Douglas DC-5
_over_New_Guinea_1942.jpg) | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo |  Stany Zjednoczone |
|---|---|
| Producent | Douglas |
| Typ | samolot pasażerski i transportowy |
| Załoga | 3 |
| Historia | |
| Data oblotu | 20 lutego 1939 |
| Lata produkcji | 1940–1949 |
| Liczba egzemplarzy | 12 |
| Dane techniczne | |
| Napęd | 2 gwiazdowe Wright R-1820 |
| Moc | 2 × 1007 kW |
| Wymiary | |
| Rozpiętość | 23,77 m |
| Długość | 18,96 m |
| Wysokość | 6,04 m |
| Powierzchnia nośna | 76,55 m² |
| Masa | |
| Własna | 6243 kg |
| Użyteczna | 9072 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. | 370 km/h |
| Prędkość przelotowa | 325 km/h |
| Prędkość wznoszenia | 1585 m/min |
| Pułap | 7,225 m |
| Zasięg | 2575 km |
| Dane operacyjne | |
| Liczba miejsc | |
| 18 do 24 | |
DC-5 (Douglas Commercial 5) – amerykański samolot pasażerski i transportowy przeznaczony na trasy krótsze niż Douglas DC-3 i Douglas DC-4. Do czasu jego wejścia do usług komercyjnych w 1940, wiele linii lotniczych anulowało swoje zamówienia, w konsekwencji czego wyprodukowano jedynie pięć maszyn cywilnych DC-5. Douglas Aircraft Company dostosowało samolot do potrzeb wojskowych, ale rozwój wydarzeń wojennych wyprzedził rozwój tego samolotu, w wyniku czego wyprodukowano zaledwie siedem maszyn wojskowych[1].
Historia
Projekt komercyjnego samolotu Douglas Model 5 został opracowany w 1938. Był to samolot pasażerski mogący pomieścić 18-24 pasażerów, napędzany dwoma silnikami gwiazdowe Wright R-1820. W samolocie zastosowano innowacyjne rozwiązanie wysoko położonego skrzydła oraz trzykołowego podwozia, co stanowiło unikalną konfigurację ułatwiającą wejście pasażerów, załadunek towarów i obsługę silników[2].
Prototyp DC-5 z numerem seryjnym 411 został zbudowany w El Segundo i swój pierwszy lot odbył w dniu 20 lutego 1939. Był on skonfigurowany tylko na osiem miejsc i został jednym z osobistych samolotów przemysłowca Williama Boeinga (nazwał go „Rover”). W lutym 1942 został przerobiony na wojskową wersję R3D i przekazany United States Navy[2].
Pierwszym nabywcą czterech DC-5 były holenderskie linie lotnicze KLM. Następnie Pennsylvania Central (przemianowane na Capital i następnie włączone do United Airlines) zamówiły sześć maszyn, a SCADTA (protoplasta dzisiejszej kolumbijskiej Avianca) zamówił kolejne dwie maszyny. Przed zaangażowaniem się Stanów Zjednoczonych w II wojnę światową zdołano wyprodukować jedynie jeden prototyp i cztery seryjne samoloty, które otrzymały linie lotnicze KLM. Następnie Douglas Aircraft Company przestawił się na produkcję zbrojeniową i ograniczył produkcję DC-5. Z wyprodukowanych przed wojną maszyn, dwie początkowo obsługiwały linię Paramaribo-Curaçao, a pozostałe dwie bazowały w Dżakarcie w Holenderskich Indiach Wschodnich. Później wszystkie cztery maszyny latały nad Holenderskimi Indiami Wschodnimi i w 1942 zostały użyte do ewakuacji cywilów z Jawy do Australii. W trakcie tych działań maszyna „PK-ADA” została uszkodzona i porzucona, a „PK-ADB” została zniszczona przez japońskie samoloty na lotnisku Kemajoran w Dżakarcie. Japończycy zdobyli maszynę „PK-ADA”, a następnie naprawili wykorzystując części z „PK-ADB”. Samolot przeszedł w 1943 testy w mieście Tachikawa, a następnie służył jako samolot transportowy w Japonii. Dwa pozostałe samoloty („PK-ADC” i „PK-ADD”) dotarły bezpiecznie do Australii, gdzie przeszły przebudowę do wojskowej wersji C-110 i następnie służyły w United States Army Air Forces. Wojenna historia „PK-ADC” była krótka, ponieważ rozbił się on krótko po modernizacji. Natomiast „PK-ADD” został po wojnie przekazany liniom lotniczym Australian National Airways z tymczasowym numerem „VH-CXC”. W 1939 United States Navy złożyły zamówienie na trzy maszyny DC-5 w wersji wojskowej R3D-1 i cztery w wersji R3D-2. Te ostatnie były używane przez United States Marine Corps ze względu na dużą ładownię mogącą pomieścić 22 spadochroniarzy[2].
Po zakończeniu wojny Douglas Aircraft Company nie wznowił produkcji seryjnej DC-5, a siły zbrojne przekazały nadwyżkę samolotów do służby cywilnej. W 1948 ostatni zachowany DC-5 został zakupiony przez żydowską organizację paramilitarną Hagana i przemycony do Izraela. W maju 1948 dotarł do Hajfy, a następnie przebazowano go na lotnisko Tel Awiw-Sede Dow, gdzie usunięto jego oznaczenia. Na jego kadłubie wymalowano napis: „Yankee Pasha – Bagel Lancer”. Samolot dołączył do 103 Eskadry i podczas I wojny izraelsko-arabskiej był używany jako samolot transportowy i sporadycznie jako bombowiec. Po wojnie samolot przekazano do Airline Technical School, gdzie był szeroko wykorzystywany w porcie lotniczym Hajfa. Po jakimś czasie zabrakło części zamiennych i niesprawny technicznie samolot został złomowany około 1955[2].
Wersje
Cywilne
- DC-5
- podstawowa wersja pasażerska, w której wybudowano jeden prototyp i cztery maszyny produkcji seryjnej. Prototyp przebudowano na wersję wojskową i pod numerem NC-21701 został zestrzelony w 1943 w rejonie Australii.
Wojskowe
- C-110
- przebudowane dwa samoloty pasażerskie linii KLM z Indonezji. Były one wykorzystywane w Australii.
- R3D-1
- opancerzona wersja stworzona dla potrzeb marynarki wojennej. Wyprodukowano trzy maszyny: numer 606 rozbił się w dniu 1 czerwca 1940 na lotnisku Mines, numer 607 wycofano ze służby w styczniu 1946, a numer 608 był przez krótki czas używany przez generała Douglasa MacArthura i wycofano go ze służby w styczniu 1945.
- R3D-2
- wersja stworzona dla piechoty morskiej jako transportowiec spadochroniarzy. Wyprodukowano cztery maszyny: numer 609 rozbił się w styczniu 1942 u wybrzeży Australii po ostrzelaniu przez wrogi okręt wojenny, numery 610, 611 i 612 wycofano ze służby w październiku 1946.
Użytkownicy samolotów DC-5 na świecie
Cywilni
Stany Zjednoczone- Boeing – eksploatował egzemplarz prototypowy.
Holandia- KLM – eksploatowała cztery maszyny w wersji pasażerskiej.
Wojskowi
Australia- Royal Australian Air Force – 21 Eskadra RAAF.
Japonia- Siły Powietrzne Imperium Japońskiego – jeden zdobyczny holenderski DC-5.
- Stany Zjednoczone
- United States Army Air Forces – jedna maszyna w wersji C-110.
- United States Navy – dwie maszyny w wersji R3D-1.
- United States Marine Corps – cztery maszyny w wersji R3D-2.
- United States Navy – dwie maszyny w wersji R3D-1.
Izrael- Siły Powietrzne Izraela – jedna maszyna.
Przypisy
Media użyte na tej stronie
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Flag of Israel. Shows a Magen David (“Shield of David”) between two stripes. The Shield of David is a traditional Jewish symbol. The stripes symbolize a Jewish prayer shawl (tallit).
A United States Army Air Force C-110 (VH-CXA) transport aircraft used to carry supplies from Australia to New Guinea. Four DC-5s were purchased by the Netherlands and all four were used to evacuate civilians from Java to Australia in 1942. One was damaged at Kemajoran airport, Batavia, on 9 February 1942, and was captured by the Japanese and later test flown at Tachikawa air force base. The surviving three aircraft were operated by the Allied Directorate of Air Transport and were given the USAAF designation of C-110.
Note: The DC-5 c/n 428 was delivered as PH-AXE to the Dutch KLM airline, then became PK-ADB with KNILM. It received the civil registry VH-CXA and was badly damaged at Parafield, South Australia, on 17 August 1942. Parts were used to rebuilt VH-CXC.[1] The AWM date (9 September 1942) has to be incorrect.
A U.S. Marine Corps Douglas R3D-2 from Marine Transport Squadron VMJ-152 dropping Marine paratroopers in 1941.
A captured Douglas DC-5 in service with the Japanese Army. This aircraft, the ex-KLM "PK-ADA" was used to ferry refugees to Australia. It was about to take off from Kemayoran airport at Jakarta (then Batavia) in April 1942 when it was damaged and had to be abandoned. It was repaired by the Japanese and flown to Japan where it was studied at the Tachikawa Aeronautical Institute. It ended its life as a navigational trainer there.