Dorszowate

Dorszowate
Gadidae[1]
Rafinesque, 1810
Ilustracja
Przedstawiciel rodziny - Gadus morhua
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwozwierzęta
Typstrunowce
Podtypkręgowce
Gromadapromieniopłetwe
Rząddorszokształtne
Rodzinadorszowate

Dorszowate[2], wątłuszowate[2] (Gadidae) – rodzina morskich ryb dorszokształtnych (Gadiformes). Obejmuje gatunki o bardzo dużym znaczeniu gospodarczym.

Występowanie

Obecny zasięg występowania dorszowatych obejmuje Ocean Arktyczny, Atlantyk i Ocean Spokojny, większość gatunków zamieszkuje wody nad szelfem strefy umiarkowanej półkuli północnej. Dorsz atlantycki, motela i witlinek występują w Bałtyku. Wszystkie dorszowate – z wyjątkiem występującego także w polskich rzekach miętus pospolity – są gatunkami morskimi.

Cechy charakterystyczne

Ciało wydłużone, pokryte drobnymi i okrągłymi łuskami. Długie płetwy nieparzyste, zwykle podzielone na trzy płetwy grzbietowe i dwie płetwy odbytowe. W płetwach brak promieni twardych. Płetwy brzuszne położone są pod piersiowymi albo na gardle. Uzębiony otwór gębowy u większości gatunków jest zaopatrzony w wąsik na podbródku. Symetryczny szkielet płetwy ogonowej. Położony w przedniej części ciała pęcherz pławny nie ma odgałęzień. Ikra nie posiada kropli tłuszczowej.

Dorszowate żywią się rybami i bezkręgowcami. Największe osobniki dorsza atlantyckiego osiągają prawie 2 m długości. Kilka gatunków podejmuje długie wędrówki, niektóre tworzą ławice.

Systematyka

Gadus morhua

Klasyfikacja dorszowatych pozostaje sporna. Ichtiolodzy zaliczają do niej od 16 do 21 rodzajów grupowanych w 3 lub 4 podrodzinach. Poniżej przedstawiono podział na 4 podrodziny zaproponowany w 2002 przez Endo[3], potwierdzony w 2006 przez Teletchea i in. w wyniku przeprowadzonych przez nich badań morfologicznych i genetycznych[4].

Eschmeyer podnosi Lotinae i Phycinae do rangi rodzin Lotidae i Phycidae[5].

Nelson (2006) umieścił rodzaj Raniceps w monotypowej podrodzinie Ranicipitinae.

Trisopterus luscus

Klasyfikacja

Rodzaje zaliczane do tej rodziny [6]:

Arctogadus — Boreogadus — Eleginus — Gadiculus — Gadus — Melanogrammus — Merlangius — Microgadus — Micromesistius — Pollachius — Raniceps — Trisopterus

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Gadidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ a b G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Franciszek Staff (tłum.). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970.
  3. ↑ Endo, H. 2002. Phylogeny of the order Gadiformes (Teleostei, Paracanthopterygii). Mem. Grad. School Fish. Sci. Hokkaido Univ. 49(2):75–149.
  4. ↑ Teletchea, F., V. Laudet, and C. Hanni. 2006. Phylogeny of the Gadidae (sensu Svetovidov, 1948) based on their morphology and two mitochondrial genes. Molecular Phylogenetics and Evolution 38:189–199.
  5. ↑ Eschmeyer, W.N., 1990. Catalog of the genera of recent fishes. California Academy of Sciences, San Francisco, USA
  6. ↑ Ron Fricke, William Neil Eschmeyer, Richard Van der Laan (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer's Catalog of Fishes [online], California Academy of Sciences, 7 czerwca 2012 [dostęp 2012-08-04] (ang.).

Bibliografia

  • Maria Brylińska: Ryby słodkowodne Polski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1986. ISBN 83-01-12286-2.
  • Joseph S. Nelson: Fishes of the World. Wyd. 4. John Wiley & Sons, 2006. ISBN 0-471-25031-7. (ang.)
  • Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. ISBN 83-01-12286-2.

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Gadus morhua-Cod-2-Atlanterhavsparken-Norway.JPG
Autor: Hans-Petter Fjeld, Licencja: CC BY-SA 2.5
Cod, Gadus morhua, taken thru glas at Atlanterhavsparken, Ålesund, Norway
Trisopterus luscus(01).jpg
Autor: unknown, Licencja: CC-BY-SA-3.0