Dom Zwierzyniecki

Dom Zwierzyniecki

Oddział Muzeum Historycznego Miasta Krakowa
Dom Zwierzyniecki
Państwo	Polska
Miejscowość	Kraków
Adres	ul. Królowej Jadwigi 41 30-209 Kraków
Data założenia	1996
Zakres zbiorów	mieszkanie przedmiejskie, historia i tradycje przedmieść Krakowa
Kierownik	Maria Lempart
Położenie na mapie Krakowa Dom Zwierzyniecki
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Dom Zwierzyniecki
Położenie na mapie województwa małopolskiego Dom Zwierzyniecki
50°03′18,00″N 19°54′31,90″E/50,055000 19,908860
Strona internetowa

Dom Zwierzyniecki (dawniej Zwierzyniecki Salon Artystyczny) – oddział Muzeum Krakowa mieszczący się przy ulicy Królowej Jadwigi 41 na krakowskim Zwierzyńcu, u podnóża Góry św. Bronisławy, w pobliżu klasztoru ss. Norbertanek, kościoła Najświętszego Salwatora i kopca Kościuszki. Zajmuje się głównie mikrohistorią, bada i dokumentuje zmiany, jakie zaszły na terenach dawnych przedmieść Krakowa od chwili ich włączenia do miasta, organizuje wystawy czasowe poświęcone dziejom krakowskich przedmieść, krakowskim zwyczajom oraz wybitnym przedstawicielom lokalnej społeczności. Stałym mieszkańcem i opiekunem Domu Zwierzynieckiego jest czarny kot Włodek.

Siedziba oddziału to typowa przedmiejska kamienica z przełomu XIX i XX wieku. Zbudowana została przez zwierzynieckiego murarza Jana Florczyka. Od lipca do sierpnia 1912 roku w mieszkaniu na piętrze zamieszkiwał wraz z rodziną rosyjski rewolucjonista Włodzimierz Ulianow, bardziej znany jako Lenin. Dla upamiętnienia tego faktu w 1970 roku otwarto tu ekspozycję Pierwsze mieszkanie Lenina w Krakowie. Od 1980 roku budynek był własnością Muzeum Lenina w Krakowie i funkcjonował jako jego filia, gdzie obok wystawy stałej (mieszkania Lenina) prezentowane były wystawy czasowe dotyczące ruchu robotniczego i rewolucji proletariackiej. W 1990 roku po zlikwidowaniu Muzeum Lenina budynek został przekazany Muzeum Krakowa. Początkowo obiekt pełnił funkcję magazynu muzealnego, a w latach 1991-1996 część sal wykorzystywał Teatr Ewy Demarczyk. W 1996 roku w wyniku porozumienia między Muzeum a Radą Dzielnicy VII Zwierzyniec i działającym pod jej opieką Zwierzynieckim Kołem Przyjaciół Sztuk Wszelkich, założonym przez krakowską malarkę Halinę Cieślińską-Brzeską, powstał tu Zwierzyniecki Salon Artystyczny, oddział Muzeum Krakowa. Oddział we współpracy z Kołem Przyjaciół organizował wystawy czasowe, na których prezentowano malarstwo, grafikę i rzeźbę miejscowych artystów. W 2009 roku zmieniono formułę działania oddziału, zrezygnowano z wystaw artystycznych na rzecz wystaw prezentujących historię Zwierzyńca. Od 2014 roku oddział nosi nazwę Dom Zwierzyniecki.

Wystawa stała prezentuje wnętrze mieszkania na przedmieściu Krakowa na początku XX wieku. Wystawy czasowe opowiadają o historii krakowskich przedmieść, dawnych tradycjach i specyficznym folklorze miejskim. Oddział organizuje spotkania i wykłady historyczne oraz zajęcia edukacyjne dla dzieci. Cyklicznie organizuje wydarzenia kulturalne związane z przedmiejskimi tradycjami: wielkanocny Przystanek Emaus, podczas którego organizowany jest konkurs na najpiękniejsze drzewko emausowe, w oktawę Bożego Ciała spotkanie z Lajkonikiem – Konikiem Zwierzynieckim oraz wspólne kolędowanie przy choince ubranej w zabawki wykonane przez dzieci. Dom Zwierzyniecki pełni również rolę punktu informacji o Zwierzyńcu, gdzie można nabyć przewodniki, pamiątki oraz literaturę dotyczącą historii krakowskich przedmieść wydawanych nakładem Muzeum Krakowa.

Fragment wystawy "Andrusy, kindry, agary..."

Bibliografia

• Oblicza Zwierzyńca 1910-2010. Kraków: Muzeum Historyczne Miasta Krakowa, 2010. ISBN 978-83-7577-049-0.