Dwór w Irządzach

Dwór w Irządzach

nr rej. A/606/2020
(c) Arro / fotopolska.eu, CC BY-SA 3.0
Państwo	Polska
Miejscowość	Irządze (woj. śląskie)
Adres	Irządze 124
Typ budynku	Dwór
Ukończenie budowy	XVIII wiek
Pierwszy właściciel	rodzina Misiewskich
Obecny właściciel	Gmina Irządze
Położenie na mapie gminy Irządze Dwór w Irządzach
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Dwór w Irządzach
Położenie na mapie województwa śląskiego Dwór w Irządzach
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego Dwór w Irządzach
50°37′28,045″N 19°40′50,434″E/50,624457 19,680676

Dwór w Irządzach – pochodzący z XVIII wieku budynek dworski, znajdujący się w Irządzach (powiat zawierciański). Obecnie siedziba Urzędu Gminy Irządze.

Historia i architektura

Dwór powstał w XVIII wieku dla rodziny Misiewskich. W drugiej połowie XIX wieku budynek przebudowano - wówczas to zyskał on aktualny wygląd. Kolejne remonty miały miejsce już po II wojnie światowej: w 1948, 1968 oraz 1984 roku. Ostatni remont zakończono w 2022 roku^[1]. Od 1982 roku, tj. od powstania gminy Irządze obiekt jest siedzibą administracji lokalnej.
Z dworem związana jest legenda, głosząca że w 1794 roku Tadeusz Kościuszko spędził tu noc przed bitwą pod Szczekocinami^[2].

Jest to budynek parterowy, zbudowany na planie prostokąta, kryty dachem mansardowym. Od frontu znajduje dziewięcioosiowa elewacja z czterofilarowym portykiem, natomiast od strony dawnego ogrodu widać trzyosiowy ryzalit poprzedzony tarasem ze schodami bocznymi od strony zachodniej. Wysokie suteryny z korytarzem na osi podłużnej i dwoma traktami pomieszczeń po bokach są sklepione kolebkowo oraz żaglasto na gurtach.

W sąsiedztwie dworu znajdują się XVIII wieczny park, w którym rośnie m.in. 500-letnia lipa (pomnik przyrody).

Przypisy

Bibliografia

• Zespół parkowo-dworski w Irządzach (pol.). zawiercie.powiat.pl. [dostęp 2022-07-06].
• Dwór w Irządzach (pol.). jura.slaskie.travel. [dostęp 2022-07-06].