Dom Słowa Polskiego

Zakłady Graficzne „Dom Słowa Polskiego” Spółka Akcyjna w likwidacji

Wejście do dawnej części produkcyjnej zakładów od strony ulicy Miedzianej
Państwo	Polska
Siedziba	Warszawa
Adres	00-835 Warszawa ul. Miedziana 11
Data założenia	1950[1]
Forma prawna	przedsiębiorstwo państwowe / spółka akcyjna
Nr KRS	0000285139
Położenie na mapie Warszawy (c) Mfloryan at pl.wikipedia, CC BY 2.5 Zakłady Graficzne „Dom Słowa Polskiego” Spółka Akcyjna w likwidacji
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Zakłady Graficzne „Dom Słowa Polskiego” Spółka Akcyjna w likwidacji
Położenie na mapie województwa mazowieckiego Zakłady Graficzne „Dom Słowa Polskiego” Spółka Akcyjna w likwidacji
52°13′49,2″N 20°59′23,0″E/52,230333 20,989722
Strona internetowa

Tablica przy wejściu upamiętniająca II Światowy Kongres Pokoju

Dom Słowa Polskiego (DSP) – największy zakład poligraficzny w PRL^[2], znajdujący się przy ul. Miedzianej 11 w Warszawie^[3].

Historia

Konkurs na projekt Domu Słowa Polskiego rozstrzygnięto w styczniu 1947^[4]. W czerwcu 1948^[5] na działce o powierzchni ok. 5 ha w miejscu dawnego placu Kazimierza Wielkiego^[6], pomiędzy ulicami Towarową, Pańską, Miedzianą i Srebrną^[7], wmurowano kamień węgielny pod budowę kompleksu zaprojektowanego przez Kazimierza Marczewskiego, Stefana Putowskiego i Zygmunta Skibniewskiego. Inwestycję ukończono w 1950^[8]. Zakład uruchomiono 22 lipca, w Święto Odrodzenia Polski^[9].

Do 1953 działał pod nazwą Zakłady Graficzne i Wydawnicze „Dom Słowa Polskiego”, od 1953 jako Zakłady Graficzne „Dom Słowa Polskiego”^[10]. W latach 1973–1977 DSP został zmodernizowany i rozbudowany.

Początkowo była to drukarnia prasowa. Druk odbywał się na jednej maszynie PLAMAG, skład natomiast był realizowany na 50 linotypach. W późniejszych latach uruchomiono nowe wydziały – introligatornię, rotograwiurę i chemigrafię, dzięki czemu DSP działał jako drukarnia dziełowa.

W listopadzie 1950 w specjalnie przystosowanej hali produkcyjnej DSP obradował II Światowy Kongres Obrońców Pokoju, w którym wzięło udział 1396 delegatów z 61 państw^[11]. Wydarzenie upamiętnia tablica pamiątkowa przy wejściu o treści:

W fabryce drukowano gazety m.in. „Trybunę Ludu”, „Kurier Polski”, „Sztandar Młodych”, „Żołnierza Wolności”, „Młodego Technika”, „Płomyczek” i „Świerszczyk” oraz książki, albumy i encyklopedie m.in. „Wielką Encyklopedię Powszechną PWN” oraz „Małą encyklopedię powszechną PWN” (pierwszą w Polsce encyklopedię wielobarwną).

Zakład był połączony ok. 200-metrowym tunelem pod ul. Prostą z centrum spedycji prasy RSW „Prasa” znajdującym się przy ul. Prostej róg ul. Wroniej^[12].

W połowie lat 70. drukowano tutaj około 27 milionów egzemplarzy książek, 510 milionów egzemplarzy gazet i 195 milionów egzemplarzy czasopism rocznie^[13]. W końcu 1975 zakłady zatrudniały 2,6 tys. pracowników^[14].

W 1976 r. Dom Słowa Polskiego został odznaczony Orderem Sztandaru Pracy I klasy^[15][16].

W 1989 r. w DSP zaczęła być drukowana „Gazeta Wyborcza”^[17].

W sierpniu 2007 roku przedsiębiorstwo państwowe Zakłady Graficzne „Dom Słowa Polskiego” przekształcone zostało w spółkę akcyjną pod firmą Zakłady Graficzne „Dom Słowa Polskiego” S.A.

Od kwietnia 2010 spółka znajduje się w likwidacji^[18]. Główny budynek zaadaptowano na Centrum Handlowe Jupiter^[19] (później przemianowane na Centrum Handlowe „Towarowa 22”)^[20]. Jego rozbiórka rozpoczęła się w 2022 roku^[21]

Przypisy