Douglas BTD Destroyer

Douglas BTD Destroyer

Dane podstawowe
Państwo	Stany Zjednoczone
Producent	Douglas Aircraft Company
Typ	torpedowo-bombowy
Załoga	1
Historia
Data oblotu	15 grudzień 1943
Liczba egzemplarzy	30
Dane techniczne
Napęd	1 x silnik gwiazdowy Wright R-3350-14
Moc	2250 KM (1678 kW)
Wymiary
Rozpiętość	14,61 m 6,2 m (ze złożonymi skrzydłami)
Długość	11,94 m
Wysokość	4,14 m
Powierzchnia nośna	34,65 m²
Masa
Własna	5851 kg
Startowa	8618 kg
Osiągi
Prędkość maks.	555 km/h
Prędkość wznoszenia	7,6 m/s
Pułap	6340 m
Zasięg	2380 km (z jedną torpedą, BTD-1)
Dane operacyjne
Uzbrojenie
2 x działka kalibru 20 mm (BTD-1) 1451 kg bomb dwie torpedy

Douglas BTD Destroyer – amerykański, pokładowy samolot bombowo-torpedowy opracowany na początku lat 40. XX wieku przez firmę Douglas Aircraft Company. Samolot był zmodernizowaną, jednoosobową wersją bombowca nurkującego Douglas SB2D.

Historia

Geneza

29 stycznia 1942 roku Dyrektor ds. Planowania i Szef Działu Inżynieryjnego marynarki (Director of Planning and the Head of Engineering) zlecił Bureau of Aeronautics (Biuro Aeronautyki US Navy) zastąpienie na pokładach lotniskowców dwumiejscowych samolotów rozpoznawczo-bombowych (VSB) jednomiejscowymi maszynami bombowo-torpedowymi (VBT), a dotychczasowych trzymiejscowych samolotów torpedowo-bombowych (VTB), również trzymiejscowymi samolotami torpedowo-bombowymi, ale przystosowanymi do wypełniania zadań rozpoznawczych (VTSB). W tym celu Bureau of Aeronautics zwróciło się do kilku wytwórni o przedstawienie wstępnych projektów jednomiejscowych, pokładowych samolotów typu VBT, a 7 września 1943 roku podjęło decyzję, aby seryjny SB2D (oznaczony jako SB2D-1) przekształcić w jednomiejscową wersję torpedowo-bombową. Było to o tyle prostsze, że samolot pomimo tego, że zawiódł całkowicie jako pokładowy bombowiec, znalazł się już w produkcji seryjnej. Jedyną możliwością uratowania zaangażowanych w jego projekt i budowę sił i środków było zmodyfikowanie samolotu do wersji jednomiejscowej.

Projekt

BTD Destroyer ze złożonymi skrzydłami

Do przebudowy został wyznaczony egzemplarz seryjny SB2D-1 o numerze BuNo 04959. Usunięto obydwie wieżyczki strzeleckie, system przeciwoblodzeniowy oraz kabinę strzelecką, a otwór po owiewce zakryto blachą. Na grzbiecie kadłuba, w celu polepszenia stateczności maszyny, przed usterzeniem pionowym zamontowano dużą płetwę grzbietową. Nowa konstrukcja otrzymała oznaczenie BTD Destroyer. Gotowy prototyp XBTD-1 rozpoczął próby w powietrzu 15 grudnia 1943 roku. Samolot zachowywał się w locie lepiej niż swój poprzednik, jednak nie był wolny od poważnych wad. Próby przeprowadzone przez marynarkę w Naval Air Station Patuxent River wykazały, że samolot nadal ma problemy ze statecznością wzdłużną podczas podchodzenia do lądowania. Było to o tyle istotne, że maszyny miały operować z pokładu lotniskowców, gdzie wietrzna pogoda zakłócająca lądowanie samolotów była na porządku dziennym. W takich warunkach nieefektywnie działał równie ster kierunku, powiększenie jego powierzchni poprzez zwiększenie jego cięciwy nie poprawiło istotnie sytuacji. Samolot miał również poważną wadę, która była przyczyną fiaska budowy wersji SB2D – zbyt duży rozbieg, co eliminowało go z pokładów lotniskowców. Sytuacji nie zmieniło zainstalowanie czterołopatowego śmigła Curtiss Elektric. Próba uratowania rozpoczętej już praktycznie produkcji seryjnej SB2D-1, zmodernizowaniem maszyn do wersji BTD-1, zakończyła się fiaskiem i wybudowano zaledwie 28 samolotów seryjnych.

BTD-2

Jeszcze jednym wariantem mającym poprawić osiągi maszyny, umożliwiając jej tym samym efektywne wykonywanie zadań z pokładu lotniskowców, był samolot, w którym zamontowano napęd hybrydowy. Obok standardowego silnika gwiazdowego, zastosowano również silnik turboodrzutowy Westinghouse J30 ze sprężarką osiową zamontowany w tyle kadłuba. Pierwszy lot tak zmodyfikowanej wersji odbył się w maju 1944 roku. Napęd odrzutowy znacząco nie poprawił osiągów maszyny, a skomplikował obsługę samolotu.

Konstrukcja

Destroyer był wolnonośnym, jednoosobowym, całkowicie metalowym średniopłatem. Trójpodporowe, chowane podwozie z przednim podparciem. Do napędu użyto 18-cylindrowego, chłodzonego powietrzem silnika Wright R-3350-14 w układzie podwójnej gwiazdy napędzającego trójłopatowe śmigło o zmiennym skoku. Usterzenie klasyczne, składane skrzydła w celu możliwości hangarowania samolotu na pokładach lotniskowców.

Uzbrojenie

Samolot uzbrojony był w dwa działka kalibru 20 mm zamontowane w skrzydłach. Mógł przenosić do 1451 kg bomb lub dwie torpedy w komorze bombowej.

Bibliografia

• Adam Jarski: Douglas A-1 Skyraider cz. 1, Historia narodzin pokładowych samolotów szturmowych. Gdańsk: AJ-Press, 2007. ISBN 978-83-7237-191-1.