Douglas X-3 Stiletto

X-3 Stiletto
Ilustracja
Dane podstawowe
Państwo Stany Zjednoczone
ProducentDouglas Aircraft Company
Typsamolot eksperymentalny
Konstrukcjametalowa, głównie tytanowa
Załoga1 pilot
Historia
Data oblotu15 października 1952
Lata produkcji1952
Wycofanie ze służby1956
Liczba egzemplarzy1
Dane techniczne
Napęd2 × Westinghouse J34, turboodrzutowe
Ciąg15,0 kN
21,6 kN z dopalaczem
Wymiary
Rozpiętość6,9 m
Długość20,3 m
Wysokość3,8 m
Powierzchnia nośna15,47 m²
Masa
Własna7310 kg
Startowa10 810 kg
Osiągi
Prędkość maks.1125 km/h
Pułap11 600 m
Rzuty
Rzuty samolotu

Douglas X-3 Stiletto – (ang. sztylet) eksperymentalny amerykański samolot odrzutowy zbudowany przez Douglas Aircraft Company, charakteryzujący się bardzo smukłą sylwetką i ostro zakończonym dziobem. Podstawowym zadaniem maszyny X-3 było zbadanie wpływu długotrwałego lotu z prędkością naddźwiękową, stąd użycie tytanu jako podstawowego materiału konstrukcyjnego. Silnik samolotu X-3 miał zbyt małą moc, co uniemożliwiło przekroczenie prędkości 1 macha w locie poziomym.

Historia rozwoju

Douglas X-3 Stiletto był najbardziej interesujący optycznie ze wszystkich wczesnych samolotów eksperymentalnych i równie interesujące były cele postawione przed tą maszyną. Zakładano, że samolot będzie zdolny wystartować o własnych siłach z lotniska, wzbić się na bardzo wysoki pułap, gdzie miał osiągnąć prędkość rzędu 2 machów i utrzymać ją przez odpowiednio długi czas, a następnie wylądować również o własnych siłach. Zamierzano także przetestować krótkie skrzydła o relatywnie dużej cięciwie, małym wydłużeniu i małej grubości, oraz możliwość zastosowania tytanu w konstrukcjach lotniczych.

Kontrakt na budowę dwóch egzemplarzy samolotu X-3 podpisano 30 czerwca 1949 roku. Przewidywane w trakcie opracowywania samolotu silniki okazały się zbyt duże i zbyt ciężkie, niezdolne również zapewnić odpowiedniego ciągu. W rezultacie zastosowano mniejsze i lżejsze, ale także słabsze silniki turboodrzutowy Westinghouse J34.
Pierwszy samolot dostarczono do bazy lotniczej Edwards 11 września 1952 roku. Ze względu na problemy z silnikami i kadłubem wstrzymano konstrukcję drugiego egzemplarza a częściowo gotowy samolot przeznaczono na części zamienne dla pierwszej maszyny.

Historia użycia

Pierwszy lot samolotu X-3 odbył się 15 października 1952 roku. Był to właściwie długi skok, gdyż podczas testów na ziemi pilot maszyny poderwał ją do lotu na dystansie 1600 metrów. Oficjalny pierwszy lot samolotu miał miejsce 5 dni później, 20 października i trwał około 20 minut. Do końca swojej kariery w grudniu 1953 roku X-3 wykonał 26 lotów wliczając pierwszy skok. Silnik maszyny miał zbyt małą moc, a sam samolot był bardzo trudny w pilotażu. Prędkość startowa była bardzo duża i wynosiła 482 km/h. Najpoważniejszą jego wadą były osiągi znacznie niższe od zakładanych. Pierwszy lot naddźwiękowy z prędkością 1,1 macha został wykonany podczas płytkiego nurkowania pod kątem 15°. Największa prędkość osiągnięta przez X-3 wyniosła 1,208 macha i uzyskano ją podczas nurkowania pod kątem 30° w dniu 28 lipca 1953 roku.

Po zakończeniu programu badawczego przez NACA maszyna została przekazana w grudniu 1953 roku Siłom Powietrznym Stanów Zjednoczonych. Ze względu na słabe osiągi X-3 specjaliści wojskowi wykonali tylko skrócone badania, opierając się głównie na testach profilu skrzydeł. Planowano także przeprowadzenie badań stateczności wzdłużnej maszyny, maksymalnych obciążeń powierzchni skrzydeł i powierzchni sterowych ogona oraz rozkładu ciśnień na powierzchni maszyny.

Jeden z przeprowadzonych 27 października 1954 roku testów polegał na wykonaniu ostrego zwrotu przy prędkości bliskiej barierze dźwięku (0,92 macha) co spowodowało chwilową utratę sterowności nad maszyną na 5 sekund i nieprzewidziane rotacje maszyny. Celem eksperymentu było ustalenie przyczyn tego zjawiska, zaobserwowanego po raz pierwszy w samolocie North American F-100 Super Sabre. Ostatni lot na X-3 wykonano 23 maja 1956 roku, a później przekazano maszynę do Muzeum Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych w bazie lotniczej Wright-Peterson.

Chociaż X-3 nigdy nie osiągnął zakładanej prędkości 2 macha, to wnioski z testów maszyny okazały się bardzo wartościowe. Profil skrzydła użyty w X-3 zastosowano później w samolocie bojowym Lockheed F-104 Starfighter. Ostatecznie także niekorzystna cecha samolotu, jaką była duża prędkość startu i lądowania przyczyniła się do ulepszenia technologii produkcji opon.

Media użyte na tej stronie

Flag of the United States.svg
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Douglas X-3 NASA E-1546.jpg
Douglas X-3 Stiletto on the lake bed at Edwards Air Force Base.