Dukszty (okręg uciański)

Dukszty
Dūkštas
Ilustracja
(c) VietovesLt, CC BY 3.0

Centrum miasta z kościołem św. Stanisława Kostki
Herb
Herb
Państwo

 Litwa

Okręg

Utena County flag.svg uciański

Populacja (2018)
• liczba ludności


799

Nr kierunkowy

386

Kod pocztowy

LT-30042

Położenie na mapie Litwy
Ziemia55°32′N 26°20′E/55,533333 26,333333
Portal Litwa, Łotwa i Estonia

Dukszty (lit. Dūkštas) – miasto na Litwie, położone w okręgu uciańskim, 27 km od Ignalina w rejonie ignalińskim, na północnej Wileńszczyźnie.

Historia

Fragment mapy sprzed 1939: góra mapy Smołwy, dół Dukszty (lewo), Rymszany (prawo)

.

Osada powstała w drugiej połowie XIX wieku, w związku z budową Kolei Warszawsko-Petersburskiej. Podobnie jak miejscowa stacja kolejowa, wzięła ona nazwę od położonego nieco na północ majątku Dukszty, który odtąd zaczęto dla odróżnienia nazywać Starymi Duksztami.

W dwudziestoleciu międzywojennym miasteczko leżało w Polsce, w województwie nowogródzkim (od 1926 w województwie wileńskim), w powiecie brasławskim (od 1926 w powiecie święciańskim)[1][2][3]. Miejscowość stanowiła siedzibę wiejskiej gminy Dukszty.

Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku miasteczko zamieszkiwało 1.076 osób, 503 były wyznania rzymskokatolickiego, 20 prawosławnego, 1 ewangelickiego, 130 staroobrzędowego, 416 mojżeszowego a 6 mahometańskiego. Jednocześnie 980 mieszkańców zadeklarowało polską przynależność narodową, 1 białoruską, 7 żydowską a 88 litewską. Były tu 142 budynki mieszkalne[2]. Miejscowość należała do parafii rzymskokatolickiej w Duksztach i prawosławnej w Dryświatach. Podlegała pod Sąd Grodzki w Święcianach i Okręgowy w Wilnie; mieścił się tu urząd pocztowy który obsługiwał teren gminy[4].

W 1938 miasteczko i folwark zamieszkiwało 1.689 osób w 264 budynkach[3].

Po II wojnie światowej i utracie miasta przez Polskę, do 1 listopada 1946 z rejonu duksztańskiego w obecne granice Polski wysiedlono ok. 5,5 tys. Polaków, natomiast ok. 8,1 tys. zarejestrowanych do przesiedlenia Polaków pozostało w rejonie[5]. Według danych litewskich w 2011 Polacy stanowili 11,37% mieszkańców miasta[6].

Zabytki

  • Cmentarz żołnierzy polskich poległych w wojnie polsko-bolszewickiej
  • Kościół św. Stanisława Kostki, wzniesiony w l. 1934–1936
  • Cerkiew św. Trójcy

Urodzeni w Duksztach

  • Zygmunt Siedlecki

Galeria

Przypisy

  1. ↑ Dz.U. z 1925 r. nr 67, poz. 472
  2. ↑ a b Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. 7, część 2, 1924, s. 6.
  3. ↑ a b Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1, Warszawa 1938, s. 46.
  4. ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 375.
  5. ↑ Stanisław Ciesielski, Aleksander Srebrakowski, www.hist.uni.wroc.pl [dostęp 2019-03-05] [zarchiwizowane z adresu 2002-10-17].
  6. ↑ Zarchiwizowana kopia. [dostęp 2013-10-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-10-02)].

Linki zewnętrzne

Gmina Dukszty (Dūkšto seniūnija)
  • Siedziba gminy: Dukszty (Dūkštas)
Miasto
Wsie
Kolonie

Media użyte na tej stronie