Dom Rietvelda w Utrechcie

Dom Rietvelda w Utrechcie
Ilustracja
Państwo Holandia
MiejscowośćUtrecht
AdresPrins Hendriklaan 50, 3583 EP Utrecht
Styl architektonicznymodernistyczny
ArchitektGerrit Rietveld
Powierzchnia użytkowa111 m²[1]
Pierwszy właścicielTruus Schröder-Schräder
Położenie na mapie Utrechtu
Mapa konturowa Utrechtu, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Dom Rietvelda w Utrechcie”
Położenie na mapie Holandii
Mapa konturowa Holandii, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dom Rietvelda w Utrechcie”
Ziemia52°05′07,20″N 5°08′51,35″E/52,085333 5,147597
Strona internetowa
Rietveld Schröderhuis (Rietveld Schröder House)[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo Holandia
Typkulturowy
Spełniane kryteriumI, II
Numer ref.965
Region[b]Europa i Ameryka Północna
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę2000
na 24. sesji

Dom Rietvelda w Utrechcie (ndr. Rietveld Schröderhuis) – konstruktywistyczna[2], modernistyczna[3], neoplastyczna[4] willa w Utrechcie, zaprojektowana przez holenderskiego architekta Gerrita Rietvelda. Jedno ze sztandarowych dzieł grupy De Stijl.

Historia

Willę zaprojektowano dla farmaceutki Truus Schröder-Schräder (1889–1985) i trójki jej dzieci w 1924. Zamieszkana była do 1985. Dom został odrestaurowany przez Bertusa Muldera (1974) i obecnie jest otwarty dla zwiedzających[5]. W 2000 został wpisany na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO[6].

Architektura

Dom został zbudowany w oparciu o podstawowe zasady estetyki grupy De Stijl, pod znaczącym wpływem twórczości Kazimierza Malewicza – geometryczne, białe płaszczyzny, proste poręcze, prostokątne otwory okienne z czarnymi obramowaniami. Elementaryzm nakazywał podzielenie budynku na części składowe, jednakowo znaczące w projektowaniu i odbiorze. Obiekt przestał być całością z wyodrębnionymi szczegółami – stał się sumą specjalnie izolowanych części. Zignorowano hierarchię znaczeń poszczególnych elementów – fragmenty uzyskały pełną niezależność, w myśl pełnego uplastycznienia bryły, która stała się wielką rzeźbą przestrzenną w niewielkim ogrodzie. Nastąpiło rozbicie tej bryły i rozdzielenie spójnego obrazu budynku na części geometryczne (płaszczyzny, figury – przede wszystkim kwadraty i prostokąty akcentowane podstawowymi barwami). Przekreślono granice pomiędzy zewnętrzną i wewnętrzną sferą budynku – meble i wyposażenie wnętrz było utrzymane w tej samej gamie formalnej, co elewacje.

Zobacz też

Przypisy

  1. John Hill Must-Know Modern Homes: The Rietveld Schröder House 18.01.2013 https://www.houzz.com/magazine/must-know-modern-homes-the-rietveld-schroeder-house-stsetivw-vs~6223284
  2. Jannes Gerhardus Wattjes 1925
  3. Megan Sveiven AD Classics: Rietveld Schroder House / Gerrit Rietveld https://www.archdaily.com/99698/ad-classics-rietveld-schroder-house-gerrit-rietveld
  4. Ramón Esteve Estudio 2019 https://www.ramonesteve.com/en/manufacturing-the-interior/el-neoplasticismo-en-las-artes-tecnicas-y-tectonicas/
  5. Et tu, Bertus? https://www.dwell.com/article/et-tu-bertus-eeedd895
  6. Rietveld Schröderhuis (Rietveld Schröder House) (ang.). UNESCO World Heritage Centre. [dostęp 2014-05-09].

Bibliografia

  • Tadeusz Broniewski, Historia architektury dla wszystkich, t. IV: Ostatnie dwa stulecia, Ossolineum, Warszawa – Wrocław – Kraków, 1967, ISBN 978-83-7503-058-7.
  • Jakub Wujek, Mity i utopie architektury XX wieku, Warszawa: Arkady, 1986, ISBN 83-213-3259-5, OCLC 835852787.

Media użyte na tej stronie

Rietveld Schröderhuis HayKranen-20.JPG
Autor: User:Husky, Licencja: CC BY 3.0
To jest zdjęcie holenderskiego zabytku (rijksmonument) numer 18329
Netherlands location map.svg
Autor: Lencer, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of the Netherlands
Netherlands Utrecht location map.svg
Autor: Erik Frohne, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of province Utrecht in the Netherlands

Equirectangular projection, N/S stretching 163 %. Geographic limits of the map:

  • N: 52.40° N
  • S: 51.90° N
  • W: 4.70° E
  • E: 5.70° E