Drzewiak rudy

Drzewiak rudy
Dendrolagus matschiei[1]
Förster & Rothschild, 1907[2]
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

ssaki niższe

Nadrząd

torbacze

Rząd

dwuprzodozębowce

Rodzina

kangurowate

Podrodzina

kangury

Rodzaj

drzewiak

Gatunek

drzewiak rudy

Synonimy
  • Dendrolagus matschiei flavidior Matschie, 1912[3]
  • Dendrolagus deltae Troughton & Le Souef, 1936[4]
  • Dendrolagus matschiei xanthotis Rothschild & Dollman, 1936[5]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[6]
Status iucn3.1 EN pl.svg
Zasięg występowania

Drzewiak rudy[7] (Dendrolagus matschiei) – gatunek ssaka z podrodziny kangurów (Macropodinae) w obrębie rodziny kangurowatych (Macropodidae).

Zasięg występowania

Drzewiak rudy występuje na półwyspie Huon, w północno-wschodniej Nowej Gwinei; także na wyspie Umboi (prawdopodobnie wprowadzony w czasach prehistorycznych)[8]. Jest endemitem ekoregionu Górskie lasy deszczowe półwyspu Huon[9].

Taksonomia

Gatunek po raz pierwszy naukowo opisali w 1907 roku zoolodzy: Niemiec Friedrich Förster i Brytyjczyk Walter Rothschild nadając mu nazwę Dendrolagus matschiei[2]. Jako miejsce typowe odłowu holotypu Förster i Rothschild wskazali góry Rawlinson w prowincji Morobe w Papui Nowej Gwinei[2][10].

Badania oparte o dane genetyczne umiejscawiają D. matschiei w kladzie goodfellowi jako takson siostrzany w stosunku do D. spadix[11]. We wcześniejszych opracowaniach taksony D. goodfellowi i D. spadix traktowano jako podgatunki D. matschiei, ale badania genetyczne i morfologiczne wspierają ich status jako odrębnych gatunków[8]. Gatunek monotypowy[8].

Etymologia

  • Dendrolagus: gr. δενδρον dendron „drzewo”; λαγως lagōs „zając”[12].
  • matschiei: Georg Friedrich Paul Matschie (1861–1926), niemiecki zoolog[13].

Wygląd

Długość ciała (bez ogona) samic 51,2–63 cm, samców 61,5–66 cm, długość ogona samic 45,5–68,5 cm, samców 55,5–62 cm; masa ciała samic 8,4–10,5 kg, samców 7–10 kg[14]. Drzewiak ten ma gęstą sierść i tak jak inne kangury nadrzewne potężne kończyny przednie i krótsze kończyny tylne. Ubarwienie jest zróżnicowane – od barwy czarnej do bladobrązowej.

Tryb życia

Drzewiak rudy prowadzi nocny tryb życia. Świetnie wspina się po drzewach, których liśćmi i owocami się żywi. Potrafi skakać ukośnie z drzewa na drzewo bądź z drzewa na ziemię. Samica ma dobrze rozwiniętą torbę, która otwarta jest do przodu. Ciąża trwa około 32 dni, zwykle rodzi się tylko jedno młode.

Przypisy

  1. ↑ Dendrolagus matschiei, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ a b c J.F.N. Förster & W. Rothschild. Description of a new tree kangaroo. „Novitates Zoologicae”. 14, s. 506, 1907. (ang.). 
  3. ↑ P. Matschie. Zwei neue Rassen des roten Baumkänguruhs aus Deutsch-Neuguinea. „Sitzungsberichte der Gesellschaft Naturforschender Freunde zu Berlin”. Jahrgang 1912, s. 572, 1912. (niem.). 
  4. ↑ E.L.G. Troughton & A.S. Le Souef. Two new tree kangaroos from Papua, with notes on allied forms. „The Australian Zoologist”. 8, s. 195, 1936. (ang.). 
  5. ↑ W. Rothschild & G. Dollman. The genus Dendrolagus. „Transactions of the Linnean Society of London”. Second Series. Zoology. 21, s. 482, 1936. (ang.). 
  6. ↑ M. Ziembicki & G. Porolak, Dendrolagus matschiei, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [online], wersja 2021-1 [dostęp 2021-06-17] (ang.).
  7. ↑ Nazwy polskie za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 15. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
  8. ↑ a b c C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 96. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.).
  9. ↑ Southeastern Asia: Eastern Papua New Guinea. [w:] Tropical and subtropical moist broadleaf forests [on-line]. WWF. [dostęp 2022-02-19].
  10. ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Dendrolagus matschiei. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2020-10-26].
  11. ↑ M.D.B. Eldridge, S. Potter, K.M. Helgen, M.H.Sinaga, K.P. Aplin T.F. Flannery & R.N. Johnson. Phylogenetic analysis of the tree-kangaroos (Dendrolagus) reveals multiple divergent lineages within New Guinea. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 127, s. 589–599, 2018. DOI: 10.1016/j.ympev.2018.05.030. (ang.). 
  12. ↑ T.S. Palmer: Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. Washington: Government Printing Office, 1904, s. 222, seria: North American Fauna. (ang.).
  13. ↑ B. Beolens, M. Watkins & M. Grayson: The Eponym Dictionary of Mammals. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009, s. 264. ISBN 978-0-8018-9304-9. (ang.).
  14. ↑ M. Eldridge & G. Coulson: Family Macropodidae (Kangaroos and Wallabies). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 5: Monotremes and Marsupials. Barcelona: Lynx Edicions, 2015, s. 706. ISBN 978-84-96553-99-6. (ang.).

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 EN pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
Dendrolagus matschiei.jpg
Autor: User:Jaganath, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Dendrolagus matschiei Matschie's Tree-kangaroo