Dom staromiejski przy ul. Stanisława Webera 2 w Bytomiu

Dom staromiejski
przy ul. Stanisława Webera 2
w Bytomiu
Symbol zabytku nr rej. 1351 z 16 września 1987[1]
Ilustracja
Budynek widziany od ulicy Józefa Jainty (2019)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Bytom (Śródmieście)

Adres

ul. Stanisława Webera 2

Kondygnacje

2

Rozpoczęcie budowy

XVIII wiek

Ważniejsze przebudowy

1910–1911

Kolejni właściciele

Heintze, Schaffranek, Schaffranek’tzsche Erben

Położenie na mapie Bytomia
Mapa konturowa Bytomia, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Dom staromiejskiprzy ul. Stanisława Webera 2w Bytomiu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dom staromiejskiprzy ul. Stanisława Webera 2w Bytomiu”
Ziemia50°20′52,0″N 18°55′16,5″E/50,347778 18,921250

Dom staromiejski przy ul. Stanisława Webera 2 w Bytomiu – murowany dom z XVIII wieku w Bytomiu, wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego; najstarszy zachowany budynek mieszkalny w Bytomiu[2][3].

Historia

Ogłoszenie ortopedy mechanika i bandażysty E. Grünkego[4] o usługach dotyczących sprzętu ortopedycznego przy Gräupnerstrasse 2 w Bytomiu z gazety „Der Oberschlesische Wanderer” (1913)

Budynek został wzniesiony w XVIII wieku[1][5], prawdopodobnie w jego drugiej połowie[6]. Jego wcześniejszy adres to Gräupnerstrasse 2[6]. W 1858 roku założono teczkę do dokumentacji budynku; w tymże roku właścicielem domu był Heintze, następnie Schaffranek oraz Schaffranek’tzsche Erben[6]. W 1876 roku dokonano zmian budowlanych na podstawie projektu Alberta Klehra[6]. Z obiektem byli związani: kupiec Josef Hahn (około 1876 roku), Artur Hoppe, który był właścicielem sklepu w budynku (około 1889 roku), handlarz mąką Joseph Weiss – właściciel dwóch sklepów w tymże domu (około 1903 roku) oraz wdowa Hedwig Weiss (około 1927 roku)[6].

W latach 1910–1911 Karl von Kozlowski i Josef Kozlik dokonali przebudowy domu poprzez utworzenie pięciu sklepów oraz wybudowanie magazynu mąki w podwórzu[6].

16 września 1987 został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa śląskiego wraz z sześcioma kamienicami położonymi przy ulicy Józefa Jainty jako część bloku zabudowy w rejonie ulic: Józefa Jainty, Browarnianej, Stanisława Webera i ks. Karola Koziołka[1].

Współcześnie (stan na 2019 rok) w budynku znajdują się: punkt firmy Pryzmat, handlującej materiałami drukarskimi[7], sklep spożywczy Eko Delikatesy u Biernackich[8], lokal gastronomiczny z zapiekankami Fajrant[9]

Architektura

Narożny[10] dom został wzniesiony z cegły, potynkowany, nakryty dachem naczółkowym; składa się z dwóch kondygnacji[10] oraz użytkowego poddasza[5]. Budynek mieszkalny, przy czym parter jest wykorzystywany do celów usługowych[5], a dobudowana w początku XX wieku część w podwórzu służyła jako magazyn[6].

Przypisy

  1. a b c Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie, Narodowy Instytut Dziedzictwa, 24 listopada 2022, s. 22–23 [dostęp 2019-06-20].
  2. MANO: Odkrywają w internecie tajemnice bytomskich kamienic. [w:] naszemiasto.pl Bytom [on-line]. Polska Press, 2013-01-17. [dostęp 2019-06-20].
  3. Barbara Nowacka-Goik: Powstała Cyfrowa Biblioteka Bytomskiej Architektury. [w:] Dziennik Zachodni [on-line]. 2013-01-17. [dostęp 2019-06-20].
  4. „Der oberschlesische Wanderer”, s. 15, 1911-07-22. (niem.). 
  5. a b c Uchwała Nr LXIV/839/18 rady miejskiej w Bytomiu z dnia 28 maja 2018 r. w sprawie uchwalenia zmiany Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Bytom, przyjętego uchwałą nr XVI/204/11 Rady Miejskiej w Bytomiu z dnia 24 sierpnia 2011 r., zmienionego uchwałą nr X/120/13 Rady Miejskiej w Bytomiu z dnia 25 lutego 2013 r. oraz uchwałą nr XXXVIII/485/17 Rady Miejskiej w Bytomiu z dnia 27 lutego 2017 r. i uchwałą nr LXI/814/18 Rady Miejskiej w Bytomiu z dnia 26 marca 2018 r., dla terenu położonego w rejonie ul. Cegielnianej. Urząd Miejski w Bytomiu, 2018. s. 92. [dostęp 2019-06-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (20 czerwca 2019)].
  6. a b c d e f g Webera 2. [w:] Cyfrowa Biblioteka Bytomskiej Architektury [on-line]. Fundacja Brama Cukermana. [dostęp 2019-06-20].
  7. Bytom, Webera. Pryzmat. [dostęp 2019-06-20].
  8. Eko Delikatesy u Biernackich. [w:] Jedz Lokalnie [on-line]. [dostęp 2019-06-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-20)].
  9. Fajrant - zapiekanki tradycyjne - Orły Gastronomii. [w:] Orły Gastronomii [on-line]. Beautiful Company. [dostęp 2019-06-20].
  10. a b Edward Wieczorek: Bytom i okolice. Przewodnik turystyczny. Bytom: Urząd Miejski w Bytomiu, 2013, s. 41. ISBN 978-83-62234-68-4.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Silesian Voivodeship location map2.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of en:Silesian Voivodeship with counties (powiats) and municipalities (gminas). Geographic limits of the map:
  • N: 51.1617 N
  • S: 49.2956 N
  • W: 17.8872 E
  • E: 20.0559 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Bytom location map.png
Autor:
OpenStreetMap contributors
, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of Bytom, Poland
Ta mapa of Bytom została utworzona dzięki danym z projektu OpenStreetMap, zbieranym przez społeczność. Mapa ta może być niekompletna i zawierać błędy. Niewskazane jest poleganie wyłącznie na niej w nawigacji.
Bytom Webera 2.jpg
Autor: Adrian Tync, Licencja: CC BY-SA 4.0
old town house in Bytom, 2 Stanisława Webera Street, view from Jainty Street, built probably from 18. century
Beuthen press advertisement.jpg
press advertisement published in German newspaper "Der Oberschlesische Wanderer"