Dwukolczak śródziemnomorski

Dwukolczak śródziemnomorski
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasaokrytonasienne
KlasaMagnoliopsida
Nadrządróżopodobne
Rządróżowce
Rodzinaszakłakowate
Rodzajdwukolczak
Gatunekdwukolczak śródziemnomorski
Nazwa systematyczna
Paliurus spina-christi Mill.
Gard. Dict. ed. 8 s.p. 1768[3].
Synonimy
  • Paliurus aculeatus Lam.
  • Paliurus australis Gaertn.
  • Rhamnus paliurus L.[4]

Dwukolczak śródziemnomorski (Paliurus spina-christi Mill..) – gatunek rośliny z rodziny szakłakowatych (Rhamnaceae).

Zasięg geograficzny

Rośnie dziko w Afryce Północnej (Algieria, Marok), Europie Południowej (Francja, Hiszpania,Albania, Bułgaria, Jugosławia, Grecja, Włochy, Rumunia), Europie Wschodniej (Ukraina) i Azji (Afganistan, Iran, Irak, Izrael, Jordania, Liban, Syria, Turcja, Armenia, Azerbejdżan, Gruzja, Tadżykistan, Turkiestan, Uzbekistan). Jest uprawiany w wielu krajach świata[4].

Pęd z cierniami i owocami
Pęd z liśćmi i kwiatami

Morfologia

Pokrój
Krzew o wysokości 3-4 m i cienkich, zygzakowato pogiętych pędach.
Liście
Pojedyncze, błyszczące, elipsowate z ostrym wierzchołkiem. Jesienią przebarwiają się na żółto. Przy każdym liściu wyrastają po dwa ciernie: jeden prosty, o długości do 1 cm, i drugi, krótszy i haczykowato zagięty.
Kwiaty
Żółte, drobne, gwiazdkowate. Powstają z nich ozdobne skrzydlaki[5][6].

Zastosowanie

W krajach o ciepłym klimacie (strefy mrozoodporności 8-11) jest uprawiany jako roślina ozdobna w parkach, ogrodach. Ze względu na ciernie szczególnie nadaje się na żywopłoty[6].

Udział w kulturze

Łacińską nazwę gatunkową spina-christi nadał mu botanik Philip Miller, który przekonany był, że z pędów tej rośliny wykonano koronę cierniową Jezusa Chrystusa. Kolczaste pędy tej rośliny spełniają warunki podane w Ewangelii Mateusza (27,28-30). Co prawda, obecnie gatunek ten nie występuje w okolicach Jerozolimy, północna granica jego zasięgu w stanie naturalnym to Syria i Góra Tabor, jednak w czasach Chrystusa mógł rosnąć w Jerozolimie. Dowodem mogą być pochodzące z okresu 3200 lat p.n.e. znaleziska drewna tego gatunku w Jerychu. Większość znawców roślin biblijnych uważa jednak, że koronę cierniową Chrystusa wykonano raczej z rośliny o nazwie głożyna cierń Chrystusa (Ziziphus spina-christi)[5].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-23] (ang.).
  3. The Plant List. [dostęp 2014-12-30].
  4. a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2014-12-30].
  5. a b Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
  6. a b Geoffrey Burnie i inni, Botanica : ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.

Media użyte na tej stronie

Paliurus spina-christi Izmir.jpg
Autor: Veyis Polat from İzmir, Türkiye, Licencja: CC BY 2.0
Paliurus spina-christi fruit, İzmir, Turkey
Paliurus fg01.jpg
Autor: Fritz Geller-Grimm, Licencja: CC BY-SA 2.5
Jerusalem Thorn or Christ's Thorn (Paliurus spina-christi), Frouzet, Languedoc-Roussillon, France
Paliurus fg03.jpg
Autor: Fritz Geller-Grimm, Licencja: CC BY-SA 2.5
Jerusalem Thorn or Christ's Thorn (Paliurus spina-christi), Frouzet, Languedoc-Roussillon, France