Dwudziesty trzeci Kneset (2020–2021)

Izrael
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Izraela
Portal Izrael

Dwudziesty trzeci Kneset został wyłoniony w przyśpieszonych wyborach parlamentarnych zaplanowanych na 2 marca 2020[1][2].

Pomimo że prezydent Re’uwen Riwlin nie powierzył zwycięzcy wyborów misji tworzenia nowego rządu, to liczba posłów partii, które zapowiedziały przystąpienie do rządu tworzonego przez Binjamina Netanjahu nie jest wystarczająca. Suma miejsc Likudu, Szasu, Zjednoczonego Judaizmu Tory, Sztandaru Tory i Jaminy daje 58 mandatów, co nie daje możliwości stworzenia większości parlamentarnej. Wynik wyborczy Zjednoczonej Listy sprawił, że to od niej zależeć będą rozmowy koalicyjne. Nie wiadomo jednak, jaką decyzję podejmie, ponieważ jej politycy zapowiedzieli, iż nie będą tworzyć koalicji z Likudem, a ich ewentualne poparcie dla rządu Beniego Ganca też nie jest pewne[3].

9 marca doszło do porozumienia Ajmana Audy i Ahmada at-Tajjibiego Zjednoczonej Listy z Niebiesko-Białymi w sprawie wsparcia mniejszościowej koalicji, czyli Arabowie znaleźliby się poza rządem, ale poparliby jego utworzenie i funkcjonowanie. Dwóch posłów partii Telem, która wchodzi w skład Niebiesko-Białych, zapowiedziało, że opuści partię na znak protestu wobec porozumienia z Arabami[4]. Partie ortodoksyjne – Szas i Zjedncozony Judaizm Tory – zapowiedziały, że nie poprą mniejszościowego rządu Ganca. A jeżeli taki powstanie, to zrobią wszystko żeby doszło do kolejnych wyborów. Narodowo-religijna Jamina uznała, że mniejszościowy rząd Ganca może stanowić zagrożenie dla Izraela. Wszystkie trzy partie uznały, że jedynie Netanjahu może zagwarantować żydowski i demokratyczny charakter państwa[5].

15 marca Nasz Dom Izrael uznała, że podobnie jak Zjednoczona Lista i blok Partia Pracy-Geszer-Merec poprze kandydaturę Ganca na premiera. W takiej sytuacji, to lider Niebiesko-Białych dysponuje przewagą miejsc w ewentualnej koalicji (61) w stosunku do bloku prawicowego (58)[6]. Tego samego dnia prezydent Izraela ogłosił, że Ganc zostanie wytypowany do próby powołania nowego rządu[7].

26 marca po długich negocjacjach pomiędzy partiami Ganc zgodził się na utworzenie rządu jedności z Likudem. Krok ten spotkał się ze sprzeciwem Lapida i Ja’alona, którzy złożyli wniosek o wystąpienie z koalicji Niebiesko-Białych. Ganc zaoferował Netanjahu, że mógłby objąć tekę ministra spraw zagranicznych i stanowisko przewodniczącego Knesetu. W 2021 miałaby nastąpić zamiana na stanowisku premiera. Koalicja bloku prawicowego z Mocą Izraela Beniego Ganca miała by posiadać w Knesecie 78–79 miejsc[8].

20 kwietnia Ganc i Netanjahu podpisali porozumienie o utworzeniu rządu jedności narodowej. Według niego Netanjahu pozostanie premierem do października 2021 roku, następnie zostanie zastąpiony przez Ganca. Likud będzie mógł obsadzić ministerstwa: finansów, zdrowia, bezpieczeństwa wewnętrznego, budownictwa, transportu i edukacji. Niebiesko-Biali otrzymają ministerstwa: obrony, spraw zagranicznych, sprawiedliwości, kultury, komunikacji i gospodarki. Przewodniczący Knesetu będzie wybrany z Likudu[9].

Do 22 grudnia 2020 roku rządzącej koalicji nie udało się przegłosować ustawy budżetowej na następny rok. W związku z tym zarządzono automatycznie kolejne wybory parlamentarne, które odbęda się za 90 dni – 23 marca 2021 roku[10].

Wyniki wyborów

PartiaGłosy%Miejsca+/-Przywódca
Likud1 352 44929.46%36Increase2.svg 4Binjamin Netanjahu
Niebiesko-Biali

(Moc Izraela, Telem i Jest Przyszłość)

1 220 38126.59%33Steady2.svg Beni Ganc, Ja’ir Lapid, Mosze Ja’alon
Zjednoczona Lista581 50712.67%15Increase2.svg 2Ajman Auda
Szas352 8537.69%9Steady2.svg Arje Deri
Zjednoczony Judaizm Tory

Degel ha-Tora

274 4375.98%7Steady2.svg Ja’akow Litzman, Mosze Gafni
Partia Pracy-Geszer-Merec267 4805.83%7Increase2.svg 1[a]Amir Perec, Orli Lewi-Abekasis, Niccan Horowic
Nasz Dom Izrael263 3655.74%7Decrease2.svg 1Awigdor Lieberman
Jamina

(Nowa Prawica, Żydowski Dom i Unia Narodowa)

240 6895.24%6Decrease2.svg 1Ajjelet Szaked, Naftali Bennett, Rafi Perec,

Becalel Smotricz

Żydowska Siła19 4020.42%0Steady2.svg

Źródło: תוצאות האמת של הבחירות לכנסת ה-23, Kneset [Dostęp: 08.03.2020]; R. Wootliff, Final election results delayed due to ‘extra checks’ in some 20 polling stations, "The Times of Israel" [Dostęp: 05.03.20202].

Posłowie i podziały

PartiaPosłowie
LikudBinjamin Netanjahu, Juli-Jo’el Edelstein, Jisra’el Kac, Gilad Erdan, Gide’on Sa’ar, Miri Regew, Jariw Lewin, Jo’aw Galant, Nir Barkat, Gila Gamli’el, Awi Dichter, Ze’ew Elkin, Chajjim Kac, Eli Kohen, Cachi Hanegbi, Ofir Akunis, Juwal Steinitz, Cippi Chotoweli, Dawid Amsalem, Gadi Jewarkan, Amir Ochanna, Ofir Kac, Etti Chawa Atijja, Jo’aw Kisz, Dawid Bitan, Keren Barak, Szelomo Karaj, Miki Zohar, Jifat Szasza-Bitton, Szaren Haskel, Michal Szir Segman, Katrin Szitrit, Fatin Mulla, Maj Golan, Tali Ploskow, Uzzi Dajan
Niebiesko-BialiBeni Ganc, Gabi Aszkenazi, Awi Nissenkorn, Miki Chajjimowicz, Micha’el Biton, Jechi’el Mosze Troper, Orit Farkasz Hakohen, Meraw Kohen, Asaf Zamir, Jizhar Szaj, Omer Jankelewicz, Penina Tamanu, Alon Szuster, Ram Szefa, Eitan Ginzburg
Jest Przyszłość-TelemJa’ir Lapid, Mosze Ja’alon, Me’ir Kohen, Ofer Szelach, Orna Barbiwaj, Karin Elharrar, Jo’el Razwozow, Elazar Sztern, Miki Lewi, Ghadir Marih, Ram Ben-Barak, Jo’aw Segalowicz, Bo’az Toporowski, Orli Fruman, Idan Rol, Andrej Kożinow
Zjednoczona ListaAjman Auda (Hadasz), Metanes Szechade (Balad), Ahmad at-Tajjibi (Ta’al), Mansur Abbas (Ra’am), Ajida Tuma-Sulajman (Hadasz), Walid Taha (Ra’am), Ofer Kasif (Hadasz), Hiba Jazbak (Balad), Usama Sadi (Ta’al), Jusuf Dżabarin (Hadasz), Sa’id Alcharumi (Ra’am), Dżabar Asatra (Hadasz), Sami Abu Szechade (Balad), Sundos Salach (Ta’al), Iman Chatib (Ra’am)
SzasArje Deri, Jicchak Kohen, Meszullam Nahari, Ja’akow Margi, Jo’aw Ben Cur, Micha’el Malchieli, Mosze Arbel, Jinnon Azulaj, Mosze Abutbul
Zjednoczony Judaizm ToryDegel ha-ToraJa’akow Litzman (Agudat Israel), Mosze Gafni (Sztandar Tory), Me’ir Porusz (Agudat Israel), Uri Maklew (Sztandar Tory), Ja’akow Tesler (Agudat Israel), Ja’akow Aszer (Sztandar Tory), Jisra’el Eichler (Agudat Israel)
Nasz Dom IzraelAwigdor Lieberman, Oded Forer, Jewgienij Sowa, Eli Awidar, Julia Malinowski, Hamad Amar, Aleks Kuszner
JaminaNaftali Bennett (Nowa Prawica), Ajjelet Szaked (Nowa Prawica), Becalel Smotricz (Unia Narodowa), Matan Kahana (Nowa Prawica), Ofir Sofer (Unia Narodowa)
Partia PracyAmir Perec, Icchak Szmuli, Meraw Micha’eli
MerecNiccan Horowic, Tamar Zandberg, Ja’ir Golan
Derech ErecJo’az Hendel, Cewi Hauzer
GeszerOrli Lewi-Abekasis
Żydowski DomRafi Perec
  • W marcu odłączenie się od koalicji Partii Pracy i Mereca ogłosiła Orli Lewi-Abekasis, był to sprzeciw wobec decyzji koalicji o poparciu mniejszościowego rządu z poparciem partii arabskich[11],
  • 29 marca Jest Przyszłość i Telem odłączyły się od koalicji Niebiesko-Białych. Stworzyły one nową frakcję – Jesz Atid-Telem. Tego samego dnia zatwierdzono, że w ramach Niebiesko-Białych będzie funkcjonować frakcje Derech Erec, którą stworzyli Jo’az Hendel i Cewi Hauzer. Ponadto zatwierdzono przejście Ghadira Mariha z Niebiesko-Białych do Jest Przyszłość i Peniny Tamanu z Jest Przyszłość do Niebiesko-Białych[13],
  • 14 maja 2020 roku, pomimo protestów Bennetta i Smotricza z Jaminy, Perec zdecydował się porozumieć z Netanjahu i pozostał na stanowisku ministra Jerozolimy i dziedzictwa narodowego[14]. Z kolei 14 lipca Perec ogłosił wystąpienie Żydowskiego Domu z Jaminy jako oddzielnej frakcji w Knesecie[15].

Zmiany

Partia/KoalicjaNowy posełZmienionyPrzyczynaData
Niebiesko-BialiMichal WunszAlon SzusterAlon Szuster został mianowany na podstawie prawa norweskiego na ministra19.06.2020
E’inaw KablaAsaf ZamirAsaf Zamir został mianowany na podstawie prawa norweskiego na ministra19.06.2020
Tehila FriedmanMicha’el BitonMicha’el Biton został mianowany na podstawie prawa norweskiego rady ministrów19.06.2020
Hila WazanOrit Farkasz HakohenOrit Farkasz Hakohen została mianowana na podstawie prawa norweskiego na ministra21.06.2020
Ja’el Ben MoszeOfer SzelachOfer Szelach zrezygnował z mandatu poselskiego w Jesz Atid. Jego miejsce zajęła posłanka ze wspólnej listy, na której startowały Jesz Atid, Telem i Moc Izraela[16].29.12.2020
LikudAri’el KalnerCippi ChotoweliCippi Chotoweli została mianowana na podstawie prawa norweskiego na ministra05.07.2020
Osnat Hila MarkGilad ErdanGilad Erdan zrezygnował z mandatu po wyborze go na przedstawiciela Państwa Izrael przy ONZ05.07.2020
Amit HalewiAmir OchannaAmir Ochanna został mianowany na podstawie prawa norweskiego na ministra30.07.2020
Nisim WaturiGide’on Sa’arGide’on Sa’ar opuścił Likud, zrezygnował z mandatu i założył własną partię11.12.2020
Szewach SzternMichal Szir SegmanMichal Szir Segman przeszła do partii Sa’ara – Nowa Nadzieja24.12.2020
Ajjub KaraSzaren HaskelSzaren Haskel przeszła do partii Sa’ara – Nowa Nadzieja25.12.2020
Mati JogewZe’ew ElkinZe’ew Elkin przeszedł do partii Sa’ara – Nowa Nadzieja27.12.2020
SzasUri’el BusoArje DeriArje Deri został mianowany na podstawie prawa norweskiego na ministra21.06.2020
Josef TajjebJo’aw Ben CurJo’aw Ben Cur został mianowany na podstawie prawa norweskiego rady ministrów01.07.2020
Zjednoczony Judaim ToryIcchak PindrusMe’ir PoruszMe’ir Porusz został mianowany na podstawie prawa norweskiego rady ministrów19.06.2020
Elijahu ChasidJa’akow LitzmanJa’akow Litzman został mianowany na podstawie prawa norweskiego na ministra24.06.2020
Elijahu BaruchiUri MaklewUri Maklew został mianowany na podstawie prawa norweskiego rady ministrów24.06.2020
Jesz Atid-TelemJoraj Lahaw-HercanoJechi’el Mosze TroperJechi’el Mosze Troper został mianowany na podstawie prawa norweskiego na ministra19.06.2020
Ofer SzelachOfer Szelach zrezygnował z mandatu poselskiego w Jesz Atid. Jego miejsce zajęła posłanka ze wspólnej listy, na której startowały Jesz Atid, Telem i Moc Izraela[16].

Źródło: Kneset, Currently Functioning Parliamentary Groups (dostęp: 21.12.2020).

Uwagi

  1. Wzrost o jedno miejsce w stosunku do wspólnej listy Partii Pracy i Geszeru. Merec startował z listy nazwanej Obozem Demokratycznym

Przypisy

  1. W Izraelu nie da się stworzyć rządu. Będą trzecie wybory. wyborcza.pl. [dostęp 2019-12-13].
  2. Tak złego roku w izraelskiej polityce nie było od dawna. polityka.pl. [dostęp 2019-12-13].
  3. Shalom Yerushalmi, 58 is not enough: A Likud minister makes peace with life in opposition, „The Times of Israel”, 6 marca 2020 [dostęp 2020-03-06].
  4. Jeremy Sharon, Blue and White demanding MKs resign if they don't back minority govt, „The Jerusalem Post”, 9 marca 2020 [dostęp 2020-03-09].
  5. Hezki Baruch, Yamina: We will not join a dangerous minority government led by Benny Gantz, „Aruc Szewa”, 9 marca 2020 [dostęp 2020-03-09].
  6. Raoul Wootliff, With Liberman’s nod, Gantz gets 61 backers to form coalition, topping Netanyahu, „The Times of Israel”, 15 marca 2020 [dostęp 2020-03-15].
  7. Raoul Wootliff, Rivlin to task Gantz with forming government after he receives 61 endorsements, „The Times of Israel”, 15 marca 2020 [dostęp 2020-03-15].
  8. Raoul Wootliff, Netanyahu and Gantz said forming unity government; Blue and White collapses, „The Times of Israel”, 26 marca 2020 [dostęp 2020-03-26].
  9. Gil Hoffman, Netanyahu, Gantz sign a unity government agreement, „The Jerusalem Post”, 20 kwietnia 2020 [dostęp 2020-04-20].
  10. Raoul Wootliff, Israel calls 4th election in 2 years as Netanyahu-Gantz coalition collapses, „The Times of Israel”, 23 grudnia 2020 [dostęp 2020-12-23].
  11. Meretz leaders savage Levy-Abekasis for ‘betrayal’ in opposing Gantz government, „The Times of Israel”, 11 marca 2020 [dostęp 2020-04-05].
  12. Stuart Winer, Blue and White MK Yael German retires from Knesset due to flagging health, „The Times of Israel”, 15 marca 2020 [dostęp 2020-04-05].
  13. Raoul Wootliff, Knesset panel okays breakup of Blue and White; Gantz keeps the name, „The Times of Israel”, 29 marca 2020 [dostęp 2020-04-05].
  14. Yoni Weiss, Minister Rafi Peretz Leaves Yamina to Join New Government, „Hamodia”, 14 maja 2020 [dostęp 2020-10-29].
  15. Hezki Baruch, Jewish Home formally splits off from Yamina, „Aruc Szewa”, 14 lipca 2020 [dostęp 2020-10-29].
  16. a b Moran Azulaj, עפר שלח הודיע על הקמת מפלגה חדשה: "תמו ימי הגנרלים, הציבור החרדי הוא שותף", „Ynet”, 24 grudnia 2020 [dostęp 2020-12-30].

Media użyte na tej stronie

Increase2.svg
Icon representing an increase, consisting of a green-colored, up-pointing triangle.
Steady2.svg
Icon representing steadiness, consisting of a blue rectangle. To be used in Template:Steady.
Keep it 300 x 300, do not resize it. Because that may cause some problem when using it, when it is the only element in a text line, the position of the these text lines may go wrong.
Decrease2.svg
Icon representing a decrease, consisting of a red-colored, down-pointing triangle.