Domkowo

Artykuł

53°34′12″N 20°3′25″E

- błąd

38 m

WD

53°34'N, 20°4'E, 53°33'N, 20°7'E

- błąd

2277 m

Odległość

783 m

Domkowo
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Powiat

ostródzki

Gmina

Grunwald

Liczba ludności 

370

Strefa numeracyjna

89

Kod pocztowy

14-107[1]

Tablice rejestracyjne

NOS

SIMC

0474689

Położenie na mapie gminy Grunwald
Mapa konturowa gminy Grunwald, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Domkowo”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Domkowo”
Położenie na mapie powiatu ostródzkiego
Mapa konturowa powiatu ostródzkiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Domkowo”
Ziemia53°34′12″N 20°03′25″E/53,570000 20,056944

Domkowo – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ostródzkim, w gminie Grunwald. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Historia

Domkowo odnotowano po raz pierwszy w źródłach pisanych w 1335 r. jako dobra rycerskie. W czasach krzyżackich wieś podlegała pod komturię w Ostródzie, były to dobra rycerskie o powierzchni 30 włók[2]. Wieś, wraz z istniejącym tu młynem, uległy zniszczeniu w czasie wojny polsko-krzyżackiej (1409-1411). W 1470 r. Chrystian Lichtenwald sprzedał wieś Piotrowi Ślubawskiemu, a ten w 1478 sprzedał kolejnemu właścicielowi – Niklasowi z Gierzwałdu. W 1480 r. 20 włók w Domkowie kupił Marcin Swartowski a 9 włók Mikołaj Czereśny. W tym okresie współwłaścicielem Domkowa był także Marcin Kwiatkowski, który posiadał wraz z trzema synami 8 włók. W 1540 r. na 30 włokach osadzonych było 9. wolnych chłopów. W latach 1533-1565 właścicielem majątku ziemskiego w Domkowie był Jakub Birckham z Gierzwałdu. Według dokumentów w 1576 r. wolni chłopi posiadali 17 włók, a Birckham – 13. W 1631 r. Jan Stukliński sprzedał 4 włoki Feliksowi Birckhamowi. W tym samm czasie Fryderyk Kownacki zamienił z Michalem Opingerem swoje dwie włóki w Lichtajnach na 4 włóki w Domkowie. W 1665 r. włościcielem Donkowa był dzierżawca starostwa olsztyneckiego niejaki von Hoverbeck (był w posiadaniu także Dąbkowa, Baranowa i Grunwaldu).

W XIX w. we wsi była papiernia. W 1820 r. papiernia i młyn należały do radcy wojennego o nazwisku Linka. W tym czasie we wsi było 28 domów i mieszkało 99 osób. W 1861 r. we wsi, obejmującej 2908 mórg ziemi, działała papiernia oraz kuźnia. We wsi było 188 mieszkańców. W 1885 r., w Domkowie mieszkało 136 osób.. W 1925 r. wieś miała 306 mieszkańców a w 1939 – 291.

Zabytki

W okolicach Domkowa znajduje się grodzisko z XI wieku zwane Pogańską Górą. Podczas badań archeologicznych prowadzonych w obrębie zespołu osadniczego w Domkowie pozyskano materiał ceramiczny, wykazujący silne związki z wyrobami garncarskimi ze słowiańskiej strefy chełmińsko-dobrzyńskiej[3][4]. Położony 1,9 km na północny wschód od wsi obiekt ulokowany jest na wysokiej prawej krawędzi doliny rzeczki Dylewki. Grodzisko o owalnej, wydłużonej po linii NNW – SSE formie (65x40m) posiada majdan (33x22 m) otoczony wałem, którego maksymalna wysokość wynosi 5 m (w południowej części). W południowo-zachodniej części wału bardzo wyraźnie czytelny w terenie jest wjazd bramny. W północno-zachodniej partii obwałowanie ulega destrukcji, w wyniku osypywania się. Od strony południowej obiekt odcięty jest od nasady cypla suchą fosą o szerokości 6 m. Na majdanie i koronie wału odkryto fragmenty naczyń glinianych. Na południe i wschód od grodziska zarejestrowano ślady osady przygrodowej[5][6].

Bibliografia

  • Ostróda. Z dziejów miasta i okolic. Pojezierze, Olsztyn, 1976, 448 str.

Przypisy

  1. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 234 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  2. ↑ Cz. Baszyński: Osadnictwo komturstwa ostródzkiego do połowy XV w. Zapiski historyczne, t. 25, 1960, str.: 103-118, za Ostróda. Z dziejów miasta i okolic. Pojezierze, Olsztyn, 1976, 448 str.
  3. ↑ S. Wadyl, Sprawozdanie z badań sondażowo-weryfikacyjnych na grodzisku w Domkowie, stan. 1, gm. Grunwald (AZP 28/57), mps w WUOZ Olsztyn, delegatura w Elblągu
  4. ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2016-04-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-13)].
  5. ↑ Grodziska i szlaki Prusów: Sasina i Ziemia Lubawska
  6. ↑ M. J. Hoffmann, A. Mackiewicz, Średniowieczne założenia obronne powiatu ostródzkiego, Ostróda 2004.

Linki zewnętrzne

Gmina Grunwald
Sołectwa
Miejscowości niesołeckie
POL gmina Grunwald COA.svg

Media użyte na tej stronie

Warmian-Masurian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Warmian-Masurian Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 54.52 N
  • S: 53.07 N
  • W: 19.05 E
  • E: 22.95 E
Ostróda County location map02.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Ostróda County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
  • N: 54.10 N
  • S: 53.35 N
  • W: 19.50 E
  • E: 22.30 E