Dom Przemysłowy w Poznaniu

Dom Przemysłowy w Poznaniu
Ilustracja
Widok budynku na początku XX wieku
Państwo Polska
MiejscowośćPoznań
Adrespl. Wolności 18
ArchitektStanisław Mieczkowski
Rozpoczęcie budowy1900
Ukończenie budowy1902
Zniszczono1945
Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dom Przemysłowy w Poznaniu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Dom Przemysłowy w Poznaniu”
Ziemia52°24′30,6″N 16°55′40,4″E/52,408500 16,927889

Dom Przemysłowy w Poznaniu – budynek polskiego Domu Przemysłowego usytuowany przy północnej pierzei placu Wilhelmowskiego (niem. Wilhelmsplatz, później placu Wolności) w Poznaniu. Zniszczony w 1945 roku.

Opis

Wybudowany został w latach 1900–1902. Zaprojektowany przez architekta Stanisława Mieczkowskiego. Budowę budynku przeprowadziło przedsiębiorstwo budowlane Ludwika Frankiewicza. Model płaskorzeźb środkowego szczytu wykonał rzeźbiarz Władysław Marcinkowski, a ich realizację powierzono sztukatorowi Pawłowi Ceptowskiemu. Dwie dolne kondygnacje gmachu zajmowały lokale handlowe mające w zamierzeniu stanowić centrum polskiego życia gospodarczego[1].

Północna pierzeja placu Wolności z budynkiem (drugi od lewej) wybudowanym w miejscu dawnego Domu Przemysłowego

Na parterze i pierwszym piętrze budynku otwarto we wrześniu 1902 restaurację Grand Cafe Restaurant – nazywaną potocznie „Grandką”. Pomieszczenia na parterze zajmowała kawiarnia, cukiernia i mniejsza z sal restauracyjnych. Natomiast na piętrze ulokowano większą salę restauracyjną, pokój do gry w bilard i tzw. „Salę Czerwoną”, która była miejscem zebrań różnego rodzaju towarzystw[2]. W restauracji podawano m.in. zupę żółwiową, comber, sznycelki cielęce i dania kuchni francuskiej[3]. W podwórzu urządzono ogródek koncertowy z kolonadą i estradą dla orkiestry[2]. W okresie międzywojennym Grand Cafe była miejscem, gdzie spotykali się kibice poznańskiego klubu piłkarskiego Warta, oczekując telefonu z informacją o wyniku meczu wyjazdowego swojego zespołu[3].

Od 1910 znajdowała się tutaj poznańska siedziba banku Kratochwill & Pernaczyński[4]. W budynku mieścił się także salon Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Poznaniu[5]. W okresie dwudziestolecia międzywojennego gmach był własnością Związku Spółek Zarobkowych i Gospodarczych. Mieścił wiele instytucji związanych z rolnictwem[1].

Dom Przemysłowy został zniszczony w 1945. W latach 50. XX wieku w jego miejscu wzniesiono modernistyczny gmach[6], gdzie znalazła siedzibę Wielkopolska Spółdzielnia „Rolnik”[7].

Przypisy

  1. ↑ a b Grażyna Kodym-Kozaczko, Kronika Miasta Poznania - Plac Wolności, nr 4-2014, Plac Wolności – praktyczna lekcja urbanistyki, Wydawnictwo Miejskie Posnania, s. 20–22, ISSN 0137-3552.
  2. ↑ a b Waldemar Karolczak, Kronika Miasta Poznania - Plac Wolności, nr 4-2014, Spacerkiem po Plajcie, Wydawnictwo Miejskie Posnania, s. 54–55, ISSN 0137-3552.
  3. ↑ a b Prestiż Grandki i telefony kibiców Warty Poznań, poznan.wyborcza.pl [dostęp 2019-08-18] (pol.).
  4. ↑ Jan Skuratowicz, Kronika Miasta Poznania 1997 R.65 Nr2, s. 132; Banki poznańskie - Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, www.wbc.poznan.pl [dostęp 2020-05-15].
  5. ↑ Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, www.wbc.poznan.pl [dostęp 2019-08-18].
  6. ↑ Maciej Brzeziński, Piękno nieodzyskane, czyli 10 obiektów, których już nie znajdziemy w Poznaniu, Miastopoznaj.pl [dostęp 2019-08-18] (pol.).
  7. ↑ Wielkopolska Spółdzielnia ROLNIK, www.wsrolnik.eu [dostęp 2019-08-18].

Bibliografia

Zabudowa Placu Wolności w Poznaniu
Pierzeja zachodnia
Pierzeja północna (od zachodu)
Pierzeja wschodnia (od północy)
Pierzeja południowa (od zachodu)
Obiekty nieistniejące poza pierzejami
Przyległe ulice

6 Poznan 002.jpg
© Marek i Ewa Wojciechowscy / Trips over Poland, CC BY-SA 3.0

Media użyte na tej stronie

Poznań outline map.svg
Autor:

Oskarro. © użytkownicy OpenStreetMap.

Copyright użytkownicy UMP-pcPL., Licencja: CC BY-SA 2.0
Mapa lokalizacyjna Poznania
Greater Poland Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Greater Poland Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 53.70 N
  • S: 51.05 N
  • W: 15.68 E
  • E: 19.19 E
6 Poznan 002.jpg
© Marek i Ewa Wojciechowscy / Trips over Poland, CC BY-SA 3.0
Polska by Ewa and Marek Wojciechowsy
Nieistniejący Dom Przemysłowy przy placu Wilhelmowskim w Poznaniu.jpg
Nieistniejący Dom Przemysłowy przy placu Wilhelmowskim (obecnie plac Wolności) w Poznaniu
Plac Wolności w Poznaniu.jpg
Autor: Four.mg, Licencja: CC BY-SA 4.0
Plac Wolności w Poznaniu, pierzeja północna od strony wschodniej