Don Ameche
 Ameche (1964) | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Zawód | aktor |
| Lata aktywności | 1935-1993 |
Dominic Felix Ameche (ur. 31 maja 1908 w Kenosha, zm. 6 grudnia 1993 w Scottsdale) – amerykański aktor filmowy.
Życiorys
Urodził się jako Dominic Felix Ameche w Kenosha (Wisconsin), syn Felixa Ameche, operatora saloonu oraz Barbary Hertle. Ojciec Ameche, pochodzący z Włoch, zmienił pisownię swojego imienia z „Amici” na „Ameche”, kiedy wyemigrował do Stanów Zjednoczonych. Ameche, jedno z ośmiorga dzieci – jego brat Jim Ameche stał się popularną osobowością radiową – studiował w Columbia Academy, rzymskokatolickiej szkole przygotowawczej w Dubuque (Iowa), przez cztery lata, zaczynając w wieku 14 lat. Następnie wstąpił do Columbia College (również w Dubuque), ale wyjechał w 1928 r., aby studiować prawo, uczęszczając na kursy na Uniwersytecie Marquette w Milwaukee, następnie na Uniwersytecie Georgetown w Waszyngtonie i wreszcie na Uniwersytecie Wisconsin w Madison. Nigdy nie otrzymał jednak dyplomu ukończenia uczelni.[1]
Chory na raka gruczołu krokowego zmarł w domu swego syna w Scottsdale w stanie Arizona mając 85 lat.
Kariera aktorska
Ameche występował w sztukach już w szkole średniej, a gdy był na Uniwersytecie Wisconsin, występował w teatrze w Madison. To zainteresowanie skłoniło go w 1929 r. do zmiany zainteresowań i kontynuowania zawodowej kariery aktorskiej. W tym samym roku (1929) dostał swoją pierwszą rolę na Broadwayu, jako kamerdyner w sztuce Jerry-for-Short. Jego wejście na scenę było jednak krótkotrwałe. Nie wrócił na deski Broadway aż do 1955 roku.[1]
Największą popularność przyniosły mu pod koniec życia role komediowe m.in. w takich filmach jak: Nieoczekiwana zmiana miejsc (1983), Kokon (1985) i jego kontynuacja Kokon: Powrót (1988). Za kreację w Kokonie otrzymał Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego.
Wybrana filmografia
W trakcie swej ponad 55-letniej kariery wystąpił łącznie w 95 produkcjach filmowych i telewizyjnych:[2]
- Clive of India (1935) jako więzień w podziemiach
- Piekło Dantego (1935) jako mężczyzna w Stoke-Hold
- Ramona (1936) jako Alessandro
- Zakochane kobiety (1936) jako dr Rudi Imre
- Sins of Man (1936) w podwójnej roli: Karl Freyman/Mario Signarelli
- One in a Million (1936) jako Bob Harris
- W starym Chicago (1937) jako Jack O’Leary
- Szalony chłopak (1938) jako Charlie Dwyer
- Trzej muszkieterowie (1939) jako D’Artagnan
- Północ (1939) jako Tibor Czerny/"Baron Czerny"
- Historia Alexsandra Grahama Bella (1939) jako Alexander Graham Bell
- Księżyc nad Miami (1941) jako Phil O’Neil
- Niebiosa mogą zaczekać (1943) jako Henry Van Cleve
- Śpij kochanie (1948) jako Richard W. Courtland
- Prawo Burke’a (serial TV: 1963) jako Whitman Saunders
- A gdyby wszczęli wojnę i nikt się nie stawił? (1970) jako płk Flanders
- Nieoczekiwana zmiana miejsc (1983) jako Mortimer Duke
- Kokon (1985) jako Arthur „Art” Selwyn
- Kumple (1987) jako Art Riddle
- Harry i Hendersonowie (1987) jako dr Wallace Wrightwood
- Książę w Nowym Jorku (1988) jako żebrak Mortimer
- Kokon: Powrót (1988) jako Arthur „Art” Selwyn
- Fortuna kołem się toczy (1988) jako Gino
- Oskar (1991) jako o. Clemente
- Szalona rodzinka (1992) jako Harry Aldrich
- Niezwykła podróż (1993) – Shadow (głos)
- Corrina, Corrina (1994) jako dziadek Harry
Przypisy
- ↑ a b Patrick Bjork, Ameche, Don (1908-1993), actor, American National Biography Online, Oxford University Press, luty 2000, DOI: 10.1093/anb/9780198606697.article.1803347 [dostęp 2022-03-20].
- ↑ Don Ameche, IMDb [dostęp 2022-03-20].
Linki zewnętrzne
- Dominic Felix Ameche w bazie IMDb (ang.)
- Dominic Felix Ameche w bazie Filmweb
Media użyte na tej stronie
Photo of Don Ameche from the television program International Showtime.