Dwór w Strachocinie

Dwór w Strachocinie
Symbol zabytku nr rej. A-310 z 16.05.1994[1]
Ilustracja
Park dworski (2014)
Państwo Polska
MiejscowośćStrachocina
Pierwszy właścicielBobolowie
Kolejni właściciele

Giebułtowscy, Morzowie, Dydyńscy

Położenie na mapie gminy wiejskiej Sanok
Mapa konturowa gminy wiejskiej Sanok, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Dwór w Strachocinie”
Położenie na mapie Polski
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Dwór w Strachocinie”
Położenie na mapie powiatu sanockiego
Mapa konturowa powiatu sanockiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Dwór w Strachocinie”
49,60335°N 22,09587°E/49,603350 22,095870

Dwór w Strachocinie – zabytkowy dwór w Strachocinie.

Historia

Pierwotnie na przełomie XVI i XVII wieku wieś dzierżawiła rodzina Bobolów, którzy mieszkali w miejscowym dworku (obecny teren pod nazwą „Bobolówka”), w 1591 w Strachocinie urodził się późniejszy święty i Patron Polski Andrzej Bobola[2].

W połowie XIX wieku właścicielami posiadłości tabularnej Strachocina byli spadkobiercy Giebułtowskiego i rodzeństwo Laskowskich[3], w tym Florian Giebułtowski[4] W latach 60. jako właścicielka dóbr tabularnych figurowała Sabina Morsé (1812-1901)[5], następnie w latach 70. jej mąż Wincenty (1809-1812)[6][7][8][9][10][11]. Ich córkami były Teofila (ur. 1846, żona Franciszka Gniewosza) i Zofia (ur. 1844, żona Edmunda Dydyńskiego, matka Kazimiery Dydyńskiej)[8][12]. Po śmierci Wincentego Morze dziedzicem została jego córka z mężem Edmundem Dydyńskim (1837-1883)[11]. Potem w połowie lat 80. wieś posiadali Zofia Dydyńska i spadkobiercy[13]. Na początku ostatniej dekady XIX wieku właścicielkami tabularnymi dóbr we wsi były Helena, Kazimiera i Zofia Dydyńskie[14][15], według stanu z 1897 jako właścicielka figurowała Helena Dydyńska[16], w 1904 jej spadkobiercy[17], a w 1905 Zofia i Kazimierz Dydyńscy[18] (posiadali wtedy we wsi obszar 330,7 ha[19]). Według stanu z 1911 właścicielkami tabularnymi były Niedźwiedzka i Zofia Dydyńska, posiadające 321 ha[20]. W drugiej dekadzie XX wieku właścicielką była Kazimiera Dydyńska[21][22]. Po jej śmierci w 1947, formalnym spadkobiercą był usynowiony przez nią Jerzy Pajączkowski-Dydyński (1894-2005)[23], który przebywał tam przed 1939, a ponownie odwiedził to miejsce w 1991 roku, starając się jednocześnie o odzyskanie majątku[24].

Budynek dworski został zniszczony[25]. Zachował się jedynie park dworski wraz z aleją ze starodrzewia[25][26], który stanowi obiekt zabytkowy[1].

Zobacz też

  • Lista zabytków w gminie Sanok w artykule „Wiki Lubi Zabytki”

Przypisy

  1. ↑ a b Narodowy Instytut Dziedzictwa: Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podkarpackie. 2020-09-30. s. 143. [dostęp 2016-09-24].
  2. ↑ Strachocina. strachocina.przemyska.pl. [dostęp 2016-09-24].
  3. ↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 209.
  4. ↑ Zestawienie dzierżawców wsi królewskiej Strachocina. strachocina.przemyska.pl. [dostęp 2016-09-24].
  5. ↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w Królestwie Galicyi i Lodomeryi wraz z Wielkiem Księstwem Krakowskiem. Lwów: 1868, s. 209.
  6. ↑ Konrad Orzechowski: Przewodnik statystyczno topograficzny i skorowidz obejmujący wszystkie miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi W.X. Krakowskiem i X. Bukowinie, według najświeższych skazówek urzędowych. Kraków: 1872, s. 79.
  7. ↑ Ważniejsze wydarzenia parafii. strachocina.przemyska.pl. [dostęp 2016-09-24].
  8. ↑ a b Tomasz Adamiak: Strachocina. Zarys dziejów parafii. Strachocina: 2001, s. 59.
  9. ↑ Strachocina. Historia. noclegicisna.pl. [dostęp 2016-09-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-03)].
  10. ↑ Piotrowscy ze Strachociny w Ziemi Sanockiej. Rozdział I: Gniazdo rodzinne Piotrowskich - Strachocina. 3. Trudne wieki XVII - XIX. piotrowscy2006.republika.pl. [dostęp 2016-09-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)].
  11. ↑ a b Moja „Kronika” – Stanisław Berbeć-Piotrowski. Kronika wydarzeń. Rok 1883. piotrowscy-ze-strachociny.pl. [dostęp 2021-04-12].
  12. ↑ Tomasz Adamiak: Strachocina. Zarys dziejów parafii. Strachocina: 2001, s. 66, 119.
  13. ↑ Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielk. Księstwie Krakowskiem i Księs. Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Złoczów: 1886, s. 186.
  14. ↑ Tadeusz Pilat: Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem. Lwów: 1890, s. 200.
  15. ↑ Obwieszczenie. „Gazeta Lwowska”. Nr 264, s. 10, 19 listopada 1893. 
  16. ↑ Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkim Księstwie Krakowskiem i Księs. Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1897, s. 183.
  17. ↑ Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkim Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1904, s. 169.
  18. ↑ Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z W. Ks. Krakowskiem. Kraków: 1905, s. 146.
  19. ↑ Alojzy Zielecki, Życie gospodarcze, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995. s. 405.
  20. ↑ Skorowidz powiatu sanockiego. Wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 18.
  21. ↑ Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkiem Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1914, s. 159.
  22. ↑ Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkiem Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1918, s. 159.
  23. ↑ Piotrowscy ze Strachociny w Ziemi Sanockiej. strachocina.przemyska.pl. [dostęp 2016-09-24].
  24. ↑ Marta Jankowska. Spadkobierca. „Tygodnik Sanocki”, s. 11, Nr 12 (44) z 25 marca 1992. 
  25. ↑ a b Ewa Śnieżyńska-Stolot, Franciszek Stolot: Katalog zabytków sztuki w Polsce. T. I: Województwo krośnieńskie (zeszyt 2: Lesko, Sanok, Ustrzyki Dolne i okolice). Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 1982, s. 122. ISBN 83-221-0158-9.
  26. ↑ Bartosz Podubny: Gminny program opieki nad zabytkami gminy Sanok na lata 2015–2018. edziennik.rzeszow.uw.gov.pl. s. 44. [dostęp 2016-10-21].

Media użyte na tej stronie

Subcarpathian Voivodeship location map.svg
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Podkarpackie Voivodeship. Geographic limits of the map:
  • N: 50.9 N
  • S: 48.95 N
  • W: 21.03 E
  • E: 23.66 E
Powiat sanocki location map.png
Autor: Smat, Licencja: CC BY-SA 2.0
Location map
Distinctive emblem for cultural property.svg
Blue Shield - the Distinctive emblem for the Protection of Cultural Property. The distinctive emblem is a protective symbol used during armed conflicts. Its use is restricted under international law.
Bobolówka in Strachocina 1 entry north east.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 4.0
Park dworski w Strachocinie - Bobolówka.