Dwory i dworki krakowskie

Klasycystyczny dwór rodziny Badenich w Branicach, XIX w.
Dworek Jana Matejki w Krzesławicach

Dwory i dworki krakowskie[1] – typowy przykład zabudowy podmiejskiej nieodbiegający architektonicznie i funkcjonalnie od innych regionów Polski. Powstały głównie w XVI–XX w. na obszarze podmiejskim (obecnie miasto Kraków), poza średniowiecznymi fortyfikacjami miejskimi, ale także w obrębie starego miasta (na parcelach opustoszałych na skutek zniszczeń wojennych). Styl dworkowy – jak podkreśla Stała Delegacja Architektów Polskich – jest charakterystyczny dla wielu krakowskich dzielnic i osiedli[1].

Wykaz dworów i dworków krakowskich

Dworki królewskie

Dworki kościelne

  • Dawny Dwór Biskupi (ul. Białoprądnicka 2) – rejestr zabytków nr A-132 z dnia 18.07.1946
  • Dwór Kapitulny w Krakowie (ul. Dworska 4) – rejestr zabytków nr A-849 z dnia 25.05.1990
  • dawny Dwór Benedyktyński w Krakowie (ul. Dobrego Pasterza 121) – rejestr zabytków nr A-907 z dnia 10.03.1992 (zespół dawnego folwarku benedyktyńskiego z dworem i ogrodem)
  • Dworek ks. Mateusza Dubickiego w Krakowie (ul. Koletek 9) – rejestr zabytków nr A-699 z dnia 30.05.1986
  • Dwór oficjalistów klasztornych w Mogile (Kraków)

Dworki rodzinne

  • Dworek Jana Matejki w Krzesławicach (ul. Wańkowicza 25) – rejestr zabytków nr A-330 z dnia 30.06.1961 (zespół dworsko-parkowy, dawny dworek Kirchmajerów)
  • Dworek Rogozińskich w Mogile (ul. Klasztorna 2 / ul. Sieroszewskiego) – rejestr zabytków nr A-1034 z dnia 31.07.1996 (zespół dworsko-parkowy)
  • Dwór Czeczów w Bieżanowie (Kraków) (ul. ks. J. Popiełuszki 36) – rejestr zabytków nr A-859 z dnia 27.08.1990 (dwór wraz z otoczeniem parkowym)
  • Dwór Badenich w Branicach (Kraków) (ul. Sasanek) – rejestr zabytków nr A-73 z dnia 02.01.1968
  • Dwór Badenich w Wadowie (ul. Glinik 63) – rejestr zabytków nr A-1098 z dnia 21.12.1998 (dawny zespół dworsko-parkowy)
  • Dwór Badenich w Bronowice (Kraków)
  • Dwór Mycielskich w Łuczanowicach (wraz z dawnym zborem kalwińskim) - rejestr zabytków nr A-604 z dnia 26.11.1980[2].
  • Dwór Popielów w Ruszczy (Kraków)
  • Dwór w Bieńczycach (Kraków)
  • Dwór Ziobrowskich

Dworki funkcyjne

  • Dworek św. Józefa w Krakowie – rejestr zabytków nr A-328 z dnia 9.02.1937 (dawny Zakład św. Józefa dla Osieroconych Chłopców fundacji Piotra Michałowskiego, zespół dworski z oranżerią)

Przypisy

  1. a b Dwory i dworki krakowskie. W: Encyklopedia Krakowa. Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 176–177. ISBN 83-01-13325-2.
  2. Rejestr Zabytków Krakowa i Gminna Ewidencja Zabytków- Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Krakowa - BIP MK, www.bip.krakow.pl [dostęp 2022-03-09].

Media użyte na tej stronie

Krzesławice Dworek Jana Matejki1.JPG
Autor: Maire, Licencja: CC BY-SA 2.5
Dworek Jana Matejki w Krzesławicach, Kraków / Jan Matejko's manor house in Krzesławice, Kraków