Drewno wtórne

Przekrój łodygi sosny – w dolnej części widoczne roczne przyrosty drewna wtórnego.

Drewno wtórne (drewno techniczne, ksylem wtórny)[1] – tkanka roślin naczyniowych powstająca w wyniku przyrostu wtórnego z kambium (miazgi łykodrzewnej). Ma budowę analogiczną do metaksylemu[2]. Odkładanie drewna wtórnego u roślin zdrewniałych strefy klimatu umiarkowanego jest zróżnicowane sezonowo – trwa od wiosny do jesieni, przy czym wiosną powstaje drewno wczesne, a latem drewno późne. Ich zróżnicowanie jest wyraźnie widoczne na przekrojach jako słoje przyrostu rocznego[2].

Drewno wtórne pełni funkcję przewodzącą wodę i rozpuszczone w niej sole mineralne w części zewnętrznej zwanej drewnem bielastym, zbudowanej z żywych komórek. W części wewnętrznej pnia drewno, zwane twardzielowym, zbudowane jest z komórek martwych i pełni jedynie funkcję wzmacniającą[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ wtórne drewno, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2020-02-04].
  2. ↑ a b c Alicja i Jerzy Szweykowscy (red.): Słownik botaniczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo "Wiedza Powszechna", 2003, s. 178. ISBN 83-214-1305-6.

Media użyte na tej stronie

Gymnosperm Stem Vascular Cambium in Five Year Pinus (35498754244).jpg
Autor: Berkshire Community College Bioscience Image Library, Licencja: CC0

cross section: Pinus stem magnification: 100x

During the first year of growth the cutinized epidermis is replaced by protective growth of cork rich periderm. The outer periderm consists of layers of cork cells, the phellem, which produces waterproofing suberin. Cork cells are dead at maturity. Deep to the phellem is a living layer of cork cambium or phellogen and beneath that, layers of cork parenchyma or phelloderm. Many cells in the periderm contain dark staining tannins.

The cortex is divided into a thin outer hypodermis of lignified sclerenchyma cells and thicker inner cortex of thin walled parenchyma cells containing chloroplasts. Large resin ducts are surrounded by secretory parenchyma that produces resins and turpentines. Some cells enlarge into dark staining tyloses.

Both endoderm and pericycle are inconspicuous.

The vascular cylinder or stele in young stems consists of a ring of vascular bundles interspaced with medullary rays of parenchyma cells. Seasonal activity of the cambium replaces the isolated vascular bundles with well-defined annual rings of secondary phloem and xylem. Xylem is endarch with protoxylem found towards center of the stem and younger metaxylem towards the periphery of the stem. Protoxylem consists of annular and spiral tracheids with only tracheids found in metaxylem. True xylem vessels are lacking. Because of the greater production of xylem, the vascular cylinder is dominated by radially arranged rays of secondary xylem interspaced with medullary rays of parenchyma cells. Conspicuous resin ducts are present throughout the xylem.

Phloem is endarch but annual growth the of stem makes it difficult to distinguish between older protophloem to the periphery and younger metapholem towards center of the stem. Phloem lacks companion cells, consisting entirely of sieve tubes and phloem parenchyma. Medullary rays in the secondary phloem include protein rich albuminous cells.