Douglas C-74 Globemaster
 | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Typ | transportowy |
| Konstrukcja | metalowa |
| Załoga | 5 |
| Historia | |
| Data oblotu | 5 września 1945 |
| Lata produkcji | 1945 - 1947 |
| Liczba egzemplarzy | 14 |
| Dane techniczne | |
| Napęd | 4 x silnik gwiazdowy Pratt & Whitney R-4360-49 |
| Moc | 2424 kW (3250 KM) każdy |
| Wymiary | |
| Rozpiętość | 52,81 m |
| Długość | 37,85 m |
| Wysokość | 13,34 m |
| Powierzchnia nośna | 233 m² |
| Masa | |
| Własna | 39087 kg |
| Startowa | 78000 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. | 528 km/h |
| Prędkość wznoszenia | 13,2 m/s |
| Pułap praktyczny | 6500 m |
| Zasięg | 5470 km |
| Dane operacyjne | |
| Użytkownicy | |
| Stany Zjednoczone | |
Douglas C-74 Globemaster – amerykański samolot transportowy zaprojektowany w czasach II wojny światowej, który wszedł do służby już po jej zakończeniu.
Historia
Prace studyjne nad samolotami zdolnymi do transportu żołnierzy i wyposażenia przez ocean rozpoczęto już dziesięć dni po japońskim ataku na Pearl Harbor. Amerykańscy stratedzy zdawali sobie sprawę, jak gigantycznym logistycznym wyzwaniem będą operacje prowadzone na olbrzymich obszarach Pacyfiku a w niedalekiej przyszłości i Europie. Obok transportu morskiego, zakładano również wykorzystanie samolotów transportowych, zdolnych do przewiezienia sprzętu na długich, transoceanicznych trasach. Inżynierowie Douglasa projekt nowej konstrukcji oparli o samolot Douglas DC-4, czterosilnikowy samolot pasażerski. Zakładano, że poza żołnierzami i ich osobistym wyposażeniem, nowa maszyna ma być zdolna do transportu artylerii, ciężarówek, czołgów i innych pojazdów znajdujących się na wyposażeniu United States Army. Już w 1942 roku gotowy był wstępny projekt oznaczony jako Model 415, który jednak po konsultacji z przedstawicielami United States Army Air Corps (USAAC) został nieco zmodyfikowany, poprzez zmniejszenie masy samolotu. Nowa maszyna otrzymała oznaczenie Model 415A a napędzana miała być czterema silnikami gwiazdowymi Wright R-3350 Duplex-Cyclone. W marcu 1943 roku siły powietrzne podpisały z wytwórnią list intencyjny dotyczący dalszych prac nad samolotem, który otrzymał oficjalne wojskowe oznaczenie C-74. Determinacja USAAC w chęci pozyskania tego typu maszyny była na tyle duża, że jeszcze przed dokonaniem jej oblotu, 25 czerwca 1942 roku siły powietrzne podpisały z wytwórnią kontrakt na budowę 50 egzemplarzy latających plus jeden do prób statycznych. W marcu 1943 roku w związku z opóźnieniami w dostawach silników R-3350 oraz wątpliwościami czy zapewni wystarczającą moc dla tak dużej konstrukcji jaką ma być C-74, podjęto decyzję aby samolot napędzany był silnikami Pratt & Whitney R-4360-27 Wasp Major. Zastosowanie jednostek Wasp Major wymusiło na inżynierach wzmocnienie całej konstrukcji, były to silniki większe i cięższe od R-3350 co zaowocowało całkowitym wzrostem masy samolotu. Największy priorytet miały jednak samoloty bojowe. W takiej sytuacji Douglas zmuszony był przenieść część personelu odpowiedzialną za prace nad projektem C-74 do innych projektów, głównie prac przy samolocie Douglas A-26 Invader. Pomimo to nie przerwano całkowicie prac nad projektem i budową pierwszych egzemplarzy C-74. Pierwszy prototyp samolotu (o numerze 42-65402) ukończono w lipcu 1945 roku a 5 września tego samego roku dokonano oblotu maszyny. W owym okresie był to największy samolot na świecie. 5 sierpnia 1946 roku katastrofie uległa druga z maszyn prototypowych (42-65403). Podczas badania zachowania się płatowca w locie nurkowym oderwaniu uległo skrzydło samolotu. Maszyna uległa całkowitemu zniszczeniu ale załoga ocalała.
Służba
Po zakończeniu wojny siły powietrzne nie były już zainteresowane wprowadzaniem do służby dużej liczby nowych samolotów transportowych. Tym samym po wybudowaniu 14 egzemplarzy C-74, w styczniu 1946 roku USAAF odwołały swoje zamówienie na 50 samolotów. Douglas będąc świadom sytuacji, już w 1944 roku rozpoczął negocjacje z Pan American World Airways na temat wybudowania na bazie wojskowego C-74 pasażerskiej wersji cywilnej. Nowy samolot otrzymał oznaczenie DC-7. Miała być to maszyna luksusowo wyposażona w miejsca do spania, jadalnie i bar, zdolna do przewozu 108 pasażerów. Negocjacje zakończyły się w czerwcu 1945 roku złożeniem zamówienia na 26 maszyn cywilnych. Cała umowa oparta była na przeświadczeniu Douglasa o kontynuowaniu budowy wojskowych wersji C-74, zakończenie ich produkcji z powodu dalszego braku zainteresowania sił powietrznych drastycznie podniosło koszty budowy samolotów cywilnych, czego Pan Am nie zaakceptował i całe zamówienie anulował, a oznaczenie Douglas DC-7 przypadło w udziale zupełnie innej konstrukcji.
Z czternastu wybudowanych samolotów jeden przeznaczono do prób statycznych, jeden uległ rozbiciu, jeden posłużył do budowy samolotu C-124 a do służby weszło jedenaście maszyn. Pierwsze z nich weszły do służby we wrześniu 1946 roku. Ostatni egzemplarz przekazano użytkownikowi w 1947 roku. W tym samym roku, jesienią rozpoczęto wymianę dotychczasowych silników Wasp Major na jednostki Pratt & Whitney R-4360-49. Samoloty weszły w skład jednostki 554th Army Air Forces Base Unit, stacjonującej w Memphis, ale już w październiku tego samego roku jednostkę przebazowano do Palm Beach Air Force Base na Florydzie. Spowodowane było to tym, iż pasy startowe w Memphis nieprzystosowane było do obsługi tak dużych samolotów. W ramach jednostki przeprowadzano szkolenia w wykorzystaniu samolotu i jego obsłudze. W 1947 roku samoloty uzyskały gotowość operacyjną. Maszyny weszły w skład 2nd Air Transport Group i 3rd Air Transport Group stacjonujących w Palm Beach Air Force Base. W 1947 roku obie jednostki przeniesiono do Brookley Air Force Base w Mobile. 1 czerwca 1948 roku sformowano Military Air Transport Service. W jej skład weszły wszystkie C-74, które stały się częścią Atlantic Division. Samoloty wykonywały loty zaopatrzeniowe na trasach do Panamy, Wielkiej Brytanii, Północnej Afryki, Islandii, Stanach Zjednoczonych i na Hawaje. W maju 1949 roku lecąc do Wielkiej Brytanii, C-74 zabrał na pokład 75 pasażerów. W tym okresie była to największa liczba osób przewieziona jednorazowo przez Atlantyk na pokładzie samolotu. Rekord został pobity już w listopadzie tego samego roku, kiedy to również do Anglii, C-74 zabrał 103 pasażerów. Pojedynczy C-74 (o numerze 42-65414) został wykorzystany do dostarczania zaopatrzenia podczas blokady Berlina. Samolot od 17 sierpnia 1948 roku kiedy to po raz pierwszy wylądował w brytyjskiej bazie Royal Air Force Station Gatow, przez następne sześć tygodni wykonał 24 loty przewożąc ponad pół tysiąca ton zaopatrzenia. Podczas wojny koreańskiej C-74 latały na trasie pomiędzy bazą Hickam Air Force Base na Hawajach a kontynentalną częścią USA. Podczas lotu na Hawaje zabierały na swoje pokłady żołnierzy udających się na front, którzy z Hawajów już na pokładach statków i okrętów płynęli do Korei a wracając, rannych i powracających. Od lipca 1950 do stycznia 1951 roku samoloty przewiozły prawie 2 500 rannych oraz 60 ton zaopatrzenia. 1 listopada 1955 roku pierwszy C-74 a w marcu 1956 roku ostatni z używanych w siłach powietrznych samolotów został wycofany z aktywnej służby i zmagazynowany na terenie Davis-Monthan Air Force Base. Cztery samoloty sprzedano użytkownikom cywilnym a resztę zezłomowano w 1965 roku.
Konstrukcja
C-74 był całkowicie metalowy, pięcioosobowym, wolnonośnym dolnopłatem napędzanym czterema silnikami gwiazdowymi Pratt & Whitney R-4360-49 z czterołopatowymi śmigłami. Podwozie chowane trójzespołowe z przednim podparciem. Przednia goleń chowana do wnęki w kadłubie, golenie podwozia głównego do wnęk w gondolach silnikowych. Skrzydło o niewielkim wzniosie i trapezowym obrysie. Usterzenie klasyczne, wolnonośne. Charakterystyczną cechą pierwszych egzemplarzy było rozdzielenie stanowisk pilotów, każde z nich chronione było oddzielną owiewką. Takie rozwiązanie zapewniało bardzo szeroki kąt widzenia z każdej z kabin aczkolwiek nie było lubiane przez załogi, na tyle iż obie, odseparowane od siebie stanowiska połączono w jedno, przykryte wspólną owiewką. Pod kadłubem samolotu, za krawędzią spływu skrzydła zamontowano windę towarową, którą można było transportować do wnętrza maszyny ładunki jak również niewielkie pojazdy. W tym celu na ziemie opuszczana była platforma, która następnie wciągana była hydraulicznie na pokład. Jej istnienie było również powodem protestu Związku Radzieckiego przeciw używaniu C-74 w moście powietrznym do Berlina. Samolot można było przystosować do roli bombowca a w miejsce platformy i zamykających ja od spodu drzwi umieścić komorę bombową.
Bibliografia
- Earl Berlin: Douglas C-124 Globemaster II. Simi Valley: Steve Ginter, 2000. ISBN 0-942612-95-7.
Media użyte na tej stronie
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.