Dom Stenbocka

Dom Stenbocka

Stenbocki maja

Państwo	Estonia
Miejscowość	Tallin
Adres	Rahukohtu tänav 3, Tallinn
Styl architektoniczny	neoklasycyzm
Architekt	Johann Caspar Mohr
Rozpoczęcie budowy	1787
Ukończenie budowy	1792
Pierwszy właściciel	Jakob Pontus Stenbock
Obecny właściciel	Estonia
Położenie na mapie Tallinna Dom Stenbocka
Położenie na mapie Estonii (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Dom Stenbocka
59°26′18″N 24°44′25″E/59,438333 24,740278

Dom Stenbocka (est. Stenbocki maja) – neoklasycystyczny budynek położony na wzgórzu Toompea w Tallinnie, oficjalna siedziba rządu Estonii.

Historia

Historia domu Stenbocka sięga lat 80. XVIII wieku, kiedy to administracja Cesarstwa Rosyjskiego uruchomiła projekt budowy nowych budynków przeznaczonych do celów administracyjnych na terenie ówczesnej guberni estońskiej. Pierwotnie w obiekcie miał mieścić się sąd^[1]. Hrabia Jakob Pontus Stenbock, miejscowy szlachcic i właściciel ziemski, posiadacz majątku na wyspie Hiiumaa^[2], wygrał przetarg na budowę nowego budynku na wzgórzu Toompea w średniowiecznym centrum Tallina^[1]. Architektem nowego domu był Johann Caspar Mohr, miejscowy architekt odpowiedzialny za utrzymanie budynków publicznych w Estonii, m.in. pałacu Kadriorg, i popularny projektant dworów^[2].

Budowa budynku rozpoczęła się w 1787 roku. Niemal natychmiast państwu rosyjskiemu zaczęło brakować funduszy w związku z wydatkami na wojnę z Turcją. W rezultacie prowincja stała się dłużnikiem Stenbocka, a niedokończony budynek przeszedł w jego posiadanie. Arystokrata urządził w nim swoją tallińską rezydencję. W 1828 r., po śmierci Stenbocka, budynek zmieniał właścicieli do 1899 r. Należał m.in. do Paula von Beckendorffa, następnie od 1833 r. do Paula Rittera, a w latach 1855–1874 znajdował się w nim internat dla uczniów szkoły katedralnej^[2]. W 1899 r. ostatecznie stał się własnością administracji gubernialnej i zgodnie z pierwotnym zamysłem zaczął być wykorzystywany jako sąd^[1].

Zarówno w pierwszym okresie niepodległości estońskiej, jak i w okresie radzieckim, budynek nadal służył jako sąd^[1]. W Estońskiej SRR zaniedbano jednak remonty obiektu, w rezultacie czego m.in. zawaliły się sufity dwóch sal sądowych i archiwum^[1]. Od 1987 r. był całkowicie nieużytkowany^[2]. Kiedy rząd estoński przejął go na własność na początku lat 90., cały budynek był zagrożony zawaleniem. Całkowitą renowację przeprowadzono w latach 1996–2000. Od ponownego otwarcia w 2000 r. wyremontowany budynek stał się oficjalną siedzibą rządu estońskiego^[1].

Architektura

Budynek reprezentuje styl neoklasycystyczny. Frontowa fasada ozdobiona jest sześcioma pilastrami i dwoma półpilastrami wykonanymi z dolomitu z Saaremaa i ząbkowanym frontonem. Obiekt wznosi się naprzeciwko półokrągłego dziedzińca otoczonego mniej ozdobnymi budynkami. Na ścianie budynku zwróconej w stronę ulicy znajduje się tablica pamiątkowa z nazwiskami członków parlamentu i rządu przedwojennej Estonii, którzy stracili życie w okresie sowietyzacji Estonii. Fasada tylna jest zdominowana przez wznoszący się na doryckich kolumnach duży balkon^[1].

Przypisy