Dydelfokształtne

Dydelfokształtne
Didelphimorphia[1]
Gill, 1872[2]

Przedstawiciel rzędu – dydelf wirginijski (Didelphis virginiana)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

ssaki niższe

Nadrząd

amerykotorbowe

Rząd

dydelfokształtne

Rodziny

zobacz opis w tekście

Dydelfokształtne[3] (Didelphimorphia) – rząd niewielkich ssaków z infragromady ssaków niższych (Metatheria), obejmujący około 60 gatunków występujących w Ameryce Południowej i Środkowej oraz jeden gatunek (dydelf wirginijski) szeroko rozprzestrzeniony w Ameryce Północnej. Najmniejsze osiągają rozmiary myszy, a największe są zbliżone wielkością do domowego kota. Didelphimorphia są uważane za ewolucyjnie najstarsze wśród współcześnie żyjących ssaków. Pojawiły się w późnej kredzie.

Większość gatunków ma wydłużony pysk i długi, chwytny, pokryty łuskami ogon. W uzębieniu dydelfokształtnych występuje 50 zębów. Kły są silne i duże, siekacze małe, zęby trzonowe trójguzkowe. Pozbawiony pazura pierwszy palec stopy jest przeciwstawny pozostałym. U większości dydelfokształtnych występuje torba lęgowa.

Wzór zębowyICPM
50=5134
4134

Zajmują różnorodne siedliska od suchych terenów trawiastych po lasy deszczowe, na wysokościach od poziomu morza do 3000 m n.p.m. Dydelf wirginijski spotykany jest w osiedlach ludzkich.

Systematyka

Do rzędu dydelfokształtnych zaliczana jest jedna występująca współcześnie rodzina[4][3]:

oraz rodziny wymarłe[5]:

  • Glasbiidae Clemens, 1966
  • Protodidelphinae Marshall, 1987
  • Sparassocynidae Reig, 1958

oraz taksony o niepewnej pozycji taksonomicznej (incertae sedis)[5]:

  • Palangania Goin, Candela, Bond, Pascual & Escribano, 1998

W literaturze spotykane jest równoważne określenie Didelphoidea.

Przypisy

  1. Didelphimorphia, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
  2. T.N. Gill. Arrangement of the families of mammals. With analytical tables. Prepared for the Smithsonian institution. „Smithsonian Miscellaneous Collection”. 11, s. 26, 1872 (ang.). 
  3. a b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 1. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.)
  4. C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 1: Monotremata to Rodentia. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 42–57. ISBN 978-84-16728-34-3. (ang.)
  5. a b J. Zijlstra: Didelphimorphia (ang.). Hesperomys project. [dostęp 2022-02-10].

Bibliografia

  • Myers, P.: Didelphimorphia (ang.). (On-line), Animal Diversity Web, 2001. [dostęp 2008-04-06].

Media użyte na tej stronie

Wikispecies-logo.svg
Autor: (of code) -xfi-, Licencja: CC BY-SA 3.0
The Wikispecies logo created by Zephram Stark based on a concept design by Jeremykemp.
AwesomePossum-AmericanOpossum.jpg
(c) PiccoloNamek, CC-BY-SA-3.0

Virginia Opossum

Sometimes, Opossums come up from the woods to eat the cat food we leave out for the cats. I caught this one red-handed. I picked him up by the tail and put him on the deck railing for a close-up shot. This particular specimen was the biggest, fattest, ugliest Opossum I've seen to date. Also, don't try this at home. I have experience handling these creatures, you probably don't. I've picked up tons of them and have never been bitten. But the fact remains that they can be extremely vicious, and their teeth are very sharp.

Luckily, Opossums don't normally carry rabies, because their body temperature is too low to support the virus.