Dom Turecki w Krakowie
 nr rej. A-782 z 16.09.1988 | |
 Widok z ulicy Długiej, stan po remoncie, 2021 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres | |
| Typ budynku | kamienica |
| Architekt | przebudowa 1910 Henryk Lamensdorf |
| Rozpoczęcie budowy | 1883 |
| Ukończenie budowy | 1885 |
| Ważniejsze przebudowy | 1910 |
| Kolejni właściciele | Artur Teodor Rayski |
Położenie na mapie Krakowa  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
 50°04′10,70″N 19°56′16,08″E/50,069639 19,937800 | |
Dom Turecki – zabytkowy budynek znajdujący się w Krakowie na Kleparzu przy ul. Długiej 31 (róg ul. Pędzichów 2).
Został zbudowany w latach 1883-1885 i był wtedy dwupiętrową kamienicą.
W 1910 roku przebudowana według projektu Henryka Lamensdorfa dla Artura Teodora Rayskiego, uczestnika powstania styczniowego i oficera armii osmańskiej w Turcji. Powstał 3-piętrowy, 4-skrzydłowy dom z wewnętrznym podwórzem. Szczyt zdobi nadwieszona wieżyczka-minaret, otoczona galeryjką, i nakryta hełmem stożkowym z półksiężycem. W narożnikach znajdują się dwa skromniejsze minarety. Według legendy minarety zostały zbudowane dla żony Rayskiego, muzułmanki, aby przypominały jej ojczysty Egipt. W rzeczywistości żoną Rayskiego była Józefa z Seroczyńskich, katoliczka, której podpis widnieje na planach kamienicy. To właśnie ona pozwoliła na budowę minaretu[1].
Na frontowej elewacji znajduje się tablica pamiątkowa poświęcona generałowi brygady pilotowi Ludomiłowi Rayskiemu, twórcy polskiego lotnictwa, który mieszkał w tym domu.
Przed kamienicą, na niewielkim skwerku, znajduje się kolumna z figurą Matki Bożej. Postawiono ją we wrześniu 1865 roku, na miejscu zniszczonej przez burzę w lipcu tegoż roku, starszej figury. Odnowiona w roku 1897.
Galeria
Stan przed remontem, 2011
Tablica pamiątkowa poświęcona Ludomiłowi Rayskiemu
Przypisy
- ↑ Dom Turecki - ul. Długa 31. [dostęp 2012-06-10]. (pol.).
Bibliografia
- Encyklopedia Krakowa, Antoni Henryk Stachowski (red.), Elżbieta Adamczyk, Warszawa: PWN, 2000, s. 161, ISBN 83-01-13325-2, OCLC 830213257.
- Michał Rożek, Przewodnik po zabytkach Krakowa – Urbs celeberrima, Wydawnictwo WAM 2006
Media użyte na tej stronie
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Mapa lokacyjna miasta Kraków. Punkty graniczne mapy:
- N: 50.15 N
- S: 49.95 N
- W: 19.76 E
- E: 20.26 E
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Lesser Poland Voivodeship, Poland. Geographic limits of the map:
- N: 50.59 N
- S: 49.07 N
- W: 18.92 E
- E: 21.55 E
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Autor: Zygmunt Put, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dom Turecki, ul. Długa 31, Kraków
Tablica ku czci gen. Ludomiła Rayskiego na tzw. "Domu Tureckim" u zbiegu ulic Długiej i Pędzichów w Krakowie
Autor: Mach240390, Licencja: CC BY 4.0
Dom Turecki w Krakowie przy ulicy Długiej 31. Proj. Henryk Lamensdorf, 1910.