Dwór w Stoszowie

Dwór w Stoszowie
Symbol zabytku nr rej. A/4726/758 z 27.09.1960[1]
Ilustracja
(c) Krzysztof Bach, CC BY-SA 3.0

Dwór
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Miejscowość

Stoszów[1]

Typ budynku

Dwór[1]

Styl architektoniczny

Renesans

Kondygnacje

2

Ukończenie budowy

XVI w.[1]

Ważniejsze przebudowy

XVIII w., XIX/XX w.

Położenie na mapie gminy Łagiewniki
Mapa konturowa gminy Łagiewniki, po lewej znajduje się punkt z opisem „Dwór w Stoszowie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Dwór w Stoszowie”
Położenie na mapie powiatu dzierżoniowskiego
Mapa konturowa powiatu dzierżoniowskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Dwór w Stoszowie”
Ziemia50°46′56″N 16°43′25″E/50,782222 16,723611
Herby: von Gellhorn
Gotsche Schoffs (Schaffgotsch), 1392

Dwór w Stoszowie – obiekt wybudowany w drugiej połowie XVI w., w miejscowości Stoszów[1]. Obecnie nieużytkowany zabytek powoli popada w ruinę.

Historia

Renesansowy i pierwotnie jednoskrzydłowy dwór został zbudowany przez Hansa von Strachwitza (zm.1597 r.)[2] w drugiej połowie XVI w., być może z wykorzystaniem murów starszej budowli. Siedzibę rozbudował Elias von Strachwitz, syn wspomnianego Hansa i Evy z domu von Ullersdorf (zm. 1594 r.)[3]. Dwór został przebudowany i powiększony w XVIII i XIX.

W 2010 roku wykwaterowano ostatniego lokatora z powodu walącego stropu na pierwszym piętrze.

Architektura

Dwór murowany z kamienia i cegły, tynkowany, trzyskrzydłowy, zbudowany na planie litery „C”, o skrzydłach dwu- i trzykondygnacyjnych, nakrytych dachami dwuspadowymi. Fasada (elewacja południowo-zachodnia) korpusu pięcioosiowa, z asymetrycznie umieszczonym sienią komunikacyjną ozdobioną portalem typu fortecznego z tympanonem, w którym znajdują się dwa herby: Gottfrieda von Gellhorn (właściciela w 1654, lewy) i rodziny Gotsche Schoffs (Schaffgotsch, prawy) oraz napis na belkowaniu: SIT PAX INTRA MVROS TVOS ET PROSPERITAS IN PALATIS TVM PSALM 122,[7] (Niech pokój będzie w twoich murach i pomyślność w twoim pałacu[3]. Większość otworów okiennych zachowała oryginalne kamienne fasciowe obramowania. Większość pomieszczeń nakrywały stropy belkowe, w sieni zastosowano sklepienia kolebkowo-krzyżowe. Dwór zbudowano na planie prostokąta, z wewnętrznym dziedzińcem (obecnie rozpadło się jedno skrzydło) dostępnym przez sklepioną sień. Częściowo podpiwniczony, pod zachodnim skrzydłem znajduje się piwnica składająca się z trzech pomieszczeń.

Na wschód od dworu znajduje się zaniedbana i dziko zarośnięta pozostałość niewielkiego parku. Rezydencję otacza pozostałość fosy i niewielki staw. Wokół położonego na południe od dworu dziedzińca folwarcznego wznoszą się zabudowania gospodarcze.

Przypisy

  1. a b c d e Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 14. [dostęp 2016-02-08].
  2. Stoszów
  3. a b Damian Dąbrowski: Stoszów. Pałace Śląska. [dostęp 2018-05-09].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

Lower Silesian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of [[:en:Lower Silesian Voivodeship]Lower Silesian Voivodeship]], Poland. Geographic limits of the map:
  • N: 51.9134 N
  • S: 49.9809 N
  • W: 14.7603 E
  • E: 17.9091 E
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
POL województwo dolnośląskie flag.svg
Flaga województwa dolnośląskiego
Siegel Gotsche Schoff II. 1392.jpg
Seal of Gotsche II. Schoff on a document of 1392
Stoszów, Dwór obronny - panoramio.jpg
(c) Krzysztof Bach, CC BY-SA 3.0
Stoszów, Dwór obronny
Gellhorn - Tyroff HA.jpg
Wappen Gellhorn - Tyroff HA.jpg