Douglas Fairbanks

Douglas Fairbanks
Ilustracja
Douglas Fairbanks (ok. 1920)
Imię i nazwisko

Douglas Elton Thomas Ullman

Data i miejsce urodzenia

23 maja 1883
Denver

Data i miejsce śmierci

12 grudnia 1939
Santa Monica

Zawód

aktor

Faksymile
Strona internetowa
Douglas Fairbanks jako Robin Hood
Plakat z filmu Robin Hood (1922)
Plakat z filmu Mr. Robinson Crusoe (1932)

Douglas Fairbanks, właśc. Douglas Elton Thomas Ullman (ur. 23 maja 1883 w Denver, zm. 12 grudnia 1939 w Santa Monica) – amerykański aktor filmowy.

Zasłynął głównie jako odtwórca ról nieustraszonych bohaterów w filmach przygodowych. Wcielał się w takie postaci jak: Zorro, D’Artagnan, Robin Hood czy Don Juan. Był również producentem, scenarzystą i reżyserem. Widzowie zapamiętali go jednak głównie dzięki jego widowiskowym kreacjom. Do historii kinematografii przeszedł również dzięki założeniu w roku 1919 pierwszej niezależnej wytwórni filmowej United Artists wraz z Charlesem Chaplinem, Mary Pickford i D.W. Griffithem[1]. Był również jedną z 36 osób, które 11 maja 1927 roku założyły Amerykańską Akademię Filmową.

Życiorys

Od piątego roku życia był wychowywany tylko przez matkę, która utrzymywała raczej zimne stosunki z jego ojcem. W wieku 12 lat zainteresował się teatrem amatorskim, następnie pobierał nauki w Colorado School of Mines. W 1900 przeniósł się z matką do Nowego Jorku, gdzie zdał na Uniwersytet Harvarda, poza tym podróżował po Europie, pracował na statku, był sprzedawcą w sklepie z narzędziami, a nawet handlowcem na Wall Street.

W 1902 zadebiutował na Broadwayu, jednak po pięciu latach zostawił teatr i ożenił się z córką miejscowego przedsiębiorcy. Niespełna rok później ponownie zajął się aktorstwem, gdy okazało się, że jego teść zbankrutował. W 1915 przeniósł się do Hollywood i zaczął pracę w filmie pod przewodnictwem producenta Davida W. Griffitha. Mimo że już w przeciągu roku stworzył własny zespół produkcyjny, ciągle był obsadzany głównie w komediach towarzyskich. W 1920 Fred Niblo obsadził go w głównej roli w filmie Znak Zorro, a dzięki roli kalifornijskiego arystokraty, który zakłada czarną maskę, aby bronić ojczyzny przed administracją gubernatorską, zyskał ogromne uznanie widzów.

Po sukcesie w roli Zorro przeniósł się na stałe do filmów z gatunku „płaszcza i szpady”. Od tej pory grał głównie bohaterów, który walczyli ze złem, a w nagrodę dostawali miłość pięknej kobiety. Z Fredem Niblo zrealizował kolejne filmy mieszczące się w tych kryteriach, takie jak: Trzech muszkieterów, Człowiek z biczem, Robin Hood czy Złodziej z Bagdadu, dzięki którym uzyskał status gwiazdy. Zachwycał widzów nie tylko energią, temperamentem czy zuchwałością, ale również sprawnością fizyczną – wszystkie sceny kaskaderskie wykonywał sam i w trakcie swojej kariery nie korzystał z pomocy kaskadera (z wyjątkiem pracy przy filmie Czarny pirat [1926], przy którym zastąpił go kaskader w scenach zjazdów na linie i zjazdów po maszcie statku, ponieważ kontrakt nie pozwalał aktorowi ryzykować życiem). 16 maja 1928 wręczał Oscary na pierwszej w historii gali rozdania nagród Amerykańskiej Akademii Filmowej. W pierwszej połowie lat 30. wycofał się z zawodu.

Był trzykrotnie żonaty. Z pierwszego małżeństwa miał syna Douglasa (ur. 1909), który również był aktorem[1] i podobnie jak ojciec – zmarł na atak serca, choć w odróżnieniu od niego dożył spokojnej starości[2]. 28 marca 1920 poślubił aktorkę Mary Pickford, a ich małżeństwo było uznawane przez prasę za wzorcowe. Hollywoodzka śmietanka towarzyska nazywała tę parę „Pickfair” – od nazwisk obojga. Podczas podróży poślubnej, w Londynie i Paryżu, witały ich tłumy 300 tys. fanów, co sprawiło, że stali się najbardziej znaną parą na świecie. Mimo to 10 stycznia 1936 się rozwiedli.

Upamiętnienie

  • Ciekawy hołd postaci Fairbanksa złożył znany reżyser David Lean w filmie Podróż do Indii (1984). Jedna z postaci po wykonaniu kilku akrobatycznych wyczynów krzyczy: „Jestem Douglas Fairbanks!”.

Filmografia

Aktor

  • Kalif Bagdadu (1937) – on sam
  • The Private Life of Don Juan (1934) – Don Juan
  • Mr. Robinson Crusoe (1932) – Steve Drexel
  • Reaching for the Moon (1930) – Larry Day
  • Terra Melophon Magazin Nr. 1 (1930) – Larry Day
  • The Taming of the Shrew (1929) – Petruchio
  • Żelazna maska (1929) – d’Artagnan
  • Show People (1928) – on sam
  • The Gaucho (1927) – Gaucho
  • Pocałunek Mary Pickford (1927) – on sam
  • Czarny pirat (1926) – książę Arnoldo / Czarny pirat
  • Ben-Hur (1925) – jeden z widzów wyścigu rydwanów
  • Człowiek z biczem (1925) –
    • Don Q / Don César de Vega
    • Señor Zorro / Don Diego de Vega
  • Złodziej z Bagdadu (1924) – Ahmed
  • Hollywood – on sam
  • Robin Hood (1922) – earl Huntingdon / Robin Hood
  • Trzej muszkieterowie (1921) – d’Artagnan
  • The Nut (1921) – Charlie Jackson
  • Znak Zorro (1920) – Señor Zorro / Don Diego Vega
  • The Mollycoddle (1920) –
    • Richard Marshall III,
    • Richard Marshall IV,
    • Richard Marshall V
  • When the Clouds Roll by (1919) – Daniel Boone Brown
  • His Majesty, the American (1919) – William Brooks
  • The Knickerbocker Buckaroo (1919) – Teddy Drake
  • Arizona (1918) – porucznik Denton
  • Sic ’Em, Sam (1918) – Democracy
  • He Comes Up Smiling (1918) – Jerry Martin
  • Bound in Morocco (1918) – George Travelwell
  • Say! Young Fellow (1918) – młody koleżka
  • Mr. Fix-It (1918) – Dick Remington
  • Headin’ South (1918) – Headin’ South
  • A Modern Musketeer (1917) –
    • Ned Thacker,
    • Charles de Batz-Castelmore d’Artagnan
  • Reaching for the Moon (1917) – Alexis Caesar Napoleon Brown
  • The Man from Painted Post (1917) – „Fancy Jim” Sherwood
  • Down to Earth (1917) – Billy Gaynor
  • Wild and Woolly (1917) – Jeff Hillington
  • In Again, Out Again (1917/II) – Teddy Rutherford
  • All-Star Production of Patriotic Episodes for the Second Liberty Loan – on sam
  • The Americano (1916) – Blaze Derringer
  • The Matrimaniac (1916) – Jimmie Conroy
  • American Aristocracy (1916) – Cassius Lee
  • Manhattan Madness (1916) – Steve O’Dare
  • Nietolerancja (1916) – mężczyzna na białym koniu (Opowieść francuska)
  • The Half-Breed (1916) – Lo Dorman
  • Flirting with Fate (1916) – Augy Holliday
  • The Mystery of the Leaping Fish (1916) –
    • Coke Ennyday,
    • on sam
  • Reggie Mixes In (1916) – Reggie Van Deuzen
  • The Good Bad Man (1916) – Passin’ Through
  • The Habit of Happiness (1916) – Sunny Wiggins
  • His Picture in the Papers (1916) – Pete Prindle
  • Double Trouble (1915) – Florian Amidon / Eugene Brassfield
  • Martyrs of the Alamo (1915) –
    • Joe,
    • teksański żołnierz
  • The Lamb (1915) – Gerald

Producent

  • Crime Over London (1936)
  • Mr. Robinson Crusoe (1932)
  • Reaching for the Moon (1930)
  • Żelazna maska (1929)
  • The Gaucho (1927)
  • Czarny pirat (1926)
  • Człowiek z biczem (1925)
  • Złodziej z Bagdadu (1924)
  • Robin Hood (1922)
  • Trzej Muszkieterowi (1921)
  • The Nut (1921)
  • Znak Zorro (1920)
  • When the Clouds Roll by (1919)
  • His Majesty, the American (1919)
  • The Knickerbocker Buckaroo (1919)
  • Arizona (1918)
  • He Comes Up Smiling (1918)
  • Bound in Morocco (1918)
  • Say! Young Fellow (1918)
  • Mr. Fix-It (1918)
  • Headin' South (1918)
  • A Modern Musketeer (1917)
  • Reaching for the Moon (1917)
  • Down to Earth (1917)
  • In Again, Out Again (1917/II)

Scenarzysta

  • Mr. Robinson Crusoe (1932)
  • Żelazna maska (1929)
  • The Gaucho (1927)
  • The Black Pirate (1926)
  • Złodziej z Bagdadu (1924)
  • Robin Hood (1922)
  • Trzej muszkieterowie (1921)
  • The Nut (1921)
  • Znak Zorro (1920)
  • The Mollycoddle (1920)
  • When the Clouds Roll by (1919)
  • His Majesty, the American (1919)
  • The Knickerbocker Buckaroo (1919)
  • Arizona (1918)
  • Bound in Morocco (1918)
  • The Man from Painted Post (1917)
  • Down to Earth (1917)
  • The Good Bad Man (1916)

Reżyser

  • Around the World in 80 Minutes with Douglas Fairbanks (1931)
  • Arizona (1918)

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Tadeusz Nowak (red.), Oksfordzki słownik biograficzny, Warszawa: Bertelsmann Media, 1999, s. 145, ISBN 83-7227-109-7 (pol.).
  2. Douglas Fairbanks Jr., Film Star, TV Producer and Good-Will Ambassador, Dies at 90. New York Times. [dostęp 2016-12-14]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Fairbanks Robin Hood standing by wall w sword.jpg
Douglas Fairbanks as Robin Hood; a screenshot from the American film Robin Hood (1922).
Mr-Robinson-Crusoe-1932.jpg
Poster for the 1932 film Mr. Robinson Crusoe.
  • Renewal searches were done in both film and artwork for the years 1959 and 1960. There were no listings for the film's title, United Artists, or the H.C. Miner Company, who printed the poster. There's no evidence of current copyright.
Douglas Fairbanks Robin Hood 1922 film poster w Maid Marion.jpg
Movie poster for the 1922 United Artists Robin Hood film, starring Douglas Fairbanks. Also depicted is Enid Bennett as Maid Marian (sic).
Autograph Douglas Fairbanks.svg
Autograph Douglas Fairbanks