Dwór obronny w Gojcieniszkach

Dwór obronny w Gojcieniszkach
Ilustracja
Zamek Rymszów dawniej Nonhartów, Sakenów – Napoleon Orda[a]
Państwo

 Białoruś

Miejscowość

Gojcieniszki

Typ budynku

dwór

Fundator

Piotr Nonhart

Kondygnacje

2

Położenie na mapie obwodu grodzieńskiego
Mapa konturowa obwodu grodzieńskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się ikonka pałacu z opisem „Dwór obronny w Gojcieniszkach”
Położenie na mapie Białorusi
54°15′03,72″N 25°25′59,67″E/54,251033 25,433242

Dwór obronny w Gojcieniszkach – zamek Nonhartów znajdujący się we wsi Gojcieniszki, w rejonie werenowskim, w obwodzie grodzieńskim na Białorusi.

Historia

Dwór wybudował w latach 1611–1612 Holender, Piotr Nonhart – jako swoją wiejską siedzibę – we wsi Gojcieniszki, dawniej leżącej na Wileńszczyznie, obecnie na terenie Białorusi[1].

Kolejni właściciele

  • Piotr Nonhart, horodniczy wileński (XVII wiek);
  • ród Chreptowiczów (Jerzy Chreptowicz ożenił się w 1611 z Zuzanną Nonhartówną, która wniosła dwór w posagu, po Jerzym majątek odziedziczył najstarszy syn – Adam, a po nim jego syn: Adam Jan);
  • rodzina Korffów;
  • rodzina Szretterów;
  • rodzina Puttkamerów;
  • rodzina Osten-Sackenów;
  • rodzina Rymszów herbu Gozdawa w latach 1830–1939[2][3][4].

Obecnie w zamku mieści się szpital psychiatryczny, a w budynkach obok – więzienie[5].

Architektura

Zamek o budowie dwukondygnacyjnej, posiada cylindryczne baszty na narożach, trzykondygnacyjny ryzalit na froncie (portyk dobudowano na początku XX wieku), z lewej strony stał parterowy budynek mieszkalny, a na przełomie XIX i XX wieku postawiono zabudowania gospodarcze (m.in. młyn wodny)[6][2]. Nad portykiem znajduje się taras, do którego prowadzą schody dobudowane po II wojnie światowej. Zamek jako jedyny w okolicy posiada duże piwnice o grubych ścianach. Dawniej otoczony był fosą.

Historyk, Ryszard Kiersnowski, badając twórczość Adama Mickiewicza, doszukiwał się w zabytku (a za nim inni badacze i pasjonaci historii tych ziem) pierwowzoru Soplicowa z Pana Tadeusza[5][7][1].

Uwagi

  1. ↑ Rysunek ołówkiem podmalowany akwarelą. 21 × 30 cm.

Przypisy

  1. ↑ a b Tomasz Krzywicki ↓.
  2. ↑ a b ZAMKI W POLSCE • Gojcieniszki, www.forum.zamki.pl [dostęp 2016-09-04].
  3. ↑ Grzegorz Ryżewski, Z dziejów dóbr Wiszniew w XV–XVIII wieku, „Białostockie Teki Historyczne”, tom 4, 2006, s. 93-94, ISSN 1425-1930.
  4. ↑ Antoni Arkuszewski, Ziemianie polscy XX wieku – część 2, Arbor DiG, 1994, s. 109-110.
  5. ↑ a b Gojcieniszki, [w:] Tomasz Krzywicki, Szlakiem Adama Mickiewicza po Nowogródczyźnie, Wilnie i Kownie: przewodnik, Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2006, s. 204-208, ISBN 83-89188-51-1, ISBN 978-83-89188-51-9.
  6. ↑ Witold Raczunas, Orda – Wilno – rysunki, www.pinakoteka.zascianek.pl [dostęp 2016-09-04].
  7. ↑ Barbara Riss, W Nowogródzkiej stronie, wyd. Wiedza i Życie, 1998.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Grodno region location map.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Adobe Illustrator., Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Grodno region

Equirectangular projection. Geographic limits of the map:

  • N: 55.03° N
  • S: 52.71° N
  • W: 23.45° E
  • E: 26.75° E
Legenda dwor.svg
Symbol dworu do legendy mapy
Orda Gojcieniszki.jpg
Gojcieniszki/Гайцюнішкі, Belarus