Dom Lekarski w Krakowie

Dom
Towarzystwa Lekarskiego Krakowskiego

nr rej. A-122 z 2 lipca 1968[1]
Państwo	Polska
Miejscowość	Kraków
Adres	ul. Radziwiłłowska 4
Typ budynku	Kamienica
Styl architektoniczny	modernizm
Architekt	projekt Józef Sowiński budowa Władysław Kaczmarski wnętrza Stanisław Wyspiański
Kondygnacje	3
Ukończenie budowy	1905
Położenie na mapie Krakowa Dom Towarzystwa Lekarskiego Krakowskiego
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Dom Towarzystwa Lekarskiego Krakowskiego
Położenie na mapie województwa małopolskiego Dom Towarzystwa Lekarskiego Krakowskiego
50°03′41″N 19°56′49″E/50,061389 19,946944
Strona internetowa

Dom Towarzystwa Lekarskiego Krakowskiego – zabytkowy budynek znajdujący się przy ulicy Radziwiłłowskiej 4, na Wesołej.

Historia

Towarzystwo Lekarskie powołano w Krakowie w 1866, dopiero jednak w 1903 otrzymało ono od miasta parcelę budowlaną pod przyszłą siedzibę przy ulicy Radziwiłłowskiej. Jednopiętrowy dom zaprojektował Józef Sowiński. Na fasadzie domu znajduje się złocony napis „Towarzystwo Lekarskie”. Na prośbę prezesa Towarzystwa doktora Juliana Nowaka urządzenia wnętrz podjął się Stanisław Wyspiański.

Dom Lekarski uroczyście otwarto 2 marca 1905. Do wybuchu II wojny światowej służył lekarzom, po wojnie mieścił się tutaj magazyn, studium wojskowe Akademii Medycznej i jej biblioteka. Groźba zawalenia stropów pod ciężarem książek spowodowała rozpoczęcie budowy nowego gmachu biblioteki medycznej i remont budynku przy Radziwiłłowskiej. Towarzystwo Lekarskie odzyskało swoją własność dopiero w 1991. Dziś w budynku znajduje się siedziba Towarzystwa Lekarskiego, którego spotkania odbywają się w każdą środę. Większość pomieszczeń wynajmuje Uniwersytet Jagielloński – w budynku mieści się Muzeum Wydziału Lekarskiego UJ, Centrum Języka i Kultury Chińskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego „Instytut Konfucjusza w Krakowie” i biura administracji uniwersyteckiej.

Wnętrze

Wyspiański zaprojektował wystrój sali posiedzeń, czytelni i biblioteki. Sala posiedzeń (obecnie sala im. Stanisława Wyspiańskiego), której ściany pomalowano na kolor malinowy, zachowała do dziś fryz z kwiatów pelargonii. Motyw ten znajduje się także na kilimach i portierach. Meble w sali również zaprojektował Wyspiański. Na początku nie budziły entuzjazmu lekarzy, którzy narzekali na ich niewygodę. Żyrandole zdobiące dom lekarski przypominają płatki śniegu. Czytelnia miała popielate ściany wykończone fryzem z kwiatów róż.

Klatka schodowa ma fryz z liści i kwiatów kasztanowca, ten sam motyw zdobi balustradę schodów. Na tle żółtych ścian doskonale wygląda witraż projektu Wyspiańskiego – alegoria układu słonecznego – Apollo spętany, witraż został zniszczony w styczniu 1945 podczas wysadzania przez Niemców pobliskiego wiaduktu kolejowego. Odnowiono go dopiero w 1972. Witraże w bocznych oknach projektował Jan Bukowski. W piwnicach przetrwała zabytkowa kotłownia centralnego ogrzewania z lat budowy domu.

Budynek można zwiedzać po wcześniejszym uzgodnieniu terminu.

• 

  Klatka schodowa

• 

  Witraż Apollo spętany

• 

  Fryz na klatce schodowej, liście i kwiaty kasztanowca

• 

  Detal balustrady

• 

  Sala posiedzeń-fryz liście i kwiaty pelargonii

• 

  (c) J. Nowostawska Gyalókay, MIK, CC BY-SA 2.0

  Fryz w czytelni-róże

Przypisy

Linki zewnętrzne

• Zdjęcia klatki schodowej Domu Lekarskiego
• Historia domu i projekty Wyspiańskiego. www2.almamater.uj.edu.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-10-02)].