Dwoinka rzeżączki

Dwoinka rzeżączki
Ilustracja
Systematyka
Domenabakterie
Typproteobakterie
Klasabetaproteobakterie
RządNeisseriales
RodzinaNeisseriaceae
RodzajNeisseria
Gatunekdwoinka rzeżączki
Nazwa systematyczna
'Neisseria gonorrhoeae'
Dwoinka rzeżączki. Widać charakterystyczne dla ostrego zapalenia ułożenie bakterii wewnątrz neutrofili

Dwoinka rzeżączki, gonokok (Neisseria gonorrhoeae) – nieruchliwa, nieprzetrwalnikująca bakteria tlenowa, wywołująca jedną z chorób przenoszonych drogą płciową: rzeżączkę.

Hodowla

Hodowla bakterii jest stosunkowo trudna – nie rosną one na zwykłych podłożach hodowlanych, tylko na wzbogaconych (agar czekoladowy, pożywka wzbogacona białkiem, podłoże Thayera-Martina). Do wzrostu należy zapewnić odpowiednie stężenie CO2[1] wynoszące 10% oraz odpowiednią wilgotność. Płytka, na której umieszcza się bakterie, powinna mieć już odpowiednią temperaturę; w przeciwnym razie istnieje ryzyko niepowodzenia hodowli. Bakterie nie wzrastają też przy temperaturze 24 stopni (cecha różnicująca w obrębie rodzaju). Po dłuższej hodowli przestają łączyć się w pary (dwoinki), a kolonia przybiera inne kształty (zwykle komórki pojedyncze lub tetrady).

W zapaleniu ostrym są one widoczne wewnątrz makrofagów.

Profil biochemiczny

Podobnie jak pozostałe bakterie z rodzaju Neisseria, dwoinka rzeżączki nie jest aktywna metabolicznie. Nie fermentuje cukrów, przekształca glukozę do kwasu, bez wytwarzania gazu. Nie wytwarza H2S ani barwników.

Chorobotwórczość

Poza rzeżączką bakteria może powodować zakażenia innych układów – dotyczy to zwłaszcza pacjentów z obniżoną odpornością. Noworodki mogą być zakażone podczas porodu przez skolonizowane matki – objawia się to najczęściej zapaleniem spojówek, które nieleczone prowadzi nawet do ślepoty.

Czynniki determinujące zjadliwość[1][2]:

Wrażliwość

Bakteria jest wrażliwa na większość antybiotyków oraz na zwykłe środki dezynfekcyjne. Ginie po kilku minutach przy temperaturze 60 stopni, podobnie nie przeżywa długo w warunkach pokojowych. Jest bardzo wrażliwa na wysychanie i światło. W ciemnym i wilgotnym środowisku (bielizna, pościel, ręczniki, gąbki) utrzymuje się przy życiu około doby.

Wobec bakterii aktywność zachowują[1]:

Wobec penicylin, makrolidów, fluorochinolonów i tetracyklin może występować oporność[1].

Bakteria jest wrażliwa także na minimalne stężenia azotanu srebra. Wykorzystano to w leczeniu noworodków chorych na zapalenie spojówek, wkraplając im do oka roztwór tego związku (zabieg Credégo).

Przypisy

  1. a b c d Antybiotykoterapia praktyczna. Danuta Dzierżanowska. ​ISBN 978-83-7522-013-1​. Wydanie IV. Strona 298-299
  2. Gabriel Virella: Mikrobiologia i choroby zakaźne. Wrocław: "Urban & Partner", 2000, s. 146-147. ISBN 83-85842-59-4.

Bibliografia

  • Podstawy Mikrobiologii Lekarskiej. PZWL, Warszawa 1979. Praca pod redakcją Leona Jabłońskiego. ​ISBN 83-200-0181-1​. Strony 225-232

Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

Media użyte na tej stronie

Star of life.svg

The Star of Life, medical symbol used on some ambulances.

Star of Life was designed/created by a National Highway Traffic Safety Administration (US Gov) employee and is thus in the public domain.
Neisseria gonorrhoeae PHIL 3693 lores.jpg
This illustration depicts a urethral exudate containing Neisseria gonorrhoeae from a patient with gonococcal urethritis. This illustration depicts a Gram-stain of a urethral exudate showing typical intracellular gram-negative diplococci, and pleomorphic extracellular gram-negative organisms, which is diagnostic for gonococcal urethritis.