Dosso Dossi
| ||
Imię i nazwisko | Giovanni di Niccolò de Luteri | |
Data urodzenia | 1490 | |
Data śmierci | 1542 | |
Narodowość | Włoch | |
Dziedzina sztuki | malarstwo | |
Epoka | renesans |
Dosso Dossi, właściwie Giovanni di Niccolò de Luteri (ur. 1490, zm. 1542) – renesansowy malarz z Ferrary, reprezentant szkoły ferraryjskiej z XVI w.
Życiorys
Brakuje dokładnych informacji o młodości Dosso, nie ma nawet dokładnych źródeł o roku jego urodzenia. Pierwsze wzmianki o nim pochodzą z 1512 r., gdy artysta pracował w Mantui przy dekoracji pałacu Gonzagów. Później przeniósł się do Ferrary, gdzie działał przez większą część życia. Pracował na dworze d'Estich, gdzie współpracował z poetą Ariostem przy wymyślaniu rozrywek dla dworu. Ariosto wymienił go jako jednego z dziewięciu najwybitniejszych żyjących malarzy w swoim poemacie Orland szalony. Pod koniec życia coraz częściej malował z młodszym, mniej uzdolnionym bratem Battistą, ale brakuje wystarczających danych, by stwierdzić indywidualny wkład brata w twórczość Dosso.
Twórczość
Malował obrazy o tematyce mitologicznej i religijnej, portrety, obrazy ołtarzowe i dekoracje freskowe. Ogromny wpływ na jego twórczość miały obrazy Giorgionego i Tycjana, których mógł poznać osobiście na dworze Alfonsa d'Este – największego mecenasa sztuki ówczesnych czasów. Twórczość Dossiego charakteryzują bardzo osobiste nawiązania do świata fantastycznego, mnogość alegorii, bogactwo dobrze dobranych barw. Do swoich prac wprowadził pejzaż będący kontynuacją pasterskiej tradycji Giorgionego i Tycjana. Współcześni Dossiemu określali jego sztukę mianem ekscentrycznej i nieszablonowej.
Prace
- Święty Jerzy – (1513-15)
- Lamentowanie nad Ciałem Chrystusa - (1517), National Gallery w Londynie
- Kirke lub Melissa – 1515 - 1516, Galeria Borghese, Rzym
- Zejście Eneasza do Pół Elizejskich – 1520, National Gallery of Canada, Ottawa
- Młody mężczyzna za psem i kotem – (1520)
- Czarodziejka Circe lub Melissa – (1523)
- Jowisz, Merkury i Cnota – 1524, olej na płótnie 111,3 x 150 cm, Zamek Królewski na Wawelu
- Sybilla – (1524-25)
- Święty Sebastian – 1526, olej na desce 182 x 95 cm, Pinakoteka Brera Mediolan
- Św. Jan i św. Bartłomiej z donatorami – (1527)
- Pejzaż ze scenami z życia świętych – 1527 - 1528, olej na płótnie 60 x 87 cm, Muzeum Sztuk Pięknych im. Puszkina w Moskwie
- Czarnoksięstwo – (1535), Uffizi, Florencja
- Herkules wśród Pigmejów – 1535, 114 x 146, Universalmuseum Joanneum
Lamentowanie nad Ciałem Chrystusa - (1517), National Gallery w Londynie
Jowisz, Merkury i Cnota (1524), (obraz ze zbiorów Lanckorońskich na Wawelu)
Scena mitologiczna J. Paul Getty Museum, Los Angeles
Czarodziejka Circe 1523 r. (Melissa), Galeria Borghese, Rzym
Bibliografia
- Oksfordzki leksykon sztuki (red. Ian Chilvers i Harold Osborne). Warszawa: Arkady, 2002
Linki zewnętrzne
- Obrazy na stronie Census of Ferrarese Paintings and Drawings