Dwór w Dzikowcu

Dwór w Dzikowcu
Symbol zabytku nr rej. A/4051/1432/WŁ z 9.03.1995[1]
Ilustracja
Dwór w Dzikowcu
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Dzikowiec

Adres

Dzikowiec 80

Typ budynku

dwór

Styl architektoniczny

barokowo-neorenesansowy

Kondygnacje

2

Rozpoczęcie budowy

1682 r.

Ukończenie budowy

1683 r.

Ważniejsze przebudowy

XVIII, XIX i XX w.

Położenie na mapie gminy wiejskiej Nowa Ruda
Mapa konturowa gminy wiejskiej Nowa Ruda, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Dwór w Dzikowcu”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Dwór w Dzikowcu”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Dwór w Dzikowcu”
Ziemia50°34′09,13″N 16°34′27,55″E/50,569203 16,574319

Dwór w Dzikowcu – wzniesiony 1683 roku jako prepozytura jezuitów. W roku 1788 został sprzedany i zaczął pełnić funkcję dworu. W XIX i XX wieku został przebudowany, po 1945 roku należał do Państwowego Gospodarstwa Rolnego. Obecnie właścicielem budynku jest Agencja Nieruchomości Rolnych.

Położenie

Dwór leży w centralnej części Dzikowcawsi w Polsce, w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Nowa Ruda[2].

Historia

Dwór został wzniesiony w latach 1682-1683 przez zakon jezuitów z Kłodzka, jako ich prepozytura[3]. W 1722 roku zbudowano na dachu budynku ośmioboczną wieżyczkę z zegarem[3]. W 1773 roku nastąpiła kasata zakonu jezuitów, w związku z którą folwark z dworem sprzedano w 1788 roku osobom prywatnym i od tego czasu zaczął pełnić funkcję dworu[3]. W XIX wieku przebudowany został w stylu neorenesansowym, ponownej przebudowy dokonano w XX wieku[2]. Po 1945 roku dwór w Dzikowcu użytkowany był przez Państwowe Gospodarstwo Rolne, które urządziło w nim mieszkania dla pracowników[2]. Decyzją wojewódzkiego konserwatora zabytków z dnia 9 marca 1995 roku dwór został wpisany do rejestru zabytków[1]. Obecnie (2017) właścicielem zaniedbanego obiektu jest Agencja Nieruchomości Rolnych, która wystawiła go na sprzedaż[4].

Architektura

Budynek dawnej jezuickiej prepozytury zbudowany jest we wschodniej pierzei folwarku, na platformie częściowo wciętej w stok wzniesienia[3]. Jest to budowla wzniesiona na planie prostokąta, jednopiętrowa, zwieńczona wysokim dachem czterospadowym[4]. Została rozbudowana o ryzalit z prostokątną wystawką zwieńczoną trójkątnym naczółkiem ze spływami[4]. We wnętrzu zachowały się sklepienia kolebkowe, kolebkowe z lunetami i krzyżowe[4]. Wnętrza przyziemia są przestronne i wysokie oraz ozdobione tylko drewnianą, barokową stolarką drzwiową[3].

Obok rezydencji dworskiej zachował się spichlerz z XVII/XVIII wieku, przebudowany na oficynę mieszkalną[4]. Wyróżnia się elewacjami szczytowymi z trójkątnymi naczółkami i spływami wolutowymi[4]. W sąsiedztwie dworu znajdują się zaniedbane zabudowania gospodarcze pochodzące z XIX wieku[2]. W otoczeniu budowli istnieją również relikty parku, urządzonego w miejscu dawnych ogrodów, z dominującym drzewostanem rodzimym: klonami i lipami drobnolistnymi[4].

Galeria

Przypisy

  1. a b Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 78. [dostęp 2014-11-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-29)].
  2. a b c d Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 11: Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie. Wrocław: I-BiS, 1994, s. 120, 121. ISBN 83-85773-12-6.
  3. a b c d e Iwona Rybka-Ceglecka: Prepozytura jezuitów, Dzikowiec. [dostęp 2017-09-06].
  4. a b c d e f g Dwór Dzikowiec. residencenavigator.pl. [dostęp 2017-09-06].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Powiat kłodzki location map.jpg
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map of powiat kłodzki, Poland.
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
2014 Dwór w Dzikowcu, 11.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Dzikowiec 80, dwór - prepozytura Joannitów, ob. dom mieszkalny, 2 poł. XVII
2014 Dwór w Dzikowcu, 02.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Dzikowiec, dwór - prepozytura Joannitów, ob. dom mieszkalny, 2 poł. XVII
2014 Dwór w Dzikowcu, 01.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Dzikowiec, dwór - prepozytura Joannitów, ob. dom mieszkalny, 2 poł. XVII
2014 Dwór w Dzikowcu, 05.JPG
Autor: Jacek Halicki, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Dzikowiec, dwór - prepozytura Joannitów, ob. dom mieszkalny, 2 poł. XVII