Dom firmy „Krusche - Ender” w Łodzi

Dom firmy „Krusche – Ender”
Symbol zabytku nr rej. A/349 z 14 lutego 1994 roku[1]
Ilustracja
widok współczesny
Państwo Polska
MiejscowośćŁódź
Adresul. Piotrkowska 143
Typ budynkubiuro sprzedaży, obecnie -sklepy, biura, mieszkania
Styl architektonicznyNeogotyk
ArchitektDawid Lande
Rozpoczęcie budowy1898
Ukończenie budowy1899
Ważniejsze przebudowy1923–1924
Pierwszy właścicielBogumił i Beniamin Krusche oraz Karol Ender
Położenie na mapie Łodzi
Mapa konturowa Łodzi, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dom firmy „Krusche – Ender””
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dom firmy „Krusche – Ender””
Ziemia51°45′39,51″N 19°27′28,74″E/51,760975 19,457983

Dom firmy „Krusche – Ender” – kamienica znajdująca się przy ul. Piotrkowskiej 143 w Łodzi.

Historia

Kamienica została wzniesiona według projektu architekta Dawida Landego w latach 1898–1899, pierwotnie jako dwupiętrowy budynek[2]. Powstał jako główne biuro sprzedaży dla jednej z największych pabianickich firm „Krusche & Ender”[3].

Architektura

Fasada jest eklektyczna z elementami renesansowymi, neogotyckimi i manierystycznymi. Na czwartej osi drugiej, trzeciej i czwartej kondygnacji ma wykusz oraz wysoki szczyt nad pierwszą i drugą osią[4]. Początkowo kamienica była dwupiętrowa i miała jako element dekoracyjny polichromię ścienną, która była określana w łódzkiej prasie jako modernistyczna. W latach 1923–1924 została podwyższona o dwa piętra, prawdopodobnie również według projektu Dawida Landego. Podczas przebudowy zamalowano polichromię, którą odsłonięto w roku 1996 podczas renowacji budynku[2]. Charakterystyczne są wysokie kondygnacje z zagospodarowanym poddaszem. Brama wjazdowa usytuowana jest w północnej skrajnej osi z wykuszem zwieńczonym iglicowym hełmem po prawej stronie.

Zobacz też

  • Zabytki Pabianic zabudowania fabryczne, biuro zakładów bawełnianych „Krusche-Ender” oraz dawny pałac rodziny Enderów
  • Niemcy w Pabianicach opis działalności „Krusche & Ender”

Przypisy

  1. ↑ Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie. 2020-09-30. s. 43. [dostęp 2011-08-22].
  2. ↑ a b Sławomir Krajewski, Jacek Kusiński: Spacer pierwszy. Ulica Piotrkowska. Łódź: Wydawnictwo Jacek Kusiński, 2008. ISBN 978-83-927666-4-3.
  3. ↑ Leszek Skrzydło: Rody fabrykanckie. Łódź: Oficyna Bibliofilów, 1999, s. 91. ISBN 83-87522-23-6.
  4. ↑ Anna Rynkowska, Ulica Piotrkowska, wyd. I, Łódź: Wydawnictwo Łódzkie, 1970, s. 205, ISBN 978-83-939822-4-0.

Bibliografia

  • Regionalna Organizacja Turystyczna województwa Łódzkiego
  • R. Adamek, Krusche, Ender, Kindler, królowie bawełny w Pabianicach XIX-XX wiek, katalog wystawy, 1998
  • Tekst stałej wystawy znajdującej się w ewangelicko-augsburskim kościele św. Piotra i św. Pawła w Pabianicach: Pabianiczanie pochodzenia niemieckiego w dziejach Pabianic (do 1939)

Media użyte na tej stronie

Łódź location map 2.png
Autor:
OpenStreetMap contributors, edited by User:Dwie szyszki
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Map of Łódź, Poland
Ta mapa of Łódź została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Łódź Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Łódź Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 52.45 N
  • S: 50.78 N
  • W: 17.95 E
  • E: 20.75 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.