Dylaki

Dylaki

wieś
Kościół św. Antoniego Padewskiego w Dylakach
Państwo	Polska
Województwo	opolskie
Powiat	opolski
Gmina	Ozimek
Liczba ludności (2009)	1238
Strefa numeracyjna	77
Kod pocztowy	46-043[1]
Tablice rejestracyjne	OPO
SIMC	0501110
Położenie na mapie gminy Ozimek Dylaki
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de Dylaki
Położenie na mapie województwa opolskiego Dylaki
Położenie na mapie powiatu opolskiego Dylaki
50°43′57″N 18°11′12″E/50,732500 18,186667
Strona internetowa

Dylaki (niem. Dyloken^[2]) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Ozimek, nad strugą Libawą, w odległości 9 km od Ozimka i 28 km od Opola^[3]. W obrębie Dylak wyróżniona jest administracyjnie 1 część miejscowości – Michalanka^[4]; nieformalnie wyróżnia się także drugą część – Dylaki-Osiedle.

W miejscowości znajdują się m.in.: ponad 100-letni tartak wodny z młynem, klasztor sercanek, 2 kapliczki (z połowy XIX w. i z 1929 r.) oraz krzyż przydrożny. W Dylakach działają m.in.: zespół taneczny „Dialog” i rzymskokatolicka parafia pw. św. Antoniego^{[5][6][7][8][9]}.

W latach 1954–1961 wieś należała i była siedzibą władz gromady Dylaki, po jej zniesieniu w gromadzie Ligota Turawska.

Infrastruktura

W miejscowości znajduje się 13 dróg, w tym 1 droga wojewódzka (463, Ozimska), 1 powiatowa (nr 1732, Cmentarna^[10]) i 11 gminnych^[11]. W Dylakach znajdują się 2 przystanki autobusowe („Dylaki, skrz.” i „Dylaki,os.”), przy których zatrzymują się autobusy Opolskiego PKS-u SA i PKS-u w Kluczborku Sp. z o.o., kursujące na trasach, odpowiednio, Opole – Zębowice i Kluczbork – Dylaki^[12][13].

Dylaki są zelektryfikowane, a zasilanie doprowadzone jest napowietrzną (słupy betonowe i drewniane) siecią rozdzielczą 15 kV z GPZ-u „Ozimek”, zlokalizowanego w południowej części Ozimka. W 1993 r. ukończono w miejscowości, przy częściowej odpłatności mieszkańców, budowę sieci wodociągowej, dla której punktem zasilającym jest stacja uzdatniania wody w Biestrzynniku. W 1997 r. miejscowość została stelefonizowana. W Dylakach znajduje się też wieża GSM^[14].

W Dylakach działają przedszkole, Publiczna Szkoła Podstawowa im. Karola Miarki i jednostka OSP, posiadająca swoją remizę^[15].

Przez Dylaki przechodzi 1 szlak turystyczny pieszy () oraz 2 turystyczne ścieżki rowerowe (nr 18 – i nr 111 – ). W miejscowości znajdują się restauracja „Neli”, gospodarstwo agroturystyczne/stadnina koni „Dwór Zawiszy” (27 miejsc noclegowych, 14 koni) oraz gospodarstwo agroturystyczne/pracownia rzeźby „Uroczysko” (11 miejsc noclegowych)^[16][17].

Historia

Pierwsze wzmianki o samodzielnej miejscowości pojawiają się po 1900 r. – wcześniej Dylaki były przysiółkiem Szczedrzyka^[18]. W 1898 r. otwarto w miejscowości fabrykę Artura Fuchsa „Strumpf- und Wollwaren Fabrik”^[6]; filia fabryki powstała w Grodźcu^[19]. W 1929 r. powołano w Dylakach jednostkę straży pożarnej^[20]. 10 sierpnia 1936 r. w miejsce nazwy Dyloken wprowadzono niemiecką nazwę Thielsdorf^[21][22]. W 1940 r. wybudowano w Dylakach neoromański kościół, przeznaczony dla mieszkających tam w tym czasie 931 katolików^[18]; jego poświęcenia dokonał 23 kwietnia 1940 r. wikariusz generalny we Wrocławiu, ks. Negwer. Parafię w Dylakach erygowano w 1938 r., przez wyłączenie Dylaków i Biestrzynnika z parafii w Szczedrzyku; w 1946 r. przyłączono do parafii w Dylakach Rzędów, wydzielony z parafii w Kotorzu Wielkim^[7]. W latach 1956–1957 wybudowano w miejscowości plebanię; dodatkowo w 1957 r. sprowadzono do kościoła 3 dzwony (św. Antoni, św. Maria i św. Józef), odlane w Hucie „Małapanew”^[19]. W 1974 r. otwarto w budynkach dawnej fabryki zakład dziewiarski „Opolanka”; był on drugim co do wielkości zakładem przemysłowym w gminie Ozimek, a zatrudnionych w nim było w roku otwarcia 765 osób^[19]. Po transformacji systemowej zakład upadł i w 1994 r. przeszedł w posiadanie kapitału zagranicznego – niemieckiej firmy Coroplast Sp. z o.o. Przedmiotem jego produkcji są kable, przewody, taśmy i wiązki, a zatrudnienie w nim znajduje ok. 400 ludzi (stan na 2018 r.)^[6][19]. W marcu 2003 r. miejscowość przystąpiła do programu „Odnowa Wsi Opolskiej”^[14][23].

Etymologia nazwy

Nazwa miejscowości pochodzi prawdopodobnie od często występującego w okolicznych miejscowościach nazwiska Dylla (względnie, w alternatywnej pisowni, Tylla albo Dyhla, czy też Dilla, Dyla, a nawet Diller)^[18][6]. Inna hipoteza wyprowadza nazwę od słowa „dyl” (niem. Diele), oznaczającego belkę drewnianą; wedle tej teorii owymi belkami miano utwardzać drogi w miejscowości^[8].

Liczba mieszkańców

W 1902 r. prenumerowano w Dylakach 3 egzemplarze prasy polskiej^[18].

(Źródła^{[18][21][6][24][19]}:.)

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Madeja Józef, Powiat opolski. Szkice monograficzne; Instytut Śląski w Opolu, Opole 1969