Dworek Karscha w Kielcach

Dworek Karscha

Dworek Karscha
Państwo	Polska
Miejscowość	Kielce
Adres	ul. Jana Pawła II 12
Typ budynku	dom
Architekt	Aleksander Dunin Borkowski
Pierwszy właściciel	Stumpfowie
Kolejni właściciele	Karschowie
Położenie na mapie Kielc Dworek Karscha
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Dworek Karscha
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Dworek Karscha
50°51′56″N 20°37′39″E/50,865556 20,627500

Dworek Karscha – pochodzący z I połowy XIX wieku dworek w postaci parterowego budynku, do którego wchodzi się przez typowy dla tego typu budowli kolumnowy portyk^[1]. Znajduje się blisko centrum Kielc na wzgórzu Karscha przy skrzyżowaniu ulic Jana Pawła II i Ogrodowej. Stoi w miejscu, gdzie dawniej znajdowała się Psiarnia – folwark biskupi, który został poddany pod koniec XVIII wieku upaństwowieniu tak samo jak inne dobra, będące w posiadaniu biskupów krakowskich^[2]. Obecnie w budynku dworku znajduje się pub oraz biura firm usługowych.

Projektantem dworku był kielecki architekt Aleksander Dunin Borkowski, który w 1847 został mianowany budowniczym powiatu kieleckiego, a trzy lata później otrzymał w wieczystą dzierżawę za roczny czynsz 9 rubli ową posiadłość na wzgórzu^[3]. Wybudował tam także oficynę, wozownię i stajnie. W 1868 Borkowskiego pozbawiono stanowiska ze względu na to, że nie miał protekcji naczelnika. Został więc zmuszony do odsprzedania swojej posiadłości^[3]. Właścicielami budowli stała się radomska rodzina Stumpfów, do której należał przemysłowiec Ludwik Stumpf – budowniczy obecnego Teatru im. Stefana Żeromskiego^[4].

Stumpfowie obok swojej posiadłości wybudowali według projektu Franciszka Ksawerego Kowalskiego, funkcjonujący do lat 20. XX wieku, browar, którego ruiny stoją do dzisiaj przy ulicy Ogrodowej^[3]. Pod koniec XIX wieku właścicielami dworku stała się rodzina Karschów. W okresie od 1888 do 1890 roku mieszkał tu i pracował malarz Jan Styka, którego obrazy namalowane tutaj znajdują się między innymi w kościele św. Wojciecha^[1]. Jego żona, Lucyna Olgiatti, była spokrewniona z rodziną Stumpfów, gdyż jej matka była siostrą Ludwika Stumpfa^[3].

Koło dworku Karscha przechodzi czerwony szlak miejski prowadzący przez zabytkowe i ciekawe turystycznie miejsca miasta Kielce^[5].

Przypisy