] (pol.).
  6. ↑ http://inkubatorbraniewo.pl/uploaded/Dom%20Konwertyt%C3%B3w.pdf

Linki zewnętrzne

Bibliografia

  • Achremczyk Stanisław, Sztorc Alojzy: "Braniewo". Olsztyn - Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, 1995. – s. 162.
  • Chorostian Bogusława: "Braniewo: z dziejów miasta i powiatu" / red. Jerzy Chojnowski [et al.]. – Olsztyn : Pojezierze, 1973, s. 134.
  • "Dom konwertytów w Braniewie 1718–2015"/ pod red. Jagody Semków. - Braniewo, 2015.
  • "Katalog zabytków sztuki. T. 2: Województwo elbląskie. Braniewo, Frombork, Orneta i okolice." Z. 1: tekst / pod red. Mariana Arszyńskiego i Mariana Kutznera. - Warszawa : Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk, 1980, s. 27–29.
Zabytki w Braniewie
Elementy fortyfikacji
Kościoły i kaplice
Klasztory
Wille
Budynki administracji
Inne

POL Braniewo COA.svg
 
Obiekt zabytkowy znak.svg

Media użyte na tej stronie

Braniewo location map.svg
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa Braniewa, Polska
Warmian-Masurian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.52 N
  • S: 53.07 N
  • W: 19.05 E
  • E: 22.95 E
Braniewo County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Braniewo County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 54.46 N
  • S: 54.09 N
  • W: 19.61 E
  • E: 20.40 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Obiekt zabytkowy znak.svg
Wzór znaku informacyjnego umieszczonego na zabytkach nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków w Polsce
Dom konwertytów 2015.jpeg
Autor: Palacyk11, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dom konwertytów w Braniewie znajdujący się na ulicy Botanicznej 11. Zdjęcie przedstawia budynek po remoncie przeprowadzonym w latach 2014-2015. Zdjęcie jest własnością Fundacji Olimp.
Braniewo 017.jpg
Autor: Ludwig Schneider, Licencja: CC BY-SA 3.0
Międzynarodowe Centrum Edukacyjne w Braniewie (dawny pałac biskupa Potockiego)
Distinctive emblem for cultural property.svg Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków województwa warmińsko-mazurskiego pod numerem B/8 z 28.09.1953 ; 33/53/ 521/97.