Dom Literatów w Krakowie

Dom Literatów
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kraków

Adres

ul. Krupnicza 22

Typ budynku

kamienica

Architekt

Henryk Lamensdorf

Ukończenie budowy

1911

Pierwszy właściciel

Adolf Lebeskind

Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dom Literatów”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Dom Literatów”
Ziemia50°03′48″N 19°55′44″E/50,063333 19,928889

Dom Literatów – kamienica znajdująca się w Krakowie przy ulicy Krupniczej 22. W latach 1945–1995 mieścił się tu Dom Literatów, należący do Związku Literatów Polskich.

Historia

Trzypiętrowa kamienica zbudowana została w 1911 wg projektu Henryka Lamensdorfa[1]. Przed wojną należała do krakowskiego adwokata Adolfa Lebeskinda i jego żony Heleny z Hochstimów. Była to kamienica czynszowa, z mieszkaniami pod wynajem, na parterze znajdowały się sklepy i kawiarnia[2]. W czasie II wojny światowej funkcjonował jako hotel dla urzędników III Rzeszy, tuż po wyzwoleniu w 1945 służył jako kwatera dla oficerów Armii Czerwonej. W styczniu 1945 do Krakowa przyjechał z Lublina w randze kapitana LWP Adam Ważyk z zadaniem zorganizowania krakowskiego oddziału Związku Literatów Polskich. Literat Tadeusz Kwiatkowski zaproponował na siedzibę kamienicę przy ul. Krupniczej 22, którą znał sprzed wojny. 14 lutego 1945 dom został przydzielony Związkowi przez pełnomocnika Rządu Tymczasowego na województwo krakowskie[3].

Sala na parterze pełniła funkcję stołówki oraz miejsca zebrań. Na I piętrze mieściły się biura, gabinet prezesa, biblioteka i pokój gościnny. W trzech oficynach znajdowały się lokale mieszkalne dla literatów i ich rodzin. Mieszkało, tu w różnym okresie, kilkudziesięciu literatów z rodzinami, łącznie przez budynek przewinęło się ponad 100 osób. Dom zwany był przez Gałczyńskiego „Domem czterdziestu wieszczów”[3].

W 2017 wydawnictwo Księgarnia Akademicka wydało książkę Anny Grochowskiej Wszystkie drogi prowadzą na Krupniczą, poświęconą dziejom budynku[4].

W roku 2016 kamienica miała 23 współwłaścicieli, którzy nie mogli dojść do porozumienia w sprawie dalszych losów budynku[5].

Lokatorzy kamienicy

Wśród lokatorów kamienicy znajdowali się:[3]

Wieloletnią szatniarką byłą Karolina Surówka – „pani Lola”[7].

Przypisy

  1. ↑ Kraków - gminna ewidencja zabytków. Biuletyn Informacji Publicznej. Miasto Kraków, lipiec 2017. [dostęp 2020-02-16]. (pol.).
  2. ↑ Joanna Olczak-Ronikier: Wtedy. O powojennym Krakowie. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2015, s. 17.
  3. ↑ a b c Paweł Stachnik: Legenda Domu Literatów. Mieszkało w nim stu wieszczów. Dziennik Polski, 2017-11-07. [dostęp 2020-01-23]. (pol.).
  4. ↑ Wszystkie drogi prowadzą na Krupniczą. O Domu Literatów. Lubimy czytać. [dostęp 2020-01-23]. (pol.).
  5. ↑ Łukasz Grzesiczak: Chcą, by kamienica przy Krupniczej 22 nadal służyła literatom. Gazeta Wyborcza, 2016-09-27. [dostęp 2020-01-23]. (pol.).
  6. ↑ Autorzy.Autorzy HA!ARTU.Natalia Rolleczek. www.ha.art.pl, 2009. [dostęp 2020-02-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-02-24)]. (pol.).
  7. ↑ Magdalena Janczura: O Mrożku, legendarnej pani Loli i Krupniczej 22. Gazeta Wyborcza - Kraków online, 2013-11-25. [dostęp 2020-02-16]. (pol.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Kraków location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
  • N: 50.15 N
  • S: 49.95 N
  • W: 19.76 E
  • E: 20.26 E
Lesser Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 50.59 N
  • S: 49.07 N
  • W: 18.92 E
  • E: 21.55 E
Kraków, ul. Krupnicza 22. fot. 04.jpg
Autor: Luxetowiec, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kraków, ul. Krupnicza 22