Dudnica

Dudnica
Ilustracja
Kalacka Turnia od strony Doliny Kondratowej
Państwo Polska
Województwo małopolskie
PołożenieTatry Zachodnie
Dolina Bystrej
WłaścicielSkarb Państwa
(Tatrzański Park Narodowy)
Długość185 m
Głębokość12 m
Deniwelacja12 m
Wysokość otworów1181 m n.p.m.
Wysokość otworów
nad dnem doliny		16 m
Ekspozycja otworówku SW, ku SE
Data odkryciawrzesień 1935
OdkrywcaStefan Zwoliński, Władysław Gorycki
Kod(nr inwentarzowy PIG) T.D-16.05
Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, w centrum znajduje się punkt z opisem „Dudnica”
Ziemia49°15′18″N 19°58′03″E/49,255125 19,967381

Dudnica (Elektrownia, Mała Jaskinia) – jaskinia w Dolinie Bystrej w Tatrach Zachodnich[1]. Ma dwa, blisko siebie znajdujące się, otwory wejściowe u podnóża Kalackiej Turni na wysokości 1181 metrów n.p.m. niedaleko wylotu Jaskini Bystrej[2]. Długość jaskini wynosi 185 metrów, a deniwelacja 12 metrów[3].

Plan i przekrój jaskini

Opis jaskini

Początek jaskini to idący stromo w dół, 10-metrowy korytarz zaczynający się zaraz za dwoma niewielkimi otworami wejściowymi. Kończy się on syfonem I (w bardzo suchych okresach jest on jeziorkiem), w którym rozgałęzia się – w lewo ciąg wody płynie w kierunku Jaskini Bystrej, w prawo odchodzi 70-metrowy, idący lekko w dół korytarz. Prowadzi on do syfonu II, a następnie do Syfonu Słabika. Dalej rozdziela się:

  • na dół prowadzi Tajemnicza Studnia kończąca się Syfonem Ślicznoty.
  • w górę odchodzą dwa ciągi. Jeden to 8-metrowy korytarz, rozdzielający się na końcu na dwa wąskie, niezbadane korytarzyki, drugi to również wąski i niezbadany do końca korytarzyk[3][4].

Przyroda

Dno jaskini ma charakter skalisty i jest pokryte po części piaskiem i otoczakami z wapienia i granitu[5].

Razem z Jaskinią Kalacką i Jaskinią Bystrej stanowi ona część systemu odwadniającego masyw Giewontu, określanego wspólną nazwą Jaskinie Bystrej. Jest wypełniona w znacznej części wodą, dostępna bez nurkowania tylko na długości kilkunastu metrów. Jaskinie Bystrej i Wywierzysko Bystrej są pod ziemią połączone ciekami wodnymi[5].

Historia odkryć

Jaskinię odkryli we wrześniu 1935 roku Stefan Zwoliński i Władysław Gorycki, ale dotarli tylko do I syfonu. Dalsza penetracja była możliwa po osuszeniu syfonu (przy okazji wypompowania wody ze studni wejściowej Jaskini Bystrej) przez braci Stefana i Tadeusza Zwolińskich w 1949 roku – wówczas dotarli oni do II syfonu. Kolejne odkrycia miały miejsce w latach 1965, 1970 i 1973[3].

Nazwa Dudnica (dawniej też Elektrownia) powstała stąd, że dochodzący z głębi jaskini szum przypomina odgłos pracującej turbiny elektrowni w Kuźnicach. Innym dawnym określeniem Dudnicy była Mała Jaskinia[5].

Przypisy

  1. ↑ Tatry polskie. Mapa topograficzna 1:10 000. Zarząd Topograficzny Sztabu Generalnego WP, Wydawnictwo Czasopisma Wojskowe, 1984
  2. ↑ Jaskinie Tatr, 31 sierpnia 2017 [dostęp 2018-10-21] [zarchiwizowane z adresu 2017-08-31].
  3. ↑ a b c Jaskinie Polski, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, jaskiniepolski.pgi.gov.pl [dostęp 2017-10-08] (pol.).
  4. ↑ Jaskinia Dudnica, Polska Strona Taternictwa Jaskiniowego pod patronatem KTJ PZA, www.sktj.pl [dostęp 2016-02-06]., www.sktj.pl [dostęp 2017-10-08].
  5. ↑ a b c Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, s. 229. ISBN 83-7104-009-1.

Media użyte na tej stronie