Dwoiśniak

Dwoiśniak
Ilustracja
Dwoiśniak Niżni widziany ze szlaku na Kasprowy Wierch
Położenie
Państwo

 Polska

Wysokość lustra

1588 m n.p.m.

Hydrologia
Rodzaj jeziora

oligotroficzne

Położenie na mapie Tatr
Mapa konturowa Tatr, w centrum znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Dwoiśniak”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na lewo znajduje się owalna plamka nieco zaostrzona i wystająca na lewo w swoim dolnym rogu z opisem „Dwoiśniak”
Ziemia49°14′17″N 19°59′52″E/49,238056 19,997778
Po prawej wyschnięty dziś Dwoiśniak Wyżni, po lewej Dwoiśniak Niżni

Dwoiśniak – dwa niewielkie stawki (dziś jeden wyschnięty[1]) w Dolinie Zielonej Gąsienicowej w Tatrach[2]. Znajdują się one na Roztoce Stawiańskiej, w odległości ok. 1 km od schroniska „Murowaniec”, tuż poniżej dolnej stacji kolejki krzesełkowej na Kasprowy Wierch[3]. Należą do grupy Gąsienicowych Stawów.

W literaturze tatrzańskiej Dwoiśniak jest opisywany jako dwa niewielkie stawki o następujących danych liczbowych:

  • Dwoiśniak Wyżni (południowy). Jest położony na wysokości 1590 m n.p.m., ma powierzchnię 0,003 ha i głębokość 0,2 m.
  • Dwoiśniak Niżni (północny). Jest położony na wysokości 1588,2 m n.p.m., ma powierzchnię 0,015 ha i głębokość 2,8 m[2].

Sytuacja dzisiaj jest nieco inna. Dwoiśniak Niżni jest powoli zasypywany materiałem nanoszonym przez deszcze, jednak nadal jest jeziorem stałym i nie wysycha nawet w czasie suszy. Na zdjęciu satelitarnym z 2004 r. ma on powierzchnię 0,007 ha. Dwoiśniak Wyżni jest obecnie zarośnięty trawą i całkowicie wyschnięty. Przyczyn jego zniknięcia można dopatrywać się w działalności człowieka, co opisał profesor Marian Gieysztor w czasopiśmie „Chrońmy Przyrodę Ojczystą” w 1952 r.: „[W czasie budowy] największej nartostrady w Tatrach, prowadzącej z Kasprowego Wierchu przez Halę Goryczkową i Halę Kopieniec do Jaszczurówki [...] zniszczone zostało m.in. otoczenie dwu małych stawków zwanych Dwoiśniakami, szkody powstały również w obrębie samych stawków przez spuszczenie wody ze stawku górnego.”[1]

W rejonie tym odbywa gody żaba trawna i żyją tu traszki: górska i karpacka[4]. W Dwoiśniaku występuje też bardzo ciekawa fauna bezkręgowców. Żyje tutaj nigdzie poza tym niespotykany gatunek widłonoga (endemit tatrzański) Diaptamus tatricus. Niektóre występujące tutaj bezkręgowce osiągają w Dwoiśniaku maksimum wysokościowe swojego zasięgu[2].

Niedaleko tych stawków, ale po przeciwnej, północnej stronie ścieżki i wyżej (1620 m n.p.m.), znajdował się jeszcze jeden mały stawek, dziś także wyschnięty – Samotniak[3].

Szlaki turystyczne

szlak turystyczny żółty tuż obok Dwoiśniaka prowadzi żółty szlak od schroniska „Murowaniec” na Kasprowy Wierch. Znajduje się on po południowo-wschodniej stronie ścieżki. Czas przejścia: 1:25 h, ↓ 1:05 h[5].

Przypisy

  1. a b Magdalena i Tomasz Zwijacz Kozica, Tatrzańskie pojezierze, „Tatry” (2 (24)), Zakopane: Tatrzański Park Narodowy, wiosna 2008, s. 70–71, ISSN 0867-4531.
  2. a b c Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski, Wielka encyklopedia tatrzańska, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, ISBN 83-7104-009-1.
  3. a b Tatry Polskie. Mapa turystyczna 1:20 000, Piwniczna: Agencja Wydawnictwo „WiT” S.c., 2009, ISBN 83-89580-00-4.
  4. Władysław Szafer: Tatrzański Park Narodowy. Zakład Ochrony Przyrody PAN, 1962.
  5. Tatry. Zakopane i okolice. Mapa w skali 1:27 000, Warszawa: ExpressMap Polska, 2005, ISBN 83-88112-35-X.

Media użyte na tej stronie

Carpathians relief location map.jpg
Autor: Uwe Dedering, Licencja: CC BY-SA 3.0
Location map of Carpathians.
  • Projection: Equirectangular projection, strechted by 148.0%.
  • Geographic limits of the map:
  • N: 50.0° N
  • S: 44.25° N
  • W: 16.0° E
  • E: 27.5° E
  • GMT projection: -JX19.473333333333333cd/14.410266666666665cd
  • GMT region: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • GMT region for grdcut: -R16.0/44.25/27.5/50.0r
  • Relief: SRTM30plus.
  • Made with Natural Earth. Free vector and raster map data @ naturalearthdata.com.
Legenda jezioro.gif
Autor: Tzugaj, Licencja: CC0
znak graficzny do map, ukazujący przykładowe jezioro
POL Szlak żółty.svg
Żółty szlak turystyczny.
Dwoiśniak Niżni.jpg
Autor: Krzysztof Dudzik (User:ToSter), Licencja: CC BY 3.0
Dwoiśniak Niżni ze szlaku na Kasprowy Wierch
Dwoiśniak Wyżni.jpg
Autor: Krzysztof Dudzik (User:ToSter), Licencja: CC BY 3.0
Wyschnięty Dwoiśniak Wyżni ze szlaku na Kasprowy Wierch