Dorsze (powiat ełcki)

Dorsze

wieś
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	ełcki
Gmina	Kalinowo
Liczba ludności (2013[1])	91
Strefa numeracyjna	87
Kod pocztowy	19-314[2]
Tablice rejestracyjne	NEL
SIMC	0759570
Położenie na mapie gminy Kalinowo Dorsze
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Dorsze
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Dorsze
Położenie na mapie powiatu ełckiego Dorsze
53°55′55″N 22°37′50″E/53,931944 22,630556

Dorsze (niem. Dorschen) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie ełckim, w gminie Kalinowo.

Do 1945 wieś nosiła nazwę Dorschen. Wieś sołecka. 100 mieszkańców, 14 gospodarstw, 19 budynków mieszkalnych, świetlica, PKS.

Położona w północnej części gminy, nad Czarną (strumyk, dopływ Legi), przy drodze z Kalinowa (8 km). Zabudowana w kształcie widlicy. W literaturze nt. pradziejów spotkać można przypuszczenie, że wymieniana w kronice ruskiej z 1254 roku wieś Dora to późniejsze Dorsze. Wieś otrzymała przywilej lokacyjny w 1553 roku od księcia Albrechta, który nadał Janowi Dorszowi, Janowi Namiestnikowi i Józefowi Bernardowi Iwanowiczowi – na prawie magdeburskim – 8 włók, które im wcześniej starosta straduński Piotr Szwarz sprzedał. Do ich obowiązków należała praca na rzecz zamku książęcego oraz opłata czynszu w postaci 30 miarek owsa i 6 kur. W następnych wiekach miała tu swą posiadłość polska rodzina szlachecka Wierzbickich. W 1895 roku było tu 32 gospodarstw (514 ha), 229 mieszkańców (179 ew., 10 kat.; 63 N., 129 M., 4 P.). W 1939 roku 164 mieszkańców, 20 gospodarstw rolnych, 39 domów.

Po wojnie – osadnicy głównie z gminy Raczki (pierwsi: Jan i Piotr Sieńkowscy, Jan Wasilewski, Władysław Ostrowski i in.), ok. 8 rodzin maz.; pierwszy sołtys: prawdopodobnie Stanisław Niedźwiedzki, po nim J. Wasilewski, W. Ostrowski (1947-1949), Władysław Kłoczko (od 1949). Od 1945 – szkoła (czynna od 1946), najpierw jednoklasóka, potem 8-klasowa, od 1973 filia ZSG w Kalinowie (kl. I – IV). W 1978 roku wieś zamieszkiwało 117 mieszkańców, 23 gospodarstw. Od 1992 – wodociąg.

Zabytkowy cmentarz woj.; także ewangelicki z początku XX wieku, zniszczony. Zabytkowa chałupa mazurska (nr 4, własność Wiesława Jankowskiego) z ostatniego ćwierćwiecza XIX w.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa suwalskiego.

Przypisy

Bibliografia

• Janusz Kopciał. KALINOWO monografia gminy.

Zobacz też: Dorsze