Durny Szczyt

Durny Szczyt

Pyšný štít

Widok z Doliny Białych Stawów. Od lewej Poślednia Turnia, Durny Szczyt, Mały Durny Szczyt
Państwo	Słowacja
Położenie	powiat Poprad
Pasmo	Tatry, Karpaty
Wysokość	2622 m n.p.m.
Wybitność	123 m
Pierwsze wejście	8 sierpnia 1877 Ödön Téry, Martin Spitzkopf
• zimowe	27 marca 1910
Położenie na mapie Tatr Durny Szczyt
49°11′51,3″N 20°12′28,8″E/49,197583 20,208000

Durny Szczyt (słow. Pyšný štít, niem. Schwalbenturm, węg. Fecske-torony) – czwarty co do wysokości szczyt Tatr, znajdujący się w długiej bocznej grani pomiędzy Baranimi Rogami (Baranie rohy) a Łomnicą (Lomnický štít)^[1]. Wznosi się na wysokość 2622 m n.p.m.^[2] (według wcześniejszych pomiarów 2623^[3][4] lub 2625 m^[1]).

Należy do Wielkiej Korony Tatr^[5].

Topografia

Wierzchołek góruje nad:

• Doliną Pięciu Stawów Spiskich (kotlina Piatich Spišských plies) – górnym piętrem Doliną Małej Zimnej Wody (Malá Studená dolina),
• Miedzianą Kotliną (Medená kotlina) – odgałęzieniem Doliny Dzikiej (Veľká Zmrzlá dolina), górnego piętra Doliny Zielonej Kieżmarskiej (dolina Zeleného plesa)^[4].

Jest to urwisty wierzchołek o wyraźnej kulminacji położony pomiędzy Małym Durnym Szczytem (Malý Pyšný štít) – rozdziela je Durna Przełęcz (Lastovičia štrbina) – a Poślednią Turnią, oddzieloną Klimkową Przełęczą (Bachledova štrbina). W Durnej Przełęczy króluje niewielka turnia – Durna Igła, rozdzielająca ją na dwa siodła: Przełęcz Pawlikowskiego (położoną bliżej Durnego Szczytu) i Maćkową Przełęcz. Z kolei w grani łączącej Durny Szczyt z Poślednią Turnią (i dalej Łomnicą) najbliższym wzniesieniem jest Durna Turniczka, położona już za Klimkową Przełęczą^[6].

Durny Szczyt i Łomnica widziane ze Sławkowskiego Szczytu

Widok z Doliny Pięciu Stawów Spiskich

Masywy Durnego Szczytu i Baranich Rogów – widok z Doliny Zielonej Kieżmarskiej

Durny Szczyt, Igła w Durnym i Mały Durny Szczyt

Nazewnictwo

Słowo durny w gwarze podhalańskiej znaczy: dumny, pyszny. Nazwa szczytu związana jest z jego wyglądem. Dawniej szczyt określano wieloma podobnymi nazwami: Durny Wierch, Durna Góra, Dumna Góra, Głupi Wierch, Głupia Góra, także Mała Łomnica^[6]. W literaturze niemieckiej używano pierwotnie określeń Nordtrabant lub Lomnitzer Nordtrabant, natomiast Węgrzy nazywali wierzchołek: Lomniczi éjszaki lábas lub Északi mellékcsúcs. Później przez pomyłkę przesunięto w językach węgierskim i niemieckich na Durny Szczyt jego obecne nazwy, które pojawiły się także częściowo po czesku i słowacku. Polska nazwa pochodzi sprzed 1880 r.^[3]

Dostępność

Góra jest dostępna jedynie dla bardzo wprawnych turystów górskich, konieczne jest towarzystwo uprawnionego przewodnika lub członkostwo w związku alpinistycznym (np. PZA, JAMES, OEAV, DAV) i poruszanie się drogami o skali trudności co najmniej II według UIAA^[7]. Masyw Durnego Szczytu należy do najbardziej skomplikowanych orientacyjnie miejsc w Tatrach, przez co w razie załamania pogody wycofanie się bywa trudne^[6]. Widok z wierzchołka należy do najbardziej rozległych w Tatrach^[6].

Historia zdobycia

Pierwsze odnotowane wejścia:

• pierwsze letnie – Ödön Téry, Martin Spitzkopf, 8 sierpnia 1877 r., po wcześniejszej nieudanej próbie 1 sierpnia,
• drugie – Jan Gwalbert Pawlikowski, Maciej Sieczka i Józef Sieczka, 8 sierpnia 1881 r.,
• zimowe – Ede Hruby, Oszkár Jordán, Roman Komarnicki i Jenő Serényi, 27 marca 1910 r.^[6]

Przypisy