Donna Leon

Donna Leon

Donna Leon w Warszawie, 2005
Data i miejsce urodzenia	28 września 1942 Montclair
Narodowość	Amerykanka
Dziedzina sztuki	literatura

Donna Leon (ur. 28 września 1942) – amerykańska pisarka, autorka cyklu kryminałów z Guido Brunettim.

Jej ojciec był Hiszpanem, a matka Irlandką. Studiowała literaturę, specjalizowała się w dziewiętnastowiecznej prozie (zwłaszcza twórczości Jane Austen). Po studiach pracowała jako copywriter. Do Włoch po raz pierwszy przyjechała w 1966, następnie pracowała jako wykładowca i nauczyciel w różnych krajach – Iranie, Arabii Saudyjskiej i Chinach. W Wenecji osiadła w 1981 i wykładała literaturę na pobliskiej filii Uniwersytetu Maryland. W 1998 porzuciła pracę na uczelni i od tego czasu zajmuje się wyłącznie pisaniem książek. Jest mecenasem i menedżerem barokowej orkiestry Il Complesso Barocco, wykonującej głównie opery Haendla. Zespół ten nagrał m.in. płytę La Maga Abbandonata: Donna Leon’s Favourite Handel z ariami i duetami z oper Amadigi, Alcina i Rinaldo.

Pierwszą powieść napisała w 1991. Wydana rok później Śmierć w La Fenice zapoczątkowała serię kryminałów o weneckim (akcja książek rozgrywa się w samym mieście lub w jego pobliżu) komisarzu policji Guido Brunettim. Liczący kilkanaście pozycji cykl został napisany w języku angielskim, a większość z nich wydano także w Polsce (nakładem Oficyny Literackiej Noir sur Blanc). Książki Donny Leon cieszą się dużą popularnością w Niemczech i Hiszpanii. Autorka nie zezwala natomiast na wydanie ich po włosku. Jej głównym wydawcą jest szwajcarskie przedsiębiorstwo Diogenes.

Kryminały Donny Leon zawierają dużo akcentów społecznych i politycznych. Autorka krytykuje m.in. włoską biurokrację i skorumpowaną klasę polityczną, środowisko wojskowych, Kościół, a także politykę zagraniczną USA.

Powieści

W Polsce początkowo powieści te ukazywały się w formacie 14,5 × 23,5 cm, a na okładkach wykorzystywano fragmenty rysunków Yves’a Brayera do poematu Alfreda de Musset Venice la Rouge. Począwszy od „Perfidnej gry” format został zmieniony na mniejszy (12 × 17 cm), a ilustracje okładkowe stanowią fotografie zakątków Wenecji. W tym formacie są też wydawane reedycje polskich tłumaczeń („Morze nieszczęść”, „Śmierć w La Fenice”, „Zgubne środki”).

Główne postaci

Rodzina Brunettich

• Guido Brunetti – komisarz, z wykształcenia prawnik, miłośnik literatury starożytnej
• Paola Brunetti – jego żona, wykładowca literatury na uniwersytecie, miłośniczka Henry’ego Jamesa
• Chiara Brunetti – córka (w momencie rozpoczęcia cyklu ma 12–13 lat)
• Raffaele Brunetti – syn (w momencie rozpoczęcia cyklu ma 15 lat)
• hrabia Orazio Falier – ojciec Paoli, zajmuje się finansami

Pracownicy komendy policji

• Elettra Zorzi – sekretarka Patty, siostra Barbary, była pracownica banku, specjalistka od zdobywania informacji w nie zawsze legalny sposób, po raz pierwszy pojawia się w „Stroju na śmierć”
• Lorenzo Vianello – sierżant, a następnie inspektor, asystent Brunettiego
• Ettore Rizzardi – lekarz sądowy
• Bonsuan – pilot policyjnej motorówki
• Giuseppe Patta – zastępca komendanta, bezpośredni zwierzchnik Brunettiego
• Scarpa – początkowo funkcjonariusz, potem porucznik, asystent Patty, po raz pierwszy pojawia się w „Stroju na śmierć”
• Sara Marino – nowa komisarz, po raz pierwszy pojawia się w „Perfidnej grze”
• Pucetti – młody, inteligentny funkcjonariusz, współpracujący z Brunettim
• Alvise, Riverre – mało rozgarnięci funkcjonariusze
• Claudia Griffoni – inteligentna funkcjonariuszka współpracująca z Brunettim

Pozostałe osoby

• Gabriele Cossato (Lele) – antykwariusz, przyjaciel Brunettiego
• Brett Lynch – historyk, partnerka Flavii Petrelli
• Flavia Petrelli – śpiewaczka operowa
• Barbara Zorzi – lekarz, siostra Elettry

Nagrody

• (2000) Nagroda Srebrny Sztylet za powieść Znajomi na stanowiskach

Filmy

Na podstawie powieści Donny Leon w 2000 r. niemiecka telewizja publiczna ARD zaczęła kręcić serial telewizyjny „Donna Leon”, emitowany na kanale Das Erste. Do połowy roku 2011 powstało łącznie siedemnaście 90-minutowych odcinków. Od 5 odcinka komisarza Brunettiego gra Uwe Kockisch.

Przypisy

Bibliografia

• „Kryminałami zarabiam na orkiestrę” – wywiad Jarosława Mikołajewskiego z Donną Leon („Wysokie Obcasy” nr 27, dodatek do „Gazety Wyborczej” nr 160, wydanie 10/07/2004, s. 28)
• Donna Leon – wywiad. RMF Classic. [dostęp 2007-05-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-10-17)].

Linki zewnętrzne

• Oficjalna brytyjska strona pisarki (ang.)
• Oficjalna amerykańska strona pisarki (ang.)
• Informacje na stronach wydawnictwa Diogenes (niem.)
• Informacje o płycie La Maga Abbandonata (niem.)
• Strona serialu Donna Leon (niem.)