Dusicielowate

Dusicielowate
Boidae[1]
Gray, 1825
Ilustracja
Epicrates cenchria cenchria
Systematyka
Domenaeukarionty
Królestwozwierzęta
Typstrunowce
Podtypkręgowce
Gromadazauropsydy
Podgromadadiapsydy
Rządłuskonośne
Podrządwęże
InfrarządAlethinophidia
Rodzinadusicielowate
Podrodziny

Dusicielowate, dusiciele (Boidae) – rodzina węży.

Charakterystyka

Dusiciele posiadają szczątkowy pas miednicowy, bardzo silnie zredukowane kończyny tylne i dobrze rozwinięte płuca. Ich oczy mają pionową źrenicę. Czaszka charakteryzuje się dużą ruchomością kości, zwłaszcza szczęk, co umożliwia szerokie otwieranie paszczy. Kości są połączone długimi ścięgnami[2].

Systematyka

Systematyka zgodna z ITIS

Obecnie rodzina ta nie jest dzielona na podrodziny i zaliczane są do niej tylko gatunki z dawnej podrodziny Boinae. Gatunki z podrodziny Erycinae (Bonaparte, 1831) są obecnie zaliczane do dwóch odrębnych rodzin (Charinidae Gray, 1849 oraz Erycidae Bonaparte, 1831); dodatkowo z dusicielowatych zostały wydzielone odrębne rodziny Calabariidae Gray (1858), Candoiidae Pyron, Reynolds i Burbrink (2014) oraz Sanziniidae Romer (1956)[1][3]

Aktualna systematyka rodziny dusicielowatych:

  • rodzaj: Boa
    • boa dusiciel (Boa constrictor)
      • Boa constrictor amarali
      • Boa constrictor constrictor
      • Boa constrictor imperator
      • Boa constrictor longicauda
      • Boa constrictor melanogaster
      • Boa constrictor nebulosa
      • Boa constrictor occidentalis
      • Boa constrictor orophias
      • Boa constrictor ortonii
      • Boa constrictor sabogae
  • rodzaj: Chilabothrus
    • boa kubański (Chilabothrus angulifer)
    • Chilabothrus argentum
    • Chilabothrus chrysogaster
    • Chilabothrus exsul
    • Chilabothrus fordii
    • boa wysmukły (Chilabothrus gracilis)
    • Chilabothrus granti
    • boa portorykański (Chilabothrus inornatus)
    • Chilabothrus monensis
    • Chilabothrus striatus
    • Chilabothrus strigilatus
    • boa jamajski (Chilabothrus subflavus)
  • rodzaj: Corallus
    • boa leśny (Corallus hortulanus)
    • boa prążkowany (Corallus annulatus)
    • boa psiogłowy (Corallus caninus)
    • Corallus cookii
    • Corallus cropanii
    • Corallus grenadensis
    • Corallus ruschenbergerii
  • rodzaj: Epicrates
    • Epicrates alvarezi
    • Epicrates assisi
    • boa tęczowy (Epicrates cenchria)
    • Epicrates crassus
    • Epicrates maurus
  • rodzaj: anakonda (Eunectes)
    • anakonda zielona (Eunectes murinus)
    • anakonda żółta (Eunectes notaeus)
    • anakonda boliwijska (Eunectes beniensis)
    • anakonda ciemna (Eunectes deschauenseei)

Tradycyjna systematyka

Tradycyjnie do tej rodziny zaliczano 5 podrodzin obejmujących ponad 20 rodzajów węży:

Inne systematyki

W nowszych klasyfikacjach podrodziny Pythoninae, Bolyeriinae i Loxoceminae często podnosi się do rangi rodzin, tym samym wyłączając je z rodziny Boidae[4][5][6]; z drugiej strony do dusicielowatych mogą należeć rodzaje Ungaliophis i Exiliboa, dawniej uznawane za przedstawicieli rodziny boaszkowatych[5][6]. Dokładna pozycja systematyczna tych taksonów pozostaje przedmiotem sporu wśród herpetologów.

Systematyka według The Reptile Database[7]:

  • Boinae – boa
  • Ungaliophiinae
  • Erycinae
  • Calabariinae – jedynym przedstawicielem jest Calabaria reinhardtii – boa ziemny[8]
  • Candoiinae
  • Sanziniinae
  • Charininae

W klasyfikacji dusicielowatych przyjętej przez Pyrona, Reynoldsa i Burbrinka (2014) do rodziny Boidae zaliczane są tylko rodzaje Boa, Corallus, Eunectes, Epicrates i wydzielony z rodzaju Epicrates rodzaj Chilabothrus. W klasyfikacji przyjętej przez autorów podrodzina Erycinae jest podnoszona do rangi odrębnej rodziny Erycidae, rodzaje Exiliboa i Ungaliophis są przenoszone wraz z rodzajami Charina i Lichanura do osobnej rodziny Charinidae, rodzaje Acrantophis i Sanzinia są zaliczane do odrębnej rodziny Sanziniidae, zaś rodzaje Calabaria i Candoia są zaliczane do własnych, monotypowych rodzin – odpowiednio Calabariidae i Candoiidae[9].

Przypisy

  1. ↑ a b Boidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. ↑ Podrząd:Węże Serpentes w: W.Zamachowski, A.Zyśk Strunowce Chordata, Wydawnictwo Naukowe WSP, Kraków, 1997 ​ISBN 83-86841-92-3​
  3. ↑ Alethinophidia, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] [dostęp 2018-01-05] (ang.).
  4. ↑ Mikko's Phylogeny Archive – Macrostomata
  5. ↑ a b Joseph B. Slowinski i Robin Lawson (2002) "Snake phylogeny: evidence from nuclear and mitochondrial genes" Molecular Phylogenetics and Evolution 24: 194–202.
  6. ↑ a b Nicolas Vidal, Anne-Sophie Delmas i S. Blair Hedges: "The higher-level relationships of alethinophidian snakes inferred from seven nuclear and mitochondrial genes". W: R.W. Henderson, R. Powell (red.) Biology of the Boas and Pythons. Eagle Montain, Utah: Eagle Mountain Publishing, 2007, ss. 27–33.
  7. ↑ P. Uetz: Higher Taxa in Extant Reptiles (ang.). The Reptile Database. [dostęp 2019-03-08].
  8. ↑ Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 396. ISBN 83-01-14344-4.
  9. ↑ R. Alexander Pyron, R. Graham Reynolds i Frank T. Burbrink. A Taxonomic Revision of Boas (Serpentes: Boidae). „Zootaxa”. 3846 (2), s. 249–260, 2014. DOI: 10.11646/zootaxa.3846.2.5 (ang.). 
Węże (Serpentes)
ScolecophidiaKingbrownsnake.jpg
Alethinophidia

Media użyte na tej stronie

EpicratesCenchriaCenchria1.jpg
Autor: Autor nie został podany w rozpoznawalny automatycznie sposób. Założono, że to KaroH (w oparciu o szablon praw autorskich)., Licencja: CC-BY-SA-3.0

Epicrates Cenchria Cenchria

Photo: karoH
Kingbrownsnake.jpg
Autor: AllenMcC., Licencja: CC BY-SA 3.0
King Brown aka Mulga Snake (Pseudechis australis)