Dworzec autobusowy w Kielcach
 Dworzec (2021) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | Kielce |
| Adres | Czarnowska 12 |
| Architekt | arch. Edward Modrzejewski |
| Wysokość całkowita | 14 m |
| Kondygnacje | 3 |
| Rozpoczęcie budowy | 1975 |
| Ukończenie budowy | 20 lipca 1984 |
| Ważniejsze przebudowy | 2018–2020 |
| Właściciel | |
Położenie na mapie Kielc  | |
Położenie na mapie Polski  (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego  | |
 50°52′32,71″N 20°37′18,21″E/50,875753 20,621725 | |
| Strona internetowa | |
Dworzec autobusowy w Kielcach – budynek dworca (dawniej: Dworzec PKS) o kształcie rotundy, z powodu którego nazywany bywa „spodkiem”[1]. Znajduje się w centrum Kielc przy ul. Czarnowskiej.
Opis
Budowę rozpoczęto w 1975 roku, budynek oddano do użytku 20 lipca 1984, w czterdziestą rocznicę PRL. Zaprojektowali go arch. Edward Modrzejewski, inż. Jerzy Radkiewicz i inż. Mieczysław Kubala (odpowiedzialny za komunikację). Docelowo w założeniu miał obsługiwać 1500 autobusów i 24 800 pasażerów w ciągu doby.
Dworzec ma 14 metrów wysokości i trzy kondygnacje. Ruch pasażerski i kołowy odbywa się na nim prawie bezkolizyjnie, tzn. autobusy jeżdżą dookoła budynku, a zatrzymują się na bocznym pasie, natomiast pasażerowie dostają się do niego korytarzami umieszczonymi pod tymi pasami (przejścia podziemne). Perony przykryte są wiatą o średnicy 80 m, zawierają 15 stanowisk dla autobusów. Do niedawna podróżni mieli również możliwość oczekiwania na przyjazd autobusu, nie wychodząc z budynku, jednak widok na stanowiska został zasłonięty małymi sklepikami i punktami gastronomicznymi.
Budynek został wpisany na listę zabytków. Świętokrzyski konserwator zabytków oznajmił: „wzniesiony w latach 1975–1984 budynek dworcowy m.in. stanowi unikalny i nowatorski przykład architektury PRL, uznawany za jedną z cenniejszych realizacji architektonicznych w Polsce w latach 70. i 80. XX wieku, i materialny dokument epoki.(...)”[2].
W marcu 2013 roku właścicielem obiektu stała się spółka PKS 2. Pod koniec marca 2016 roku miasto odkupiło dworzec za 20 mln zł[3]. Modernizacja dworca rozpoczęta została we wrześniu 2018 roku. Według planu zachowano charakterystyczną bryłę obiektu, natomiast infrastruktura dworca miała zostać znacznie zmodernizowana. Planowane zakończenie prac miało nastąpić w czerwcu 2020[4]. Przewidywany całkowity koszt przebudowy dworca to 68,7 miliona złotych, z czego wkład własny miasta (po uwzględnieniu m.in. dotacji unijnych) wyniesie 9 milionów złotych[5]. Ostatecznie dworzec został ponownie otwarty dla pasażerów i przewoźników 27 sierpnia 2020 r.[6] Modernizacja budynku została nominowana do Nagrody Architektonicznej „Polityki” w ramach jej X edycji[7].
Galeria
Dworzec przed modernizacją (2018)
Dworzec w trakcie modernizacji w 2019 roku
Dworzec w trakcie modernizacji
Przypisy
- ↑ Agata Kowalczyk, Remont dworca PKS w Kielcach. Słynny „spodek” już ze schodami ruchomymi, szklana elewacja czeka na montaż, Kielce Nasze Miasto, 16 września 2019 [dostęp 2020-04-15] (pol.).
- ↑ Wyborcza.pl, kielce.wyborcza.pl [dostęp 2017-11-22] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-06].
- ↑ Marcin Sztandera, Miasto wreszcie kupiło słynny dworzec autobusowy. Za 20 mln złotych, 1 kwietnia 2016 [dostęp 2016-03-14].
- ↑ Dworzec PKS Kielce. Trwa modernizacja dworca PKS. Zdjęcia z budowy, www.muratorplus.pl [dostęp 2019-09-08].
- ↑ Redakcja, Remont UFO, czyli słynnego dworca PKS w Kielcach. Szkielet kopuły ma coraz więcej nowych elementów (WIDEO, ZDJĘCIA), Kielce Nasze Miasto, 17 maja 2019 [dostęp 2019-09-08] (pol.).
- ↑ Wielkie otwarcie dworca autobusowego w Kielcach po remoncie, www.echodnia.pl [dostęp 2020-10-11].
- ↑ Redakcja, 10. Nagroda Architektoniczna POLITYKI. Zobacz zwycięskie obiekty!, www.polityka.pl, 2021 [dostęp 2022-10-25] (pol.).
Linki zewnętrzne
- Dworzec autobusowy ma 25 lat. kielce.gazeta.pl, 2009-07-22. [dostęp 2011-06-16].
- O budowie. powojennymodernizm.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-01-06)].
- Zdjęcie satelitarne w Wikimapii
Media użyte na tej stronie
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Świętokrzyskie Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 51.4 N
- S: 50.1N
- W: 19.6 E
- E: 22 E
Autor: Igor Bednarski, Licencja: CC BY-SA 4.0
Kielecki dworzec PKS, znany jako kieleckie "UFO" podczas remontu (https://pl.wikipedia.org/wiki/Dworzec_PKS_w_Kielcach)
Autor: Onui2, Licencja: CC BY-SA 4.0
Dworzec PKS po remoncie widziany od strony południowej