Dracaena ombet

Dracaena ombet
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	szparagowate
Rodzaj	dracena
Gatunek	Dracaena ombet
	Nazwa systematyczna
	Dracaena ombet Heuglin ex Kotschy & Peyr.; Pl. Tinn. 47 1867
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; zagrożony

Dracaena ombet – gatunek drzewa z rodziny szparagowatych. Występuje naturalnie na terenie Arabii Saudyjskiej, Dżibuti, Egiptu, Erytrei, Etiopii, Somalii i Sudanu^[5] (według niektórych źródeł także w Ugandzie^[6]).

Ekologia i biologia

Rośnie w pustynnych górach. Kiedyś powszechnie i licznie występujący, obecnie doświadczył spadku populacji w całym obszarze występowania. Rozproszone osobniki pozostają w trudno dostępnych miejscach. Szczególnie narażone na wyginięcie są subpopulacje^[a]^[7] na wzgórzach nad Morzem Czerwonym, w Parku Narodowym Gebel Elba na terytorium spornym Egiptu i Sudanu. Inne mniejsze subpopulacje zostały odkryte w ostatnich latach w południowo-wschodnim Egipcie w pobliżu granicy z Sudanem, w Gebel Shindeib i może również występować w Gebel Shindodai^[5].

Subpopulacja o małej zdolności regeneracji w Parku Narodowym Gebel Elba w 2008 roku występowała na 13 stanowiskach, w których rosło 383 drzew. Występowały one na wysokości 450–1250 m n.p.m. Średnia roczna suma opadów na tym obszarze wynosi około 50 mm. Tylko 163 osobniki były w dobrym stanie, co stanowi tylko 46,1% całej subpopulacji. Te liczby oznaczają, że liczba okazów na tym obszarze spadła o 36,36% w porównaniu z 2007 rokiem. Społeczność lokalna ma również tradycyjny system ochrony tego gatunku, lecz długotrwała susza oraz niestabilne warunki społeczno-ekonomiczne sprawiają, że działania tej społeczności nie poprawiają kondycji tej subpopulacji^[6].

Z badań w Gebel Shindeib wynika, że występują tu tylko dojrzałe okazy, z których wiele jest niezdrowych z powodu suszy, zostały zaatakowane przez pasożytniczego szkodnika bądź chorobę. Subpopulacja zmniejsza się liczebnie – nie zaobserwowano występowania młodych roślin^[5].

W północnym Sudanie populacja tego gatunku prawdopodobnie całkowicie zanikła na jedynym obszarze w tym kraju, na którym wiadomo było, że istniała^[5].

W Dżibuti gatunek został zaobserwowany w górach Goda oraz w pobliżu jeziora Ghoubet^[6].

Zastosowanie

Jego dojrzałe owoce są jadalne i spożywane przez miejscowe społeczności, jako uzupełnienie ich skromnej diety^[5].

Zagrożenia

Największymi zagrożeniami dla występowania tego gatunku są nadmierny wypas bydła, wycinki, susze i ewentualne ataki gatunków pasożytniczych, które mogą przyczynić się do dalszego spadku jego zasobów. Działania nad utrzymaniem istnienia tego gatunku zostały zainicjowane w Parku Narodowym Gebel Elba i okolicznych górach^[5].

Uwagi

↑ Pojęcie subpopulacji (podpopulacji) jest wprowadzane w przypadkach ocen zagrożenia populacji silnie rozczłonkowanych, co wzmaga wymieranie taksonu. W przypadkach, gdy subpopulacje są małe i w znacznym stopniu izolowane, rekolonizacja opuszczonych stanowisk jest mało prawdopodobna (zob. metapopulacja oraz J. Mitka, Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk).

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-10-05] (ang.).
↑ Dracaena ombet. W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2014-01-13].
↑ Dracaena ombet, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f World Conservation MonitoringW.C.M. Centre World Conservation MonitoringW.C.M., Dracaena ombet, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2014-01-13] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Dracaena ombet-MAP-Egypt Project (ang.). conservationleadershipprogramme.org, Październik 2008. [dostęp 2014-01-13].
↑ Józef Mitka: Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk (pol.). W: Roczniki Bieszczadzkie nr 18 [on-line]. 2010. s. 24–44. [dostęp 2013-12-23].

[7] Pojęcie subpopulacji (podpopulacji) jest wprowadzane w przypadkach ocen zagrożenia populacji silnie rozczłonkowanych, co wzmaga wymieranie taksonu. W przypadkach, gdy subpopulacje są małe i w znacznym stopniu izolowane, rekolonizacja opuszczonych stanowisk jest mało prawdopodobna (zob. metapopulacja oraz J. Mitka, Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-10-05] (ang.).

[3] Dracaena ombet. W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2014-01-13].

[iucn-4] Dracaena ombet, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).

[redlist-5] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f World Conservation MonitoringW.C.M. Centre World Conservation MonitoringW.C.M., Dracaena ombet, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] [dostęp 2014-01-13] (ang.).

[clp-6] Dracaena ombet-MAP-Egypt Project (ang.). conservationleadershipprogramme.org, Październik 2008. [dostęp 2014-01-13].

[JMitka-8] Józef Mitka: Metodyka oszacowania stopnia zagrożenia populacji roślin i ich siedlisk (pol.). W: Roczniki Bieszczadzkie nr 18 [on-line]. 2010. s. 24–44. [dostęp 2013-12-23].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[a]

[7]

Navigation

Nawigacja

Portale tematyczne