Dwunasty Kneset (1988–1992)

Izrael
Ten artykuł jest częścią serii:
Ustrój i polityka
Izraela
Portal Izrael

Dwunasty Kneset obradował w latach 1988–1992.

Wybory odbyły się 1 listopada 1988, a pierwsze posiedzenie parlamentu miało miejsce 21 listopada 1988.

Oficjalne wyniki wyborów

PartiaGłosyProcentMandaty
Likud (ליכוד)709.30531,1%40
Koalicja Pracy (Ma’arach, המערך)685.36330,0%39
Szas (ש"ס)107.7094,7%6
Agudat Israel (אגודת ישראל)102.7144,5%5
Ratz (רצ)97.5134,3%5
Narodowa Partia Religijna (Mafdal) (מפלגה דתית לאומית-מפד"ל)89.7203,9%5
Hadasz (Demokratyczny Front na Rzecz Pokoju i Równości) (החזית הדמוקרטית לשלום ולשוויון)84.0323,7%4
Techijja (תחיה)70.7303,1%3
Mapam (מפ"ם -מפלגת הפועלים המאוחדת)56.3452,5%3
Comet (צומת)45.4892,0%2
Moledet (מולדת)44.1741,9%2
Szinui (שינוי)39.5381,7%2
Sztandar Tory (דגל התורה)34.2791,5%2
Progresywna Lista dla Pokoju33.2791,5%2
Arabska Partia Demokratyczna27.0121,2%1
Razem2.283.123100,0%120

Posłowie

Posłowie wybrani w wyborach[1]:

PartiaPosłowie
LikudAharon Abuchacira, Sza’ul Amor, Mosze Arens, Ze’ew Binjamin Begin, Elijjahu Ben Elisar, Jigal Kohen, Chajjim Korfu, Sara Doron, Micha’el Etan, Owadja Eli, Gidon Gadot, Josef Goldberg, Pinchas Goldstein, Pesach Grupper, Cachi Hanegbi, Jigga’el Hurwic, Mosze Kacaw, Uzzi Landau, Dawid Lewi, Uri’el Lin, Dawid Magen, Jehoszua Maca, Dan Meridor, Roni Milo, Jicchak Moda’i, Binjamin Netanjahu, Mosze Nissim, Ehud Olmert, Gidon Patt, Jehuda Perach, Re’uwen Riwlin, Jehoszua Saguj, Ja’akow Szamaj, Icchak Szamir, Awraham Szarir, Ariel Szaron, Dow Szilanski, Zalman Szowal, Dan Tichon, Ari’el Weinstein
Koalicja PracyNawa Arad, Szoszanna Arbeli-Almozlino, Chajjim Bar-Lew, Micha’el Bar-Zohar, Uzzi Baram, Josi Belin, Binjamin Ben Eli’ezer, Eli Ben-Menachem, Awraham Burg, Ra’anan Kohen, Eli Dajan, Refa’el Ederi, Arje Eli’aw, Gedalia Gal, Micha Goldman, Efrajim Gur, Mordechaj Gur, Micha’el Charisz, Szelomo Hillel, Awraham Kac-Oz, Jisra’el Kesar, Dawid Liba’i, Nawaf Masalaha, Chaggaj Merom, Ora Namir, Icchak Nawon, Szimon Peres, Amir Perec, Icchak Rabin, Chajjim Ramon, Mosze Szachal, Szimon Szitrit, Awraham Szochat, Edna Solodar, Ja’akow Cur, Szewach Weiss, Ezer Weizman, Gad Ja’akowi, Emanu’el Zisman
SzasJosef Azran, Szelomo Dajan, Arje Gamliel, Ja’ir Lewi, Jicchak Perec, Refa’el Pinchasi
Agudat IsraelMosze Ze’ew Feldman, Szemu’el Halpert, Eli’ezer Mizrachi, Menachem Porusz, Awraham Werdiger
RatzSzulammit Alloni, Ran Kohen, Josi Sarid, Mordechaj Wirszubski, Dawid Zucker
Narodowa Partia ReligijnaJigal Bibi, Zewulun Hammer, Jicchak Lewi, Chanan Porat, Awner-Chaj Szaki
HadaszCharlie Biton, Taufik Tubi, Me’ir Wilner, Taufik Zi’ad
TechijjaGe’ula Kohen, Juwal Ne’eman, Eli’ezer Waldman
MapamHussein Faris, Chajjim Oron, Ja’ir Caban
CometRefa’el Etan, Jo’asz Cidon
MoledetJa’ir Sprinzak, Rechawam Ze’ewi
SzinuiAwraham Poraz, Amnon Rubinstein
Sztandar ToryMosze Gafni, Awraham Rawic
Progresywna Lista dla PokojuMuhammad Mi’ari
Arabska Partia DemokratycznaAbdulwahab Darawsze

Zmiany

Zmiany w trakcie kadencji[1]:

NastępcaPoprzednikPartiaData
Micha’el KleinerJigal KohenLikud6 grudnia 1988
Haszem MahameedMe’ir WilnerHadasz10 stycznia 1990
Gerszon SzafatJuwal Ne’emanTechijja30 stycznia 1990
Eljakim Ha’ecniEli’ezer WaldmanTechijja31 stycznia 1990
Muhammad NaffaTaufik Zi’adHadasz14 lutego 1990
Tamar GożanskiTaufik TubiHadasz4 lipca 1990
Chajjim KaufmanZalman SzowalLikud8 października 1990
Salih TarifEzer WeizmanPartia Pracy3 lutego 1992
Limor LiwnatChajjim KorfuLikud14 kwietnia 1992

Historia

Najważniejszym wydarzeniem była wojna w Zatoce Perskiej, trwające palestyńskie powstanie Intifada oraz początek procesu pokojowego z Palestyńczykami.

Podczas pierwszych piętnastu miesięcy funkcjonował rząd jedności narodowej, chociaż Likud mógł stworzyć rząd mniejszościowy. Rząd został zmuszony do ustąpienia po tym, jak Kneset nie udzielił mu wotum zaufania (15 marca 1990). Wówczas został sformowany mniejszościowy rząd Icchaka Szamira z Likudu.

W tym okresie Palestyńczycy wyładowywali swoją wściekłość podczas walk i zamieszek w Samarii, Judei i w Strefie Gazy. Doszło także do kilku poważnych zamachów terrorystycznych. Należy to wspomnieć rozmyślne zrzucenie do wąwozu autobusu jadącego drogą 405 z Tel Awiwu do Jerozolimy. Zginęło wówczas 14 pasażerów. Do bardzo poważnych należały zajścia na Wzgórzu Świątynnym w Jerozolimie, podczas których zginęło 20 Palestyńczyków, a 53 osoby zostały ranne. 20 maja 1990 Ami Popper zamordował 7 palestyńskich robotników w Riszon le-Cijjon.

15 maja 1989 rząd ogłosił inicjatywę pokojową, która była pierwszym sygnałem ze strony Izraela o możliwości rozpoczęcia rozmów pokojowych z Palestyńczykami. Jednak w owym czasie Izrael nie widział możliwości rozmawiania z Organizacją Wyzwolenia Palestyny. Rząd jedności narodowej był podzielony na tle różnicy zdań odnośnie do sposobu prowadzenia negocjacji, natury zawartego porozumienia i celów do których powinien dążyć Izrael.

Podczas wojny w Zatoce Perskiej na terytorium Izraela spadło co najmniej 40 irackich rakiet Scud. Na życzenie Stanów Zjednoczonych, Izrael pozostał bierny. Po zakończeniu wojny proces pokojowy nabrał tempa. Pod koniec października 1991 została zwołana konferencja pokojowa w Madrycie, stolicy Hiszpanii. Jej następstwem były dwustronne rozmowy otwarte między Izraelem i jego arabskimi sąsiadami. Przez bardzo długi czas odmawiał jakichkolwiek rozmów bezpośrednich lub pośrednich z Organizacją Wyzwolenia Palestyny. Wszystkie te negocjacje i rozmowy znajdowały swoje odbicie na posiedzeniach plenarnych Knesetu.

W następstwie rozpoczętego procesu pokojowego nastąpiła znaczna poprawa pozycji Izraela na arenie międzynarodowej. Nastąpił wzrost liczby państw utrzymujących z Izraelem stosunki dyplomatyczne. Zmniejszyła się także siła oraz nacisk arabskiego bojkotu. Przez cały ten czas Stany Zjednoczone były głównym motorem procesu pokojowego.

Pod koniec kadencji dwunastego Knesetu nastąpił kryzys w stosunkach pomiędzy Izraelem a Stanami Zjednoczonymi. Wynikało to z faktu, że USA przyznały Izraelowi 10 miliardów USD pożyczki na absorpcję nowych imigrantów, została ona jednak obłożona warunkami wstrzymania osadnictwa w Samarii i Judei.

Z innych wydarzeń tego okresu można wymienić imigrację z ZSRR, a później z republik dawnego Związku Radzieckiego. Kneset stanął przed problemami absorpcji tak licznej imigracji. W maju 1991 ewakuowano z Etiopii do Izraela 15 tys. etiopskich Żydów („operacja Salomon”).

W dalszym ciągu parlament zajmował się kwestią umieszczenia nadajnika „Głosu Ameryki” w Arawie. Pod dyskusję plenarną trafiły także problemy przemocy w rodzinie, bicie dzieci, bieda dzieci i przemoc wśród młodzieży. Napotkano także na problemy z adopcją dzieci za granicą oraz z zagranicznymi robotnikami w Izraelu. Po raz pierwszy w Knesecie poruszono kwestię AIDS. Raporty „Betzelem” objawiły przypadki łamania praw człowieka w Izraelu.

W tym okresie w Izraelu uruchomiono drugi kanał telewizji, w którym rozpoczęto nadawanie bezpośrednich transmisji z posiedzeń Knesetu. Funkcjonować zaczęła również telewizja kablowa.

Dwudziesty trzeci rząd (1988–1990)

Dwudziesty trzeci rząd został sformowany przez Icchaka Szamira w dniu 22 grudnia 1988.

Rząd upadł po głosowaniu w sprawie braku zaufania (15 marca 1990).

Dwudziesty czwarty rząd (1990–1992)

Dwudziesty czwarty rząd został sformowany przez Icchaka Szamira w dniu 11 czerwca 1990.

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Members of the Twelfth Knesset. knesset.gov.il. [dostęp 2015-12-27].

Media użyte na tej stronie