Domy szkieletowe na Zawadach w Poznaniu

Zespół domów szkieletowych na Zawadach - pięć zagród konstrukcji szkieletowej, stanowiących pozostałość wiejskiej zabudowy poznańskich Zawad. Znajdują się przy ul. Zawady 3, 11, 19, 21 i 27.

Obiekty istniejące

Domy wraz z zagrodami są pozostałością dawnej kapitulnej wsi Zawady. Pochodzą w większości z ostatniej ćwierci XIX wieku, a zbudowano je po wielkiej powodzi w 1888, która w dużym stopniu zniszczyła poprzednią zabudowę okolicy. Na przedpolu twierdzy poznańskiej pozwalano jednak wznosić jedynie budynki o lekkiej, szkieletowej konstrukcji. Budynek pod numerem 21 jest znacznie starszy i pochodzi z końca XVIII wieku. Jest to dawna karczma Pod jagnięciem, wzniesiona w konstrukcji słupowo-ramowej. Z tyłu posesji na początku XX wieku zbudowano kręgielnię, która funkcjonowała do końca 1940 roku. Z wyjątkiem domu nr 27 wszystkie ustawione są kalenicowo w stosunku do drogi (ul. Zawady). Dawniej na brukowane podwórza prowadziła specjalna brama. Za podwórzem lokalizowano ogród. Domy 3 i 21 są otynkowane. Formą zdobienia są okiennice, opaski okienne i drzwiowe, czy też pazdury. W większości sień prowadzi na przestrzał, a budynek jest dwutraktowy.

Obiekt nieistniejący

Do czasów obecnych nie dotrwał dwukondygnacyjny budynek z muru pruskiego zlokalizowany dawniej pod adresem Zawady 38, zbudowany w 1900 przez Antoniego Słupińskiego. Rodzina Słupińskich opuściła obiekt w 2001, przeprowadziwszy się do Antoninka. Odtąd dom niszczał. 1 stycznia 2002 okoliczni mieszkańcy zaczęli go stopniowo rozbierać. Konstrukcja była na tyle wytrzymała, że stał nadal, pozbawiony dwóch ścian. Wkrótce został ostatecznie rozebrany. Pozostały po nim dwie lipy zasadzone w 1946 przez Antoniego Słupińskiego z okazji narodzin syna i córki[1].

Galeria

1
Dawna gospoda (dom nr 21)
2
Dom nr 15
3
Dom nr 3

Sąsiedztwo

W sąsiedztwie starych domów wznosi się osiedle galeriowców - przykład architektury wczesnego modernizmu. Dawniej istniało tu też osiedle socjalne dla bezrobotnych.

Przypisy

  1. Joanna Wiśniewska, Inny świat, czyli rzecz o budownictwie szkieletowym na Zawadach, w: Kronika Miasta Poznania, nr 2/2002, s.157-158, ISSN 0137-3552

Bibliografia

  • Atlas architektury Poznania, Janusz Pazder (red.), Aleksandra Dolczewska, Poznań: Wydawnictwo Miejskie, 2008, s. 328, ISBN 978-83-7503-058-7, OCLC 316600366.
  • Jan Kaczmarek, Henryk Kot, W sercu Polski. Ostów Tumski - Śródka - Zawady w rycinach Henryka Kota, Poznań: wyd. Kontekst, 2008, ISBN 978-83-88572-62-3, OCLC 316481077.

Media użyte na tej stronie

Catedral de Poznan, Poznan, Polonia, 2014-09-18, DD 10.jpg
(c) Diego Delso, CC BY-SA 4.0
Poznan Cathedral, Poznan, Poland
Distinctive emblem for cultural property.svg Ta fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID 654231.
Zawady002.JPG
Autor: Patnac, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dom przy ulicy Zawady nr 3 w Poznaniu
Zawady003.JPG
Autor: Patnac, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dom przy ulicy Zawady nr 21 w Poznaniu
Zawady005.jpg
Autor: Patnac, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dom przy ulicy Zawady nr 15 w Poznaniu