Dorota Simonides
| ||
 | ||
| Data i miejsce urodzenia | 19 listopada 1928 Janów | |
| Zawód, zajęcie | folklorystka, wykładowczyni akademicka, polityk | |
| Alma Mater | Uniwersytet Wrocławski | |
| Stanowisko | posłanka na Sejm PRL VIII kadencji (1980–1985), senator I, II, III, IV i V kadencji (1990–2005) | |
| Odznaczenia | ||
    | ||
Dorota Elżbieta Simonides (ur. 19 listopada 1928 w Janowie) – polska folklorystka, wykładowczyni akademicka, polityk, profesor nauk humanistycznych, posłanka na Sejm PRL VIII kadencji, w latach 1990–2005 senator I, II, III, IV i V kadencji.
Życiorys
Działalność naukowa
Ukończyła w 1955 studia na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Wrocławskiego. W 1962 uzyskała stopień doktora nauk humanistycznych. Habilitowała się w 1970 na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza. W 1977 została profesorem nadzwyczajnym[1], a w 1985 profesorem zwyczajnym. W latach 1974–1992 była profesorem na UWr. Przez około 30 lat kierowała Katedrą Folklorystyki Uniwersytetu Opolskiego. Współpracowała przy aktualizacji katalogu Arnee-Thompsona z 2004 (Hans-Jörg Uther, The Types of International Folktales. A Classification and Bibliography).
Działalność polityczna i społeczna
W latach 1980–1985 pełniła mandat posłanki VIII kadencji Sejmu PRL, do 1984 należała do klubu parlamentarnego Stronnictwa Demokratycznego[2]. Razem z m.in. Hanną Suchocką i Janem Janowskim głosowała przeciwko delegalizacji „Solidarności”[3], do której przystąpiła w 1980. W 1984 odeszła z SD wraz z Hanną Suchocką i Zbigniewem Kledeckim.
W latach 1990–2005 reprezentowała województwo i okręg opolski w Senacie I, II, III, IV i V kadencji. Pierwszy raz została wybrana w 1990 w wyborach uzupełniających po śmierci Edmunda Osmańczyka, z którym wcześniej przez wiele lat współpracowała[4]. Skutecznie ubiegała się o reelekcję w 1991 i 1993 (z rekomendacji Unii Demokratycznej), w 1997 (z ramienia Unii Wolności) i w 2001 (z listy komitetu Blok Senat 2001)[5]. W 2005 wsparła powołanie Partii Demokratycznej i zasiadała w kole senatorskim demokraci.pl. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku nie ubiegała się o reelekcję.
Została jurorem konkursu Po naszymu, czyli po śląsku. Działaczka Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego (członek honorowy i była prezes tej organizacji)[6].
Odznaczenia i nagrody
W 2013 prezydent Bronisław Komorowski odznaczył ją Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[7].
W 2001 uhonorowana Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec, nadanym za wkład w pojednanie polsko-niemieckie[8]. W 1975 otrzymała Medal 30-lecia Polski Ludowej[9], a w 2007 Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[10][11].
W 2008 Uniwersytet Opolski przyznał jej tytuł doktora honoris causa[12]. W 2008 otrzymała również tytuł honorowego obywatela województwa opolskiego[13].
W 1987 została laureatką Nagrody im. Karola Miarki[14], a w 1997 Nagrody im. Wojciecha Korfantego przyznanej przez Związek Górnośląski[15]. W 2002 otrzymała Medal „Zasłużony dla Tolerancji”[16]. Metropolita katowicki w 2020 przyznał jej nagrodę „Lux ex Silesia”[17].
Publikacje
- Współczesna śląska proza ludowa, Opole 1969
- Powstania śląskie we współczesnych opowiadaniach ludowych, Opole 1972
- Z problemów socjologii folkloru, Opole 1977
- Kumotry diobła. Opowieści ludowe Śląska Opolskiego, Warszawa 1977
- Folklor Górnego Śląska (red.), Katowice 1989
- Bery śmieszne i ucieszne. Humor śląski, Opole 2008
- Opolskie legendy i bajki, Opole 2008
- Dlaczego drzewa przestały mówić? Ludowa wizja świata, Opole 2010
- Szczęście w garści. Z familoka w szeroki świat, Opole 2012
- Śląski horror o diabłach, skarbnikach, utopcach i innych strachach, Opole 2013
Jest także encyklopedystką; opracowała hasła związane z literaturą na Śląsku w polskiej encyklopedii literackiej Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny (m.in. hasło Juliusz Roger)[18].
Przypisy
- ↑ Joanna Tofilska: Katowice Nikiszowiec. Miejsce, ludzie, historia. Katowice: Muzeum Historii Katowic, 2007, s. 144. ISBN 978-83-87727-68-0.
- ↑ Strona sejmowa posła VIII kadencji. [dostęp 2010-05-30].
- ↑ Historia. sd.pl. [dostęp 2010-05-30].
- ↑ Aleksandra Klich, Marek Baster: Z zawodu Polak. wyborcza.pl, 8 października 2004. [dostęp 2010-05-30].
- ↑ Informacje na stronie Senatu. [dostęp 2010-05-30].
- ↑ Historia Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego. ptl.info.pl. [dostęp 2021-01-30].
- ↑ Prezydent wręczył odznaczenia w Kamieniu Śląskim. prezydent.pl, 17 września 2013. [dostęp 2013-09-17].
- ↑ Wydarzenia. senat.gov.pl, 15 listopada 2001. [dostęp 2018-03-24].
- ↑ Profil na stronie Biblioteki Sejmowej. [dostęp 2016-08-28].
- ↑ Prestiżowe odznaczenie dla prof. Simonides. gazeta.pl, 3 kwietnia 2007. [dostęp 2013-01-01].
- ↑ Dorota Simonides: Doctor Honoris Causa Universitatis Opoliensis. Opole: Uniwersytet Opolski, 2008. ISBN 978-83-7395-281-2.
- ↑ Doktorzy Honoris Causa UO. uni.opole.pl. [dostęp 2011-02-16].
- ↑ Honorowi Obywatele Województwa Opolskiego. umwo.opole.pl. [dostęp 2011-06-03].
- ↑ Wyróżnieni Nagrodą im. Karola Miarki. slaskie.pl. [dostęp 2016-11-01].
- ↑ Laureaci nagrody im. Wojciecha Korfantego. zwiazekg.type.pl, 17 czerwca 2011. [dostęp 2016-11-01].
- ↑ Wydarzenia. senat.gov.pl, 15 listopada 2002. [dostęp 2018-03-03].
- ↑ „Lux ex Silesia” w rękach laureatki. archidiecezjakatowicka.pl, 9 lipca 2021. [dostęp 2021-07-02].
- ↑ Dorota Simonides: Juliusz Roger. W: Literatura polska. Przewodnik encyklopedyczny. T. II. Warszawa: PWN, 1984, s. 292. ISBN 83-01-01520-9.
Bibliografia
- Prof. zw. dr hab. Dorota Simonides, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2010-05-30].
- Dorota Simonides: Doctor Honoris Causa Universitatis Opoliensis. Opole: Uniwersytet Opolski, 2008. ISBN 978-83-7395-281-2.
Media użyte na tej stronie
Baretka Srebrnego Medalu "Zasłużony Kulturze - Gloria Artis"
Baretka: Medal 30-lecia Polski Ludowej
Baretka: Order Zasługi RFN – Krzyż Wielki.
(c) Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej , CC BY-SA 3.0 pl
Jerzy Bralczyk, Grzegorz Miecugow i Dorota Simonides w czasie panelu dyskusyjnego "Język polskiej polityki po 1989 roku" w Senacie RP