Dudziarz (muzyka)

Ten artykuł od 2015-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji. Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych. Część lub nawet wszystkie informacje w artykule mogą być nieprawdziwe. Jako pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Albański dudziarz z Elbasanu

Dudziarz (niegdyś również: koźlarz) - artysta-muzyk grający na dudach.

Aleksander Brückner tak opisuje powszechność tego sposobu muzykowania w dawnej Polsce: "Schłopiały szlachcic bez dud do tańca ruszyć nie mógł. Sobótce świętojańskiej przygrywali dudziarze jak i innym zabawom wiejskim (...)".

Dudziarzy w Polsce zwano także „koźlarzami” (czego nie mylić z kobziarzami - kobza jest intrumentem strunowym i z racji zbieżności fonetycznej mylona jest często z kozą czyli z dudami). Brückner przywołuje relację Georga Philippa Telemanna, który podczas pobytu na ziemi krakowskiej w roku 1740 widział razem 36 koźlarzy grających ze 8 skrzypkami. Wzmiankuje też o zespołach dudziarzy, którzy jeszcze w okresie międzywojennym licznie zamieszkiwali w okolicach Zbąszynia. Pierwszą monografią poświęconą dudom i dudziarzom było opracowanie Jadwigi Pietruszyńskiej z 1936 roku wydane w Poznaniu. W drugiej połowie XX wieku gra na dudach stała się Polsce rzadkością.

Współcześnie, ze względu na niszowy charakter tej profesji, dudziarze w Polsce występują głównie w zespołach folklorystycznych lub etnicznych, a sama gra na dudach utożsamiana jest (częściowo niesłusznie) jako „muzyka góralska”. W krajach gdzie gra na tym instrumencie ma bogate tradycje (Szkocja, Irlandia, Galicja, Albania czy Bułgaria) dudziarze funkcjonują jako stały i żywy element kulturowy.

Bibliografia

• Encyklopedia Staropolska, Brückner, PWN 1990 str. 262